Prof. Dr. Kemal İnat

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya ziyareti sırasında gündeme gelen Adana Mutabakatı bundan sonraki dönemde çok konuşulacağa benziyor.

Rusya, Suriye’de önemli riskleri göze alarak aktif bir politika izliyor. Nedir bu riskler?

Suriye’nin kuzeyindeki güvenli bölge tartışmaları, Irak örneği hatırlandığında Türkiye ve bütün Orta Doğu bölgesi açısından çok önem arz ediyor.

Bugün Trump’ın Avrupa’daki iki elçisinden bahsedelim

Batılı ülkelerde ciddi bir liderlik krizi dönemi yaşanıyor.

Son dönemde Türkiye’nin Amerikan yönetimiyle temasları arttı.

​Türkiye, 2018 yılında gerek Suriye meselesinde gerekse ABD ile ilişkiler çerçevesinde ekonomik alanda yaşadığı sorunlara rağmen, dış politikasındaki bağımsız çizgisini sürdürme ve geliştirme yolunda önemli adımlar attı. Bağımsız dış politikanın temel ayaklarını oluşturan askerî kapasitesini geliştirme ve kendisine karşı bir araç olarak kullanılan terör örgütlerine karşı mücadele konularında ciddi ilerlemeler kaydetti.

Amerikan Başkanı Trump, kendi ifadesiyle “yalancı medya, başarısız generaller ve medya şovmeni özel temsilcinin” karşı çıkmasına rağmen Suriye’den çekilme kararını uygulamaya çalışırken, Türkiye’nin Suriye sınırı ve topraklarındaki askeri hareketliliğini artırması, bazı kesimlerin Ankara’nın Suriye’nin toprak bütünlüğüne dair niyetleri konusunda kara propaganda yapmalarına yol açmış görünüyor.

​Amerikan Başkanı Trump’ın Suriye’den çekilme kararıyla birlikte, Türkiye ile Rusya arasında Fırat’ın batısında mümkün olan iş birliğinin nehrin doğusuna da taşınıp taşınamayacağı sorusu gündeme geldi.

Bu yazının birinci bölümü yazıldığında henüz Amerikan Başkanı Trump’ın Suriye’den çekilmeye yönelik hamlesi gelmemişti. O yazının yayınlandığı çarşamba günü Trump, Suriye’de DEAŞ’ı yenilgiye uğrattıklarını ve artık Amerikan askerlerinin eve dönme zamanının geldiğini açıkladı.

​Amerikan Başkanı Trump’ın Suriye’den askerlerini çekme kararı üç gündür dünya politikasının en önemli gündem maddesi olarak tartışılıyor.

2018 yılı sona ererken Türk dış politikasının bir bilançosunu çıkaralım. Önce dış politikamızda kendisine en fazla yer bulan alandan, yani Orta Doğu’dan başlayalım.

​Cumhurbaşkanı Erdoğan, artık Fırat’ın doğusunda Türkiye sınırındaki PKK/YPG hedeflerine operasyon zamanının geldiğini duyurdu. Türkiye yeteri kadar sabretti ve ABD’ye bu konuda gerekli adımları atması için yeteri kadar zaman verdi.

​Doğu Akdeniz’in dünya politikasındaki önemi giderek artarken Avrupa Birliği’nin yanlış politikalarıyla bölgedeki güç denkleminin dışına doğru itildiği görülüyor. Rusya, Suriye iç savaşında oynadığı kilit rolle birlikte Doğu Akdeniz’deki askerî varlığını tahkim etti ve bölgenin en etkili aktörlerinden biri hâline geldi.

Fransa’daki protesto gösterileri ve polis şiddeti her geçen gün artıyor.

Suriye sorunu Türkiye ile Rusya arasında hem iş birliği hem de önemli bir risk faktörü olmaya devam ediyor.

​Cumhurbaşkanı Erdoğan G-20 zirvesi çerçevesinde Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te bulunuyor. Zirve çerçevesinde Cumhurbaşkanı, dünya siyasetine yön veren çok sayıda ülkenin lideriyle görüşmeler gerçekleştirecek. Bu tür zirve toplantıları gerek dünya meselelerinin gerekse ikili ilişkilerin görüşülmesine imkân sağlayan faydalı birer platformlar sunuyor.

​Pazar günü Avrupa Birliği’nin 27 üyesinin devlet ve hükûmet başkanları Birleşik Krallık’ın AB üyeliğinden ayrılmasını öngören Brexit Anlaşmasını oy birliğiyle onayladı. Böylece AB tarihinde ilk defa bir üye ülkenin Birlik'ten ayrılmasının yolu açılmış oldu.

​Yazıya hemen başlıktaki sorunun cevabını vererek başlayalım.

​Orta Doğu siyasetinin şekillenmesinde çok etkili olan iki küresel aktörün son dönemde bölgeye yönelik politikalarını incelediğimizde en belirgin olarak göze çarpan nedir?