Necmettin Batırel

G-20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Zirvesi'nden uzlaşma çıktı. Almanya ve Fransa 3 ayaklı bir kurtarma planı üzerinde anlaştı.

Cari açık en basit anlatımıyla, ülkenin döviz gelirinin giderinden az olmasıdır. Aradaki açığı borçlanarak kapatırsınız.

Avrupa ekonomisi toparlanıyor, risk iştahı artıyor, insanlar dolardan kaçıyor. Dolar değer kaybedince emtia fiyatları ve hisse senetleri prim yapmaya başladı.

Uluslararası kredi kuruluşu Fitch'in, İtalya ve İspanya'nın kredi notunu düşürmesi, Avrupa'ya yönelik endişeleri yeniden su yüzüne çıkardı.

Dünya ekonomisi 2008 krizinden bir türlü kurtulamıyor. Gündemin ilk sırasında Avrupa var. Güven ortamı kaybolduğu için piyasalar çok kırılgan bir yapıya kavuştu.

Yunanistan kontrollü iflasa sürükleniyor. Özel Sektördeki Toplu İş Sözleşmelerinin İptalini İsteyen (Avrupa Birliği-Avrupa Merkez Bankası ve IMF'ten oluşan) AB Troykasıyla hükümet arasında anlaşmazlık çıktı.

Çin'de sanayi üretimindeki düşüş ve ABD'de tüketim harcamalarının beklentilerin çok altında gelmesi küresel ekonomik büyüme endişelerini arttırınca, Wall Street haftayı %2.5 ekside tamamladı. Vıx yani korku endeksi %42.96'ya tırmandı.

Düne kadar dağ gibi görünen Avrupa bugün yerlerde sürünüyor. Kriz haberlerinin biri bitiyor diğeri başlıyor. Ülkelerin borçları dağları aştı. Şimdi de bankalar sallanıyor. Her an yıkılabilirler.

Birkaç gündür Avrupa'nın çok büyük bir kurtarma fonu üzerinde çalıştığı haberleri Avrupa borsalarına ralli yaptırıyor. Ama dün itibariyle yurtdışındaki çıkış hareketi hız kesti, zira Euro Grup Başkanı Juncker'in Avrupa Kurtarma Fonunun genişletilmesine karşı çıkması yatırımcıların kafasını karıştırdı.

Küresel durgunluk riskini fiyatlamaya başlayan dünya borsaları son yılların en çalkantılı günlerini geride bırakırken tüm finansal enstrümanlar ağır zararlar yazdı.

IMF son Küresel Görünüm raporunda küresel büyüme tahminlerini %4'e çekti. Hemen hatırlatıyorum, %3 rakamı resesyon yani ekonomide aşırı durgunluk olarak kabul ediliyor.

Avrupa'daki borç krizi zenci saçına döndü. Herkes formül üretiyor, uygulama yok. Yunanistan gözden çıkarıldı, kontrollü iflasa doğru adım adım sürükleniyor.

Global piyasalarda oluşan suni iyimserlik kayboluyor. Euro bölgesi maliye bakanlarının Polonya'da yaptıkları toplantıda, Yunanistan'a 6'ncı kredi dilimi için kararın ekim ayında verileceği açıklandı.

Yunanistan öldü, ancak kendisinin bile haberi yok. Merkel ve Sarkozy, komşuyu Euro bölgesinden atsaydı, Lehman Brothers'ın batışından daha büyük bir finans krizi yaşanacaktı.

2008 yılında ABD'de konut sektöründe başlayıp bankaları içine alan global krizin ikinci aşaması başladı. Tam sistemin toparlanmaya başlayacağı tahminleri yapılırken yeni bir kara sayfa açıldı.

Başkan Obama'nın açıkladığı istihdam planı kongreden geçeceği şüpheli olduğu için Wall Street tarafından dikkate alınmadı.

2008-09 krizinden sonra otoriteler ellerinden ne geliyorsa yaptı, ama global ekonomiyi uçurumun kenarından kurtaramadılar.

Gelişmiş ülkelerdeki büyüme hızları düşüyor. ABD ve Avrupa'ya yönelik korkular artıyor. Biliyorsunuz büyüyemeyen ülkelerin şirketleri de küçülür.

Global borsalar iyi başladıkları haftayı kötü bitirdi. ABD'den gelen ekonomik verilerin bozulması ve Euro bölgesine yönelik endişelerin artması hisse senetlerine satış getirdi.

Biz bayram tatili yaparken, yurt dışında tam bir ralli yaşandı. ABD ve Avrupa borsaları 2011'deki kayıplarını telafi etti. Amerika'da İrene kasırgasının etkisi beklendiği gibi olmadı.