Bugünün ve geleceğin yatırım araçları...

Şu an dünya ciddi anlamda iki şekilde ilerliyor: Bir yanda savaşlar, ekonomik belirsizlikler ve kıtlık gibi riskler var, diğer yanda da iklim değişikliği gibi büyük sorunlar. Bu durumlar, yatırımcıların yeni fırsatlara yönelmesine sebep oluyor. Peki, gerçekten "next big thing" ne olabilir? Hadi birlikte bakalım.

 

İlk olarak, artık hayatımıza yerleşmiş olan Yenilenebilir Enerji ve Temiz Teknolojilerden bahsedelim.

 

İklim sorunları yüzünden fosil yakıtlardan uzaklaşmak şart oldu. Uluslararası Enerji Ajansı'nın 2024 raporuna göre, yenilenebilir enerji yatırımlarında %20 civarında bir artış bekleniyor. Yani, önümüzdeki 6-7 yıl içinde yaklaşık 5 trilyon dolarlık yeni yatırım olacağını öngörüyorlar.

 

Gözlemlerimize göre, güneş ve rüzgâr gibi projelere 2024’te yaklaşık 300 milyar dolar para yatırıldı. Tesla ve Vestas gibi büyük şirketler bu sektörün öncüsü durumunda. İşin güzel yanı, bu alan uzun vadede maliyetleri düşük tutuyor ve sürdürülebilirlik açısından çok cazip. Ayrıca, devlet teşvikleri ve karbon kısıtlamaları da sektörün hızla büyümesine katkı sağlıyor.

 

İkinci olarak, büyük bir gıda krizinin eşiğinde olduğumuzun bilinciyle Tarım ve Gıda Teknolojilerine göz atalım.

 

Kıtlık riskleri arttıkça, gıda ve tarım yatırımlarına ilgi de yükseliyor. Yapay zekâ ve IoT teknolojileri ile donatılmış, sürdürülebilir tarım projeleri önümüzdeki yıllarda büyük büyüme potansiyeli taşıyor. Mesela, 2027’ye kadar bu pazarın yılda %12,5 gibi yüksek bir büyüme oranıyla ilerleyeceği öngörülüyor.

 

İşte ayrıca, Beyond Meat gibi bitki bazlı ve laboratuvarda üretilen et ürünleri çok hızlı yayılıyor. Nüfus 2050’ye kadar 9,7 milyara ulaşacak; yani, yiyecek ihtiyacımız da o oranda artacak. Bu alanlara yatırım yapmak riskli olsa da, kazancı büyük.

 

Tabii ki üçüncü önemli alan Savunma Sanayii ve Güvenlik Teknolojileri olacak.

 

Jeopolitik gerilimler ve savaşlar artarken, bu alandaki yatırımlar da artıyor. Siber güvenlik mesela, 2024’te yaklaşık 300 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmış durumda ve önümüzdeki birkaç yılda %10 civarında büyümesi bekleniyor. İnsansız Hava Araçları ve diğer güvenlik teknolojileri de ilgiyi artırıyor. Elbette bu kulübe girmek kolay değil, ancak seçici olmak kaydıyla hisse senetleri kâr vadediyor.

 

Dördüncü olarak, Altın ve Değerli Metaller.

 

Zor zamanlarda geleneksel güvenli limanlara yönelmek akıllıca oluyor. Altından sonra gümüşün hareketi de dikkat çekici dolu. Diğer değerli metallerde de benzer trendler var; endüstriyel kullanımla birlikte değerleri yükseliyor.

 

Gelecek vadeden Dijital ve Kripto Para Birimlerine bakalım.

 

DeFi, NFT’ler ve diğer dijital varlıklar yeni nesil yatırımcılar arasında revaçta. Bitcoin’in toplam piyasa değeri 1 trilyon doları geçeli çok oldu. Ayrıca, DeFi projeleri de hızla büyüyor; işlem hacmi 300 milyar dolara yaklaşırken, büyüme oranı da %40 civarında. Ancak buradaki ani çöküşlere dikkat etmek gerekiyor.

 

Şimdi de henüz tam anlamıyla ortaya çıkmamış ya da yaygınlaşmamış bazı yeni nesil yatırım enstrümanları ve teknolojilerden bahsedeyim. Yatırım dünyası bu yeni teknolojilerle şekilleniyor ve üzerinde ciddi çalışmalar yapılıyor.

 

İlk olarak, "Sentient" yani Duyarlı Yatırım Portföyleri geliyor. Bunlar, yapay zekânın ve büyük veri analizlerinin daha da gelişmesiyle, tamamen "duyarlı" ve otomatik düzenlenen portföylerler. Yani, piyasa hareketlerini sürekli takip edip, sizin risk tercihinize göre anında portföyünüzü ayarlayabilen sistemler. Söz konusu bu teknolojiler, yatırımcıların "hissedar" veya "piyasa gözlemcisi" gibi hareket edebileceği yeni bir atmosfer oluşturabilir.

 

İkinci bir yenilik ise, Hibrit Enerji ve Global Enerji Paylaşım Sistemleri. Şu anda yeni gelişmeye başlayan bu konsept, sadece yenilenebilir enerji üretimini değil, enerji dağıtımı ve paylaşımını da kapsıyor. Kulağa biraz “nereden çıktı bu?” gibi gelse de, mikro şebekeler ve enerji tokenleri sayesinde, bireyler ya da şirketler kendi fazla enerjilerini diğerlerine satabilecek. Bu alan da yeni finansal araçlarla desteklenebilir.

 

Üçüncü konu ise, "Kuantum Finans Enstrümanları". Kuantum hesaplama ve yapay zekânın birleşimiyle, piyasaları öngörmek çok daha karmaşık ve güçlü algoritmalarla mümkün olacak. Henüz bu teknolojiler tam olarak arzu edilen yerde değil ama, kuantum destekli finansal enstrümanlar ve türev ürünler, önümüzdeki yıllarda yatırımcıların oldukça ilgisini çekebilir.

 

Dördüncü olarak, Dijital ve Blockchain Tabanlı Evrensel Sigorta ve Teminat Sistemleri geliyor. Yani, şeffaf ve güvenilir blockchain yapısına dayanan global sigorta ve teminat çözümleri. Riskleri paylaşan bu yeni sistemler, geleneksel sigortaya alternatif olabilir ve yatırımcılar burada yeni araçlar geliştirebilir.

 

Ve son olarak, Gelişmiş Sosyal ve Çevresel Etki Yatırımları diyebiliriz. Gelecekte, yatırım kararları sadece maddi kazançlara değil, sosyal ve çevresel etkilerle de şekillenecek. Bu, gelişmiş algoritmalar ve IoT sensörleriyle sürdürülebilirlik ve etki ölçümlerinin otomatik yapıldığı yeni bir dönem olacak. Yani, "impact investing" dediğimiz o kavram daha da gelişecek.

 

Kısaca özetlemek gerekirse;

 

Yapay zekâ ve blockchain teknolojileri sayesinde, şu an hayal bile edemediğimiz yeni finansal enstrümanlar ve yatırım araçları önümüzdeki yıllarda hayatımıza girecek. Hem teknolojik gelişmeler hem de iklim, enerji ve sosyal sorunlara çözüm olacak bu alanlar, gerçekten yatırımcılar için büyük fırsatlar barındırıyor.

 

Yakın gelecekte bu alanlarda çok şey değişebilir, kurallar yeniden yazılabilir gibi duruyor...

 

 

 

Prof. Dr. Emre Alkin'in önceki yazıları...