Borsada neler oluyor?

Borsa İstanbul’da BİST100 endeksi geçen hafta yüzde 8,12 değer kaybederek 4.400 puandan kapandı. Aylık olarak baktığımızda kayıplar yüzde 11,70’e, 2023’ün başından itibaren ise yüzde 20,12’ye ulaştı. Endeksin bulunduğu seviye itibarıyla dikkatimi çekenleri aktarıyorum...

Teknik analizde uzun vadeli gösterge olarak kabul edilen “200 günlük ortalama” seviye önemlidir. Bu seviye sıklıkla test edilmez, aylar belki de yıllar sürebilir. Çünkü geriye dönük 200 işlem gününün ortalaması alınır ve bu noktaya ulaşmak zaman alır. Ciddi düşüş ya da yükselişlerden sonra görülür, önemli işaretler verebilir. BİST100 endeksinde son kapanış itibarıyla 200 günlük ortalama 4.380’de bulunuyor. (Grafikte kırmızı çizgi ile görünüyor.) Bu ortalama en son Ekim 2021’de test edilmişti yani 18 ay önce! Ve geçen hafta (çarşamba günü) bu seviyede bir ihlal var. Cuma günü de tam olarak bu noktanın üzerinde tutunma gerçekleşti. Düşüşler neticesinde bu noktaya ulaşılıyorsa (-ki bizdeki tablo böyle) “aşırı satım” noktasına yaklaşıldığının göstergesidir. Bundan sonraki süreçte geçen haftanın en düşüğü (4.311) ve 200 günlük ortalamanın (4.380) bulunduğu seviyenin, destek bölgesi olarak çalıştığını görmemiz gerekiyor.

Geçen haftaki yazımızda dikkat çekmiştik; bir düşen trend kanalı var (grafikte görünüyor) ve bu kanalın dip bölgesindeki destek noktaları 4.300 seviyelerine denk geliyor… Bu öngörümüz gerçekleşti ve bu kanalın destek seviyeleri de test edildi. Şimdilik kanal içindeyiz ancak 4.300’ün korunması gerektiği yönündeki hassasiyet devam ediyor.

Fiyat/Kazanç oranı önemli bir göstergedir. Hisselerde olağan dışı hareketler gerçekleşebilir ya da şirketlerin dâhil olduğu sektöre dair bazı olumlu/olumsuz gelişmeler vardır. Hisse ya da sektör F/K’ları bu anlamda tek başına itibar edilecek bir gösterge olmayabilir. Ancak endekslerin F/K oranları “itibar edilebilir” ipuçları verebilir. BİST100’deki şirketlerin ortalama F/K oranı 4,4 seviyesinde bulunmaktadır. Yani şirketler bugün, yıllık kârlarının sadece 4,4 katı değere göre fiyatlanmaktadır. Bunun ideal değeri 10 olarak kabul edilir. Zaten geride kalan 10 yıllık süreçte BİST100 F/K ortalaması da 9,9 olarak gerçekleşmiştir. Bugünkü F/K oranı da “ucuzluğun” bir göstergesidir ve emsal ülkelere göre aşağıdadır.

Teknik-temel anlamda sadece 3 göstergeye bakarak borsadaki gerilemenin sebeplerini anlamaya çalıştık. Şüphesiz bu gerilemede yatırımcı cephesinde seçim öncesi belirsizlik, risk iştahının düşmesi ve beraberinde birikimlerin altın, (yıllık %30 oranı aşan) mevduat ve KKM gibi borsaya göre “daha güvenli” görülen alanlara kayması; şirketler cephesinde ise yüksek enflasyon döneminin ardından ilk çeyrek bilançolarında da görüldüğü gibi kâr marjları ve toplam kârlılıklar üzerinde yaşanan baskı etkili olmuş gibi görünüyor.

Yıla 1,37 trilyon TL’den başlayan KKM’nin sadece dört ayda 2,18 trilyon TL’ye ulaşması ve ilk çeyrekte (Dünya Altın Konseyi verilerine göre) Türkiye’de 50 ton gibi oldukça yüklü bir altın talebinin gerçekleşmesi de, tercihlerin nereye kaydığını gösteriyor. Nihayetinde borsa ucuz; ama ucuzluk tek başına alım sebebi olamayabiliyor. Seçim başta olmak üzere bazı belirsizliklerin azalması ya da ortadan kalkması “ucuzluğu” da görünür hâle getirebilecektir.