Tadından yenmez!

Merkez Bankasında 20 ayda değil 50 ayda 4 başkan göreve geldi. En uzun başkanlığı 2,5 yıl ile Murat Çetinkaya yaptı. Onu 16 ay ile Murat Uysal izledi. En kısa dönem 4,5 ay ile Naci Ağbal’a nasip oldu. Murat Çetinkaya 9,75’ten devraldığı politika faizini %24’e çıkardı. Dolar kuru Ağustos 2018'de 7,24 TL'ye tırmandı %155 prim yaptı, faiz yükselince 5,61'de geriledi. Ama Çetinkaya çok talihsiz bir dönemde başkanlık yaptı. Göreve geldikten üç ay sonra darbe girişimi yaşandı. Sonrasında arka arkaya seçimler geldi. Murat Uysal %24’ten aldığı faizleri kademeli olarak 8,25’e kadar indirdikten sonra 10,25’e çıkardı. Dolar 16 ayda %51,5 yükseldi...

Ağbal, TL'nin değerinin dibe vurduğu ve Merkez Bankasının rezervlerinin tükendiği bir noktada göreve geldi. Enflasyon yüzde 11,89'a ulaşmış politika faizi 10,25 düzeyindeydi. 19 Kasım'da politika faizini 475 baz puan arttırıp yüzde 15'e çıkardı. 24 Aralık'ta yüzde 15'ten yüzde 17'ye yükseltti. 21 Ocak ve 18 Şubat toplantılarında değişikliğe gitmedi. 18 Mart’ta faizi %17’den %19’a çıkardı. Dolar kuru 4,5 ayda 8,50'den 7,20 TL'ye  gerileyerek %15 değer kaybetti. TÜFE’nin Nisan ayında %17,5 düzeyine çıkacağı varsayılarak önden yüklemeli olarak 200 baz puanlık artışa gidildi. Ama 20 Mart'ta geceyarısı görevden alındı. Çok başarılı merkez bankacılığı yaptı, kuruma içeride ve dışarıda büyük itibar kazandırdı...   

Yeni Merkez Bankası Başkanı Prof. Şahap Kavcıoğlu yüksek faize karşı yaklaşımı ile biliniyor. Yeni başkan ilk açıklamasında Merkez Bankasının enflasyonda kalıcı düşüşü sağlama temel hedefi doğrultusunda para politikası araçlarının etkin bir şekilde kullanmaya devam edileceğini söyledi. Banka genel müdürleriyle yaptığı toplantıda da aynı garantiyi verdi. Ama piyasa dikkate almadı.

Haftaya dolar 8,39 avro 9,72 TL ile başladı. TL %12 değer kaybetti. Ne zaman ki, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, "serbest piyasa mekanizmasından herhangi bir taviz kesinlikle söz konusu olmayacak, liberal kambiyo rejiminin uygulanmasına kararlılıkla devam edilecektir" dedi tansiyon düştü. Dolar Tahtakale'de 7,76, avro 9,22 TL'ye geriledi. Piyasada alıcı yok satıcı çok. Bankalar kâr marjlarını yükseltti, alım miktarını düşürdü. Dolar önce 7,50'ye daha sonra 7,20'ye doğru geri çekilmesini sürdürebilir. Ama en önemli gelişme bu dalgalanma enflasyona nasıl yansıyacak? Piyasada zam furyası başlarsa çök kötü...

Bakın faizin %19’a çıkarmasıyla reel faiz %2,9 oldu. Gerçek faiz budur. Yabancı fon girişi açısından son derece uygun ortam oluştu. Dolarını yüksekten bozduracak tahvili düşük alacak. İngiliz Barclays Bank Türkiye'de faizlerin eylüle kadar %19'da kalacağını 4'üncü çeyrekte 350 baz puanlık indirimle 15,5'a çekileceği tahminini değiştirmedi.

BİST 1427 puanla açıldı, kredili mal alanlar panik satışa geçti. Devre kesici çalıştı, işlemler durduruldu. 

Son bir not: Ağbal’a yeni kabine değişikliğinde Hazine ve Maliye Bakanlıklarının ayrılarak yeniden eski görevi olan Maliye Bakanlığı görevi verileceği konuşuluyor. Bugün yarın bu konu netleşecek. Olursa tadından yenmez.