Bulunmaz Hint kumaşı

A -
A +
“Bulunmaz Hint kumaşı” deyiminin nasıl doğduğunu hiç merak ettiniz mi? Dilimizde “nadir bulunan, paha biçilmez, kıymetli” anlamında kullanılan bu deyim 18. yüzyılın ikinci yarısında Hint kumaşının bir anda piyasadan çekilmesi üzerine kalıplaşmış. Nasıl mı?
İngilizlerin Hindistan hâkimiyeti 1612’de British East India Company aracılığıyla başladı. Şirket 17. yüzyıl boyunca ülkenin önemli şehirlerinde ticarî merkezler kurdu. Demir, kömür ve diğer madenlerin işletilmesiyle birlikte çay ve pamuk üretimi açısından bölge oldukça bereketliydi. 1757’de şirket artık bir devlete dönüşmüştü. İngilizlerin düzenli ordularının karşılarında küçük Hint prenslikleri bir bir düşecekti.
Böylece Britanya 1803’e gelindiğinde Pencap bölgesi hariç ülkenin hepsini sömürgeleştirdi. Pamuk üretimi oldukça kazançlı bir sektördü. Hindistan’ın verimli topraklarında ucuz iş gücüyle üretilen pamuklar gemilerle İngiltere’ye götürülüyor ve kumaş yapılıyordu. Tekstil fabrikalarında üretilen bu kumaşların yine Hindistan’a pazarlanması planlanmıştı. Ancak bu girişim İngilizlere büyük bir hayal kırıklığı yaşattı.
Çünkü Hintliler, İngiliz kumaşını beğenmiyor ve daha pahalı olduğu hâlde yerli Khadi almayı tercih ediyorlardı. Ülkede bir türlü ithal kumaş kullanımı yaygınlaşmıyordu. Peki, ne yapmalıydı?
İngilizler, yerli el dokumacılığını yok etmedikleri sürece, İngiliz kumaşlarına pazar açamayacaklarını anladılar. Ve... El tezgâhlarında kumaş dokumalarını engellemek için Hintli çıkrıkçıların parmaklarını kestirdiler! Düğüm atmalarını engellemek amacıyla özellikle de başparmakları kesilmişti. Eli ve kolu kesilenler de vardı. Neredeyse 100 bin kişi bu caniliğe kurban gitmişti.
Başparmağı kesilen dokumacı, düğüm atamıyor, işini yapamıyordu. Böylece Hindistan'ın en önemli ekonomik faaliyeti durmuş, gelir kaynağı azalmış oldu. Vee pazar tamamen İngiliz ürünlerine kaldı; Hint kumaşı bulunmaz oldu... Khadi artık yoktu...
Yıllar sonra bir adam çıktı; Mahatma Gandhi... İngilizlere karşı Hindistan'ın bağımsızlık mücadelesini başlattı... Gandhi, bağımsızlık hareketini İngilizlerin yasakladığı bu kumaş üzerinden başlattı. Zira Khadi dokumacılığı Hint inancına göre Yaradan’ın bir lütfuydu ve halkı birleştiren, bir arada tutan bir etkendi. Gandhi, Hint halkından Khadi kumaşı dokumalarını istedi.
Bulunmaz Hint kumaşının etrafında kenetlenen Hintliler 1947’de bağımsızlıklarını kazanlılar. Ardından Gandhi bizzat kendi dokuduğu bir bulunmaz Hint kumaşını o zaman henüz Prenses olan Kraliçe 2. Elizabeth’e gönderdi...


Ninem diyor ki; Ne uşak ol, ne uşak kullan.
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.