M. Ali Demirbaş

Sual: Bir hadis-i şerifte, (Her işittiğini söylemek yalan olarak yeter. Hakkımın zerresinden vazgeçmem demek de, cimrilik olarak yeter) deniyor. Her işitilen doğru olsa da mı yalan oluyor? Bir de hakkını almak, niye cimrilik oluyor? CEVAP: Her duyduğunu söyleyen, duyduğunu yanlış anlamış olabilir, ilave çıkarma yapabilir, neticede yanlış şeyler söyler. Çok söyleyenin her sözü mubah olsa bile, malayani ile, yani faydasız şeylerle uğraşmak caiz olmaz. Onun için her işittiğini söylemek çeşitli sebepler yüzünden caiz değildir. Çok söz hakkında, çok söz vardır. Birkaçı şöyledir:

Sual: İstişare ne demektir? Bir kimse veya bir idareci, istişare ettikleri kimselerin görüşlerine aynen uyması gerekir mi?

Sual: Teşekkür etmeyene, nanköre de iyilik etmeli midir? CEVAP: Elbette, herkese iyilik etmek iyidir. İki hadis-i şerif meali: (Layık olana da, olmayana da iyilik et! İyilik ettiğin kimse, buna layıksa ne iyi. Layık değilse, sen iyilik edicilerden olursun.) [İbni Neccar]

Sual: Faizin her çeşidi haram mıdır? Faiz çeşitleri nelerdir? CEVAP: Evet faizin her çeşidi haramdır. Bir âyet-i kerime meali: (Allah, alışverişi helal, faizi haram kıldı.) [Bekara 275]

Sual: Yeis ve ümitsizlik halinde, yani ölmek üzere iken günahlardan veya küfürden tövbe edilse, kabul olur mu? CEVAP: Son nefeste Müslümanın tövbesi sahih olur; ama, kâfirin imana gelmesi sahih olmaz. Yani onun son andaki tövbesi geçerli olmaz. (S. Ebediyye)

Sual: Mevlid ne demektir? CEVAP: Mevlid, doğum zamanı demektir. Mevlid gecesi, Rebi-ul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gecedir. Peygamber efendimizin doğum günü, bütün Müslümanların bayramıdır. Resulullah efendimiz dünyaya gelince, amcası Ebu Leheb'in cariyesi Süveybe, (Kardeşin Abdullah'ın oğlu oldu) diyerek kendisine müjde getirince, sevinmişti. (Ona süt vermek şartı ile, seni azat ettim) demişti. Bunun için, Ebu Leheb'in, her mevlid gecesinde, azabı biraz hafifler. Mevlid gecesi sevinen, o geceye kıymet veren müminler pek çok sevap kazanır. Hafız Muhammed ibni Cezeri Şafii buyuruyor ki:

Sual: Mevlid okumaya bazıları bid'at diyor, doğru mu? CEVAP: Mezhepsizler, Resulullah efendimizi öven ve ondan şefaat isteyen Müslümanlara müşrik damgasını basıyorlar. Bunu açıkça söyleyemedikleri için, mevlide bid'at diyorlar. Resulullahı övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allah'ı ve Onun Resulünü sevmeyen rahatsız olur. Çünkü Allahü teâlâ Onu övmektedir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:

Sual: Kur'anda, (Allah ve melekler Resule salevat getiriyor, ey müminler, siz de salevat getirin) deniyor. Allah'ın salevat getirmesi ne demektir? Bir de, buna göre, Peygamberin ismi anılınca salevat getirmek farz değil mi?

Sual: Bazıları kesinlikle hiçbir hadisi kabul etmiyor, (yalnız Kur'an) diyor. Binlerce âlimin tasdik ederek bugüne kadar gelen hadisleri kabul etmeyen kâfir olmaz mı?

Sual: Din kitaplarında sık sık, özellikle namaz, ezan, Kur'an okuma bahislerinde, teganni edilmemesi bildiriliyor. Teganni nedir?

Sual: İslam Ahlakı kitabında, (Elleri ve ayakları kesik olanın yüzü de yara ise, namazı abdestsiz kılar) denirken, başka bir yerinde, (Abdest aldıracak bir kimse bulamayan hasta, teyemmüm eder. Teyemmüm de edemeyen, namazı kazaya bırakır) deniyor. Niye bu da abdestsiz kılmıyor? Yahut öteki de bunun gibi kazaya bırakmıyor? Bu çelişki değilse, farklı bir kavil midir?

Sual: Kitaplarda, İmameyn, tarafeyn, şeyhayn, sahihayn, sakaleyn gibi kelimeler geçiyor. Bunlar ne anlama geliyor? CEVAP: İmameyn=İki imam demektir. İmam-ı Ebu Yusuf ile İmam-ı Muhammed için kullanılır.

Sual: İlim öğrenmenin fazileti nedir? CEVAP: İlim öğrenmenin fazileti çoktur. Kur'an-ı kerimde meâlen, (Bilmiyorsanız, zikir ehline sorun) buyuruldu. (Enbiya 7)

Sual: Bir namazı vakti girmiştir diye zannederek kılsak, vakit de gerçekten girmiş olsa, bu namazlarımız sahih olmaz mı? Yani namazları vakitlerinde kıldığını bilmek şart mıdır?

Sual: Kur'an-ı kerimin Kadir Gecesinde indirildiği Kadir Suresinde bildiriliyor. Bu gece niye her sene aynı güne gelmiyor da, Ramazan ayı içinde değişik günlere geliyor? Mesela, Kur'an-ı kerimin indirilmeye başlanması, Ramazanın 26'sını 27'sine bağlayan gece vaki olduysa, Kadir Gecesinin hep bu gece olması gerekmez mi? Bir de kameri aylar da böyle. Ramazan yaza geldiği gibi kışa da gelebiliyor. Niye hep aynı zamanda olmuyor da yılın bütün aylarını dolaşıyor?

Sual: Ehl-i beyti ve Eshab-ı kiramı kötüleyenlerin Cehenneme gideceğini bildiren hadisler için, (Peygamberimiz insanları tehdit ederek, lanetleyerek bir gerçeği dile getirmez, bunlar hep safsatadır) deniyor. Bu hususlar âyet ve hadisle sabit değil mi?

Sual: Bir ateist, Kur'anda miras taksiminde hata olduğunu zannedip, Nisa suresi 11 ve 12.âyet-i kerime meallerini yazarak diyor ki: "Varsayalım ki, bir adam öldü ve geride üç kız evlat, bir ana, bir baba ve karısını bıraktı... Üç kız evlada mirasın 2/3'ü, ana ve babanın her birine 1/6, karısına 1/8 kalacaktır.

Sual: Beraber namaz kıldığımız bir arkadaş, Avrupa'da bize misafir oldu. Besmele ile pişirip, getirdiğimiz yemeği kokladı. (Domuz yağı var mı diye kokladım) dedi. Çok üzüldüm. Su-i zan caiz mi?

Sual: Guslederken önce abdest almanın mantığını anlayamadım. Bir arkadaşımız da cünüp kimsenin abdest alması gereksiz dedi. Cünüp iken, gusletmeden önce abdest almak lüzumsuz değil mi?

Sual: Bazıları, "Domuzun sadece eti haramdır, yağı, derisi ve gerisi haram değildir, ayrıca, (Hayvan derisi dabağlanınca temiz olur) hadisine istinaden domuzun derisi dabağlanınca temiz olur, elbise, kemer, cüzdan yapılabilir, derisi üzerinde namaz kılınabilir" diyorlar. Bu doğru mudur?