Memurun emekli maaş hesabında aylık bağlama oranı

Sosyal güvenlik bütün vatandaşlarımız için temel haklar arasında bulunmaktadır. Ülkemizde çalışanların statüsüne göre kurulan sosyal güvenlik kurumları (işçilerin-SSK, memurların-Emekli Sandığı, esnaf ve diğer bağımsız çalışanların-Bağ-Kur) 20.05.2006 tarihinde yürürlüğe giren “Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı”na devredilerek ortadan kaldırılmıştı.

 

Ancak bu değişikliğe rağmen statüye dayalı sigortalılık devam ettiğinden çalışanların emeklilik işlemleri ve maaş hesaplamaları hâlen farklılık arz etmektedir.

 

Özellikle 3 ayrı aylık bağlama oranına denk gelen dönemlerde yüksek kazanç üzerinden çalışmaların ağırlıklı olarak 2008 öncesine denk gelen işçilerin ve serbest çalışan esnaf-sanatkâr, şirket ortakları ve diğer kendi nam ve hesabına çalışanlardan asgari ücret ve düşük ücret üzerinden sigortalı gösterilenlerin belirli hâllerde çalıştıkça emekli aylıklarının artma yerine azaldığı maalesef bilinen bir gerçektir.

 

Bunların dışında kalan memur ve diğer kamu görevlilerinden Emekli Sandığı’na tabi olanların ise çalıştıkça emekli aylıkları artmaktadır. Emekli Sandığına tabi olmayan memurların da yüksek emeklilik maaşları almaları için çok daha uzun süreler çalışması âdeta mecburiyet hâline gelmiştir. Keza 2008 Ekim öncesi ve sonrası göreve başlayan memurların emeklilik hesabı ve işlemleri de farklılık arz etmektedir. Bu yazımızda Emekli Sandığı’na tabi olan memurların maaş hesapları irdelenmiştir.

 

 

EMEKLİ SANDIĞINA TABİ OLAN MEMURLARIN AVANTAJI

 

 

Memur ve diğer kamu görevlilerinden Emekli Sandığı’na tabi olanların emekli aylıklarının ne şekilde hesaplanacağı ve hangi unsurlardan oluşacağı diğer çalışanlardan farklı olarak SGK’nın uygulama Kanunu yerine 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na göre yapılmaktadır.

 

Emekli Sandığı’na tabi olan memurların emekli aylıkları, 5 unsurdan oluşmaktadır. Bunlar;

• Aylık Göstergeleri,

• Ek Göstergeler

• Taban Aylığı

• Kıdem Aylığı ve

• Emeklilik Tazminatıdır.

 Bu unsurlar yürürlükte bulunan memur aylık katsayıları esas alınmak suretiyle hesaplanan “Emekli Aylığı Bağlanmasına Esas Aylık” tutarının;

• 25 yıl için %75’i,

• Fazla her tam yıl için %1 fazlası,

• Eksik her tam yıl için %1 eksiği üzerinden hesaplanmaktadır.

Ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle, her ay emekli aylığı bağlanmasına esas aylık tutarının %1’inin on ikide biri oranında emekli aylığına ilave edilmektedir. Belirtilen çalışanların makam, temsil ve görev tazminatına müstahak olmaları hâlinde bu tazminatlar hesap edilen aylıklara ayrıca eklenmektedir.

 

Hizmetlere göre emekli aylığı bağlanmasında uygulanacak oran, hizmet+50’dir. Buna göre;

 

 

Yukarıda yer verilen tablodan da görüleceği üzere 25 yıl hizmeti bulunan Emekli Sandığına tabi olan memurlara %75 üzerinden maaş bağlanmaktadır. Sandığa tabi olmayan 2008/Ekim ve sonrasında memuriyete başlayanların aylık bağlama oranı ise bu orandan tam 25 puan daha düşük yani %50 oranındadır. %75 oranına ulaşmaları için 25 yıl değil 36 yıl çalışmaları gerekmektedir.

 

 

VAZİFE MALULLÜĞÜNDE SINIR YOK

 

 

Emekli Sandığından bağlanacak aylıkların toplamı, emekli ve malullük aylıklarında emekli aylığı bağlanmasına esas aylıklarının %100’ünü geçememektedir.

 

Bunlardan farklı olarak vazife malullüğü aylıkları hakkında ise bu sınır uygulanmamaktadır.

 

Emekli Sandığı Kanununa göre ödenen aylıklar memur maaş katsayılarındaki artışlara göre yükseltilmektedir.

 

  ***

 

“Yapabileceğiniz ya da düşünebileceğiniz her neyse başlayın. Cesaretin dehası, kudreti ve büyüsü vardır.” GOETHE