Bekle-gör ve seçici ol!

Deprem yaraları sarılmaya çalışılırken, iktisadi ve toplumsal hayatta birçok değişim ve dönüşümlerin yaşanacağını gözlemlemeye başladık. Dikkatimi çeken birkaç tanesini aktarayım;

 

> Pandemide görünmeyen bir mikroptan kaçmak için popüler olan kırsala göç etme eğilimi, şimdilerde yeniden, özellikle büyükşehirlerde “muhtemel bir depremden kaçış planı” yapanların benimsediği, hatta hayata geçirmeye başladığı bir eylem oldu.

 

> Konut fiyatlarının hızla yükseldiği dönemlerde ev toplayanlar, şimdi bu evlerini “azaltıp” nakde dönme çabasında! Özellikle 99 öncesi yapılan konutlarda satılık ilanlarının zirve yaptığı görülüyor. Bu ortamda “benim evim şu kadar primlendi, 1’e aldım 3’e çıktı” gibi son dönemlerin oldukça popüler söylemlerini de bir süre duymayacağız artık.

 

> Bir kentsel dönüşüm furyası başlayacak ama inşaat maliyetleri ortada! Herkesin bu dönüşüme katılma gücünün olmadığı da bir gerçek. “Evim var, kiradan kurtuldum” diyenler, bir anda yüklü faturalarla karşılaşacak. Hasılı; canımız da malımız da geçici, bunu zaten biliyorduk da, acı tecrübe ile yeniden hatırladık. Gelelim konumuza, piyasalara…

 

Borsa İstanbul’da BİST 100 endeksi, aslında 2023 yılına iyi girmedi. 3 Ocak’ta 5.704,82 ile zirve yapan endeks, risk iştahının azalması ile birlikte kâr realizasyonu dönemine girdi. Bu süreçte endeks, 4.500 seviyesinin de altını test etti. Deprem sonrası birtakım tedbirlerin devreye girmesi ve beklentili sektörlerin hareketlenmesiyle birlikte endeks tekrar 5.000 puanın üzerine çıksa da, zirvesinin hâlâ yaklaşık yüzde 12,80 gerisinde.Evet, endeks bazında yüzde 196 gibi olağanüstü performans gösterilen 2022’nin ardından, borsada kâr realizasyonları da normal karşılanmalı. Bunun için bazı şartların oluşması gerekiyordu, 2023’te bunlar yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. ABD Merkez Bankasının faiz hadlerinde zirveye yaklaşmış olması beklentileri ile birlikte, altın ve kriptolarda bir kıpırdanma oldu. Ayrıca mevduat getirilerinde de yukarı yönlü hareket yaşandı. Geçen yıl rakipsiz olan borsanın yanına; bu yıl altın, kriptolar ve mevduat, bir alternatif olarak geldi.Bundan sonraki sürece bakarsak; borsanın (en azından endeks ve beklentili hisseler bazında) uzun hatta orta vadede kaybettirdiği çok da görülmüş bir şey değil. Burada dikkat etmemiz gereken süreç, kısa vade… Çünkü kısa vadede alınacak aksiyonlar orta-uzun vadeyi de şekillendirecek. Önümüzdeki 1-2 çeyrek biraz kritik; bazı belirsizliklerin netleşmesini bekleyeceğiz. Bu anlamda içeride en önemli gündem maddesi seçimlerdi. Şimdi buna deprem felaketi eklendi. Yatırımcılar da güvenli liman diyebileceğimiz altın, mevduat ve KKM tarafına bir miktar kaymaya başladı. KKM hesapları yükselişini sürdürerek 1,5 trilyon TL’ye dayandı. Borsada ise kısa vadeli beklentiler, geçen yılki gibi hızlı bir yükseliş ivmesini destekleyecek kadar kuvvetli değil. Ancak mevcut şartlarda 4.500’ün kalıcı olarak aşağı kırılmasını gerektiren olumsuz bir durum da gözükmüyor. Bu sebeple kısa vadede borsada bekle-gör dönemi geçireceğiz gibi görünüyor.

 

Böyle dönemlerin yatırımcılara orta ve uzun vadeli fırsatlar sunabileceği unutulmamalı. Endekste yaşanan gerileme sırasında birçok sektör ve hissede; piyasa çarpanları ve değerleme bakımından fırsat diyebileceğimiz seviyelere yaklaşıldığını görebiliyoruz. Kârlılığı sermayesinden oldukça yüksek şirketlerden ‘yüksek oranda bedelsiz sermaye artırımı’ haberleri geliyor. Öte yandan birçok hissede geri alımlar yaşanıyor. Deprem sonrası süreçte öne çıkabilecek ilk sektörlerde hareketlilik başladı zaten. Seçim belirsizliğinin de ortadan kalkmasıyla birlikte; çimento ve demir-çelik sektörüne, sınai, havacılık, gıda, perakende, beyaz eşya, mobilya sektörleri dâhil olabilir. Endekste, 4.800-4.500 bandına yaklaşıldıkça tepki alımlarının geldiğini görüyoruz. Bu bölge korunduğu müddetçe endişe oluşturacak bir durum yok. Sadece seçici olmamız ve vadeyi biraz uzun tutmamız gereken bir dönemdeyiz.