Yaşlıların yarısı unutuyor

ZİYNETİ KOCABIYIK

Yaş ilerledikçe hafızanın keskinliğini kaybetmesi bilimsel bir gerçek. Yapılan toplumsal çalışmalarda 55-64 yaş grubunda unutkanlık görülme sıklığı %41 iken, 70-85 yaş grubunda %52 olduğu görülüyor.  
BEYNE GİDEN KAN AZALINCA
Peki neden yaşlandıkça hafıza zayıflıyor? Yaşlı sağlığı ile ilgilenen Akademik Geriatri Derneği Üyesi Doç. Dr. Ergün Bozoğlu bunun sebebinin organ fonksiyonlarının zayıflaması olduğunu söylüyor. En önemli sebep de beyne giden kan akımının azalması. Yaşlandıkça sadece beyin hücrelerini besleyen kan miktarının azalmadığını aynı zamanda beyinde hatıralarımızın depolandığı bölgenin faaliyetlerinin de yavaşladığını anlatan Doç. Dr. Bozoğlu, “Bütün bunlara ek olarak şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi hastalıklar da eklenince, unutkanlık ortaya çıkıyor. Bütün bu risk faktörleri üst üste gelince unutkanlığın derecesini de yükseltiyorlar” dedi. 
Unutkanlık geçici olarak da yaşanabiliyor. Depresyon, kullanılan ilaçlar, bazı metabolik bozukluklar, işitme, görme ve diğer duyusal bozukluklar, enfeksiyonlar, kansızlık, B12 ve folat eksikliğinde de unutkanlık gelişebileceğini söyleyen Doç. Dr. Bozoğlu, “Geri dönüşümlü, düzeltilebilir sebeplerin tarama ve tedavisi önemlidir. Saptanması ve tedavi edilmesi unutkanlığın düzelmesi anlamına gelmektedir. Bu nedenler araştırılıp düzeltilmez ise, kalıcı hasar oluşabilir” diye konuştu.

GEÇMİŞİ UNUTMAMAK İÇİN ARKADAŞLARLA İLİŞKİNİZİ SIKI TUTUN

“Unutkanlığın engellenmesinde “işleyen demir pas tutmaz” yaklaşımı geçerlidir. Hafıza ne kadar zorlanırsa kayıplar da o kadar az olur” diyen Prof. Dr. Hüseyin Doruk, beyni aktif tutmak için neler yapılabileceğini şöyle anlattı: 
¥ Düzenli egzersiz yapmak, 
¥ Sosyal hayattan kopmamak. Akrabalarla, arkadaşlarla, komşularla ilişkileri sıkı tutmak,
¥ Sebze ve meyve ağırlıklı yiyeceklerle Akdeniz tipi beslenmek, 
¥ Stressiz bir hayat sürdürmek, 
¥ Düzenli ve yeterli uyku uyumak, sigara ve alkol kullanmamak,
¥ Strateji oyunları oynamak, bulmaca çözmek, gazete dergi okumak, 
¥ Yeni şeyler öğrenmek.
¥ Hobileri geliştirmek ve çeşitli kurslara katılmak, 
¥ Planlama-organizasyon gerektiren işler yapmak.

ANNE BABANIZIN HAFIZASINI TEST EDİN

Kelime bulmakta  zorlanıyorsa dikkat!

Tıbbi ifadesiyle demansı fark etmemek mümkün değil. Akademik Geriatri Derneği Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Doruk, unutkanlığın belirtilerini şöyle sıraladı…
¥ Günlük hayatı aksatan unutkanlık (Yeni 
bilgilerin, randevuların unutulması)
¥ Rutin görevleri yapmada zorlanma (Yemek yapma, ev işleri, namaz, bildiği oyunlarda şaşırma)
¥ Konuşma ve lisan problemleri (Konuşmanın bozulması, kelime bulmada zorluk, tekrarlayıcı sorular) 
¥ Yer ve zamanla ilgili problemler yaşamak (Nerede olduğu, gün, ay, mevsim ve yıllarda şaşırma)
¥ Zayıf ve azalmış yargılama (Markette fazla para verme, giyim-kuşam ve kişisel temizlikte özensizlik)
¥ Soyut düşünme ile ilgili problemler (Atasözleri, deyimler ve mecaz anlamları karıştırma)
¥ Eşyaları kaybetme, yanlış yerleştirme (Eşyaların yerini hatırlayamaz ve bulamaz, işlerin sırasını karıştırır)
¥ Duygu durum, davranış ve kişilik değişiklikleri (Kolay kafası karışır, endişe duyar, depresif olur)
¥ İnsiyatif kaybı (bir işe başlamada), karar vermede (Sorunları çözme veya planlamada) zorlanma 
¥ Mali işlerde zorlanma (Fatura yatırma, banka hesapları ve maaş çekmede zorlanma)