Suriye ne ki... Tarih, Batı'nın utanç hanesine yazılan onlarca katliamla dolu

Selçuk Böke 

Uluslararası alanda hakim güçlerin dünyanın farklı coğrafyalarındaki ülkeler ve bölgeler üzerindeki kirli planlarının bedelini geçmişte olduğu gibi bugün de masum siviller ödüyor. Başta Orta Doğu olmak üzere dünyanın bir çok bölgesindeki savaş ve iç savaşlarda aralarında kadın ve çocukların da olduğu yüzbinlerce sivil hayatını kaybederken, milyonlarcası da mülteci durumuna düştü. Daha dünkü acılar unutulmadan şu anda Filistin’de, Suriye’de hâlen binlerce masum sivil kadın çocuk demeden katlediliyor. Bütün bunları görmezden gelen dünya, Afrin’de sivillere zarar gelmemesi için kendi hayatını bile hiçe sayan Türk askerini suçluyor. Biz de bu yazımızda dünyanın sivil katliam ayıbını yüzüne vuruyor ve “İşte dünyanın sivil ölüm karnesi” diyoruz...

SURİYE: 213 BİN

Rejimin baskısı, yolsuzluk, ekonomik durgunluk, işsizlik ve yoksulluktan bunalan Suriye halkı 2011 yılında ülke genelinde barışçıl eylemler düzenlemeye başladı. Beşar Esad rejimi de, buna katliamla cevap verdi ve 7 yılda ölenlerin sayısı 400 bini bulurken, bunların 213 binini siviller oluşturuyor.

IRAK: 194 BİN 

2003 yılında Irak’ın ABD işgali ile başlayan süreçten 2013 yılına kadar olana sürede Irak hükümetinin resmi rakamlarına göre 115 bin civarında Iraklı sivil doğrudan ya da dolaylı yoldan hayatını kaybetti. DEAŞ’ın da Irak’ta 2015 yılından başlayarak sivillere yönelik gerçekleştirdiği katliamlarla birlikte bu sayı 194 bini buldu.

KEŞMİR: 70 BİN

Dünyada insanlık trajedilerinin yaşandığı yerlerden birisi de Keşmir. Keşmir, Hindistan ve Pakistan’ı 1947 yılından beri üç kez savaşa sürükleyen ve günümüzde hâlâ ciddi çatışmaların yaşandığı, iki ülkenin hak iddia tartışmalı bir bölge. Keşmir’de son 30 yılda yaşanan olaylarda 94 bin 888 kişi hayatını kaybederken, bunların 70 binini siviller oluşturuyor.

BOSNA: 50 BİN

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki en ağır katliamlardan birisi de Sırplar tarafından Bosna’da uygulanan soykırımda yaşandı. 1992 yılında başlayan ve 1995’e kadar devam Sırp zulmünde 110 bin kişi hayatını kaybetti. Toplu mezarla birlikte Bosna’da en az 50 bin sivilin Sırplar tarafından öldürüldüğü tahmin ediliyor. Aradan 23 yıl geçmesine rağmen binlerce Bosnalı kurbanın cesedine ise hâlâ ulaşılamadı.

AFGANİSTAN: 43 BİN 

ABD’deki 11 Eylül saldırılarının ardından Taliban’a karşı NATO ve Koalisyon Güçleri, 13 sene önce Afganistan Operasyonu’nu başlattı. Afganistan’da bütün taraflardan toplam 70 bin 604 kişinin öldüğü, bunların 43 bininin sivil olduğu belirtiliyor.

FİLİSTİN:  13 BİN

1967’de Filistin’in işgaliyle başlayan İsrail zulmü sivil halka karşı gerçekleştirilen saldırılarla günümüzde de devam ediyor. 1987 ve 2000’de intifadalar yaşandı. 1987-1993 ve 2000-2005 yıllarındaki intifadalarda yaklaşık 10 bin Filistinli hayatını kaybetti. İsrail’in 2009 ve 2014 yıllarındaki Gazze işgallerinde ise yaklaşık 3 bin sivil hayatını kaybederken, binlercesi de evsiz kaldı.

LİBYA: 5 BİN 637

Libya’da Kaddafi karşıtı gösteriler 2011 yılında başladı ve daha sonra iç savaşa dönüştü. Libya iç savaşında 9 bin ila 10 bin kişi hayatını kaybetti. Bu rakamın 5 bin 637 bininin sivil olduğunu açıklandı. Ülkede çatışmalar hâlâ devam ediyor.

YEMEN: 5 BİN 200

Arap Yarımadası’nın en fakir ülkesi olan Yemen, 2015 yılına büyük bir siyasi krizle girdi. Silahlı çatışmaların artmasıyla araya giren BM, ateşkes ilan edilmesi için girişimlerde bulundu ancak başarılı olamadı. İran yanlısı Şii Husiler’in ayaklanmasının ardından çıkan çatışmalarda 10 bin kişinin hayatını kaybettiği açıklanırken, bu sayının 5 bin 200’ünü siviller oluşturuyor.

MYANMAR: 5 BİN

Myanmar hükümeti yüzünden ‘kimlik’ problemi yaşayan Arakanlı Müslümanlar 2012 yılından bu yana sistemli şekilde soykırıma tabi tutuluyor. Ülkede Budist rahipler ve Myanmar ordusu tarafından çocuk ve kadınların da aralarında bulunduğu yaklaşık 5 bin Müslüman katledilirken yüzlercesi de Bangladeş’e sığınmak için çıktığı yolculukta hayatını kaybetti.

UKRAYNA: 4 BİN 900

Ukrayna’daki kriz 22 Kasım 2013’te Yanukoviç hükümetinin AB Ortaklık Anlaşması’nı imzalamayı reddetmesi üzerine ortaya çıktı. Batı ve Rus yanlısı protestocular arasında çıkan çatışmaları, Ukrayna’ya bağlı Kırım’ın 18 Mart 2014’ye Rusya tarafından ilhak edilmesi izledi. Çatışmalarda 4 bin 900’ü sivil olmak üzere 9 bin 758 kişi öldü.