Faizsiz büyüme!

A -
A +
Borsa İstanbul’da roller değişti. Önceden bankalar liderliğinde BİST 30 kâğıtları öncü rolü oynardı. Şimdi halka arzlar kaptan oldu, diğerleri tayfa... 2017’de üç, 2018’de dokuz, 2019’da altı, 2020'de sekiz şirket halka arz olurken bu yıl şimdiden 3 şirketin halka arzı yapıldı. 13 şirketin de Sermaye Piyasası Kurulunda başvurusu var. Halka arz nedir? Bir şirketin sahip olduğu hisse senetlerinin bir bölümünü satarak yeni hissedar edinme faaliyetidir. Şirket önce gerekli evraklarını hazırlar başvurusunu yapar, incelenir, uygun görülürse halka arz edilecek hisse senetleri için talep toplanır. Sonra belirlenen fiyattan borsa işlem görmesine izin verilir... Peki bir şirket neden hisse satarak kendine yeni ortak almak ister? Bunun çok farklı sebepleri vardır. Başarılı şirketler büyümesini arttırmak için böylece yeni kaynak ihtiyacı hissedebilir. Veya şirketler finansal açığını kapatmak yani borçlarını ödemek için bankalara başvurmadan faizsiz fon desteği sağlamak isteyebilir. Halka arz özellikle uzun vadede olumlu sonuçlar doğuran bir yöntemdir. Böylece şirketler yatırım kararlarını daha dikkatli alırlar, hisse değerlerini arttırmak için gereksiz harcamalarını kısarlar, ürettikleri malların kalitesini yükseltirler. Hisseler prim yapınca, şirketlerinin değeri artar. Halka arz edilen şirketlerin hisseleri büyük talep üzerine 3, 5, 7 hatta 10 defa tavan yapması yerli yatırımcının iştahını kabarttı. Dolarını bozduran halka arza koştu. Bu yılın ilk üç ayında yapılan 6 halka arz 1 milyar 582 milyon liralık büyüklüğüyle geçen yılın tamamını geride bıraktı.  Borsada yerli yatırımcı sayısı son 1 yılda 1 milyon artarak 2,3 milyona ulaştı. Halka arz akımından pay almak isteyenler akrabalarını da işin içine dâhil etmeye başladı. Halka arzda talep toplamada eşit dağıtım sistemi uygulanıyor. Şirket 1 milyon adet hisseyi halka arz etmiş buna 100 bin talep gelmişse herkese eşit olarak 10’ar hisse dağıtılıyor. İşte dedeye nineye de 10 hisse düşünce yatırımcı toplam 30 hisse almış oluyor. Talep rekoru 139 katla Turk İlaç'ta. Son halka arz edilen Matriks 9, Turex 6,1, Que Granite 5,8 kat talep görürken bu 3 şirkete 2,3 milyon yatırımcı başvurdu... Şimdi herkes soruyor: Bu fırtına ne zaman sona erecek?.. Hisselerin değerinin sürekli artacağı diye bir kural yok. Yukarıdan alanlar satmak istediklerinde alıcı bulamayınca golü yiyecekler mi? Hayır bu aşamada şirket devreye girerek kendi hissesini alır, çöküş olmaz. Yoksa büyük güven kaybeder. Bu sistem ülke ekonomisinin krediyle değil, öz kaynakla büyümesini sağlayacak olması açısından büyük önem taşıyor. Bu yöntem yayılırsa -ki öyle görünüyor- faiz artışı frenlenecek. Hükûmetin istediği de bu değil mi? Peki Borsa İstanbul’daki diğer şirket hisseleri üvey evlat mı olacak? Hayır! 2021’de GSYHİ’si %6 artacağı öngörülen Türkiye’de şirketler de büyüyecek. Enerji, iletişim, yiyecek ve petrokimya sektörleri öncü olacak. Ama Kanal İstanbul’un çok yakında ihaleye çıkarılacak olması gayrimenkul, çimento ve demir çelik sektörlerini coşturacak. Şimdiden bu sektör şirket hisselerinde pozisyon alın, kısa süre sonra bu fiyatları bulamazsınız. Benden söylemesi...
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.