Hikmet Köksal

1960'lı yıllarda Zeki Müren her cumartesi saat 19.00'da TRT'de yayınlanan ve herkesi radyo başına toplayan programına bu anonsla başlardı: “Gözünüz yolda, kulağınız bende olsun, sevgili şoför kardeşlerim." Seyahat yasağı kalkıp cümleten yollara dökülünce aklıma geliverdi.

65 yaş kısıtlaması uzunca bir süre alanımızı daraltsa da benim için bir fırsat oldu. Geriden gelerek okumak için sıraya koyduğum kitaplara ayıracak bol zamanım oldu. Bazı kitapları onuncu sayfasına kadar bazılarını on kere okumak gibi bir âdetim var. Elde değil bazıları şifalı bitki gibiler.

Amerikan emperyalizmi vahşi yüzünü kendi vatandaşlarına da gösterdi.

Muhalefet yeni partiler üzerinden iktidar senaryoları üretirken yeni partilerin kurucuları tarafından dikkat çekici bir program henüz ortada yok. Bir çıkmazın içinde olduklarının farkındalar. Seçmen cephesinde ise cevaplandırılması gereken “Söyleyecek yeni bir fikriniz yoksa ortaya niye çıktınız?” sorusudur. “Ana muhalefet partisi başkanı sizin geleceğiniz için nasıl belirleyici oluyor, ortak sözcü olarak mı belirlediniz?"

Zayıf karakterli insanlar başarılarını hazmedemedikleri insanların başlarına gelen sıkıntı ve zorluklardan beslenirler. Başkalarının başına gelen felaket onların gıdasıdır, başka türlü yüzleri gülmez mutlu olmazlar... Bunu siyaset zemininde de görmek mümkündür. Onlar için; “Ülkenin ve milletin başına gelen her felaket, kendilerine iktidar alanı açacak bir fırsattır…”

Gazete, kitap okumayan bir toplumun kendini bitireceği hususunda hemfikiriz. Ancak bu okuma fukaralığının nereden beslendiği konusunda biraz farklı düşünürüm.

Dünyanın bir ucunda ortaya çıkan bir hastalığın birkaç ay içinde bütün yerküreye yayılarak bir felakete dönüşebileceğini uzunca bir süre çoğu ülke lideri kabul edemedi. Başta hazmedemeyenler, sonunda yakasını bırakması karşılığında yağmalayarak elde ettikleri tüm “zenginliğini” virüse teslim etmeye razı hâle geldi.

İddiaya göre, 2016’da Trump ile Clinton arasında geçen ABD Başkanlık yarışında; Rusya; Facebook, Twitter ve İnstagram gibi sosyal medya araçlarında açılan sahte hesaplar aracılığıyla sonuçları Trump lehine manipüle etmiş.

Eğer bir insan kör ya da art niyetli değilse özellikle son birkaç yıldır dış merkezli medyatik operasyonlar ile “Gençlik ve Aile” üzerindeki kuşatmayı fark edecektir.

Sosyal medya üzerinden yalan ve sahte haberlerle insanları sokağa dökmeye, sosyal barışı tehdit edecek, dinamitleyecek hamlelere hevesli olanlar var. Bu melanetlerini sosyal medya fenomeni olmak, beğeni sayılarını ve takipçilerini artırmak için yapmadıkları kesin.

“Homo Sacer” bir filim kahramanı değil özellikle salgın sonrası Batı toplumlarında sıkça rastlanacak bir insan türüdür. Latince "kutsal adam" anlamındaki “Homo Sacer” Roma hukukunda vatandaşlık hakları elinden alınmış, kurban edilme dışında öldürülebilir kişi anlamına gelir…

Korona salgını sürecinde çoğu Avrupa ülkesi İslâm'ın insanı, hayatı, sağlığı, temizliği ne kadar önemseyen tertemiz bir medeniyet anlayışı olduğunu fark ederken içerideki akıl ve ahlak yoksunlarının saldırısı kabul edilemez bir yüz karasıdır.

Yüksek binaları, sanayileşmedeki hamleleri, eğlence merkezleri ile çok değil birkaç ay öncesinde hemen herkesin yaşamak için can attığı(!) ABD ve çoğu AB ülkesi ciddi itibar kaybına uğradı ve bunu bir virüs becerdi!..

Sanayileşmenin sonuçları üzerine ağır eleştiriler yapan Charlie Chaplin “Modern Zamanlar” filminde şöyle der: "Makineleşmeyle geliştirdiğimiz hızın içinde sıkışıp kaldık. Bereket bizi terk etti, bilgimiz bizi alaycı kıldı. Aklımız ise anlaşılmaz ve kaba. Çok düşünüp az hissettik. Teknolojiden çok insanlığa, zekâdan çok nezakete ihtiyacımız yok mu?”

İki arkadaş; bir Amerikalı ile Japon vahşi hayatı yerinde görmek için Afrika'da geziye çıkmışlar... Derken uzakta bir aslan görünmüş. Aslan bizimkileri fark edip üzerlerine doğru gelmeye başlayınca Amerikalı korkuyla acı sonu beklemeye, Japon ise hemen botlarını çıkarıp spor ayakkabılarını giymeye başlamış. Amerikalı sormuş: “Ne o… aslandan hızlı mı koşacaksın?" Japon cevap vermiş: “Yoo… Senden hızlı koşayım yeter!..”

Adını "koronavirüs ile topyekûn mücadele" koyduğumuz herkesin kendi çapında sorumluluk alması gereken bir zor dönemden geçiyoruz. H

Tam bir aydır bizim de fiilen sürdürdüğümüz "Covid-19 salgını ile mücadele” kapsamında alınan sokağa çıkma yasağının yürürlüğe girmeden kısa bir süre önce duyurulmasını muhalefet partilerinin liderleri ve bazı yerel yöneticiler hükûmeti eleştirmek için bir fırsat olarak görmekte gecikmediler.

Bu salgın “hayatımızın önceliklerini” de değiştirir mi?

Eni boyu birkaç hafta oldu koronayla cebelleş olmamız ama sanki mahut virüsle bir ömür boyu yaşamış gibiyiz!.. Zaman uzadıkça aynı soruyu soranlar çoğalıyor:

Telefonla sınırlı görüşmelerde herkes aynı soruya cevap arıyor: “Bu salgın ne zaman biter?..” Cevap basittir: Kendimizi (sosyal mesafeye dikkat-kalabalıklardan uzlet/kaçınma) düzelttiğimiz zaman virüs bizi terk edecektir... Ama öyle işler oluyor ki virüsün ikamet süresi uzatılıyor.