Abdüllatif Uyan

İmam-ı Buhari "rahime-hullahü teâlâ" büyük hadis âlimi olup, meşhur "Sahih-i Buhari" kitabını o yazmıştır. Küçük yaşta iken babası vefat etti. Annesi oğlunun tahsilini üzerine aldı.

Yesi şehrine yakın bir belde vardı ki, oradaki halk düşmanlık besliyorlardı Ahmed Yesevi hazretlerine "rahmetullahi aleyh".

Ahmed Yesevi "rahime-hullahü teâlâ", küçük yaşından beri Resulullah Efendimizin "aleyhissalâtü vesselâm" her sünnetine riayet ederdi.

Ahmed Yesevi "rahime-hullahü teâlâ" zamanında Mervezi adında meşhur bir müderris vardı ki, bu büyük veliyi sevmiyor, hatta kalbinde düşmanlık besliyordu bu Allah dostuna.

Ahmed Yesevi "rahime-hullahü teâlâ" hazretleri, kepçe-kaşık imal edip onları satar, parasını talebenin ihtiyaçlarına kullanırdı.

Ahmed Namıki Cami "kuddise sirruh" hazretleri, bir gün evden çıkıyordu ki, kalbine; "Gitme, dertli bir Müslüman sana geliyor. Seni evde bulamazsa, üzülür" diye ilham olundu.

Herat'ta, Abdullah Zahid diye biri vardı ki, bayram günleri hariç, her gün oruç tutar, çok ibadet yaptığı için de herkes tarafından sevilir, sayılırdı.

Ahmed Namıki Cami "kuddise sirruh" hazretleri, bir gün kimseye haber vermeden Herat'a gitmek için yola çıktı. Ancak Heratlılar, bunu haber alıp, genç ihtiyar cümle halk yollara döküldüler.

Ahmed Namıki Cami "kuddise sirruh" hazretleri, herkese karşı merhametliydi.

Ebu Said-i Ebül Hayr hazretlerinin "rahime-hullahü teâlâ" ibadette giydiği bir "hırkası" vardı ki, hazret-i Ebu Bekr'e "radıyallahü teâlâ anh" ait olup, elden ele dolaşarak gelmişti kendisine.

Ahmed Namıki Cami hazretlerinin, gençliğinde kötü arkadaşları vardı. Yer içip gezer, başka şey düşünmezlerdi.

Alaeddin-i Attar hazretleri "rahime-hullahü teâlâ", bir gün talebesiyle sohbet ediyordu ki, bir ara sohbeti kesip;

Alaeddin-i Attar "rahime-hullahü teâlâ" anlatıyor: Hocam Behaeddin-i Buhari hazretleri, beni talebeliğe kabul edince, Onu o kadar sevdim ve o kadar bağlandım ki, bir an bile ayrılmak istemiyordum yanından.

Alaeddin-i Attar hazretlerinin "rahime-hullahü teâlâ" babası, çok zengin biriydi Buhara'da.

Behaeddin-i Buhari hazretleri "rahime-hullahü teâlâ" talebesi içinden en fazla Alaeddin-i Attar'ı seviyordu Diğerleri, bunu merak ediyor;

Alaüddin-i Attar "rahime-hullahü teâlâ", büyük bir veli idi. Çok zengin ve soylu bir aileye sahipti. Genç iken Behaeddin-i Buhari hazretlerinin "rahime-hullahü teâlâ" huzuruna edeble girerek; - Efendim, beni de talebeliğe kabul eder misiniz? diye rica etti kendisine.

Ahmed Abdülhak Raduli "rahime-hullahü teâlâ", gençliğinde İslâmiyeti öğrenip ona göre yaşamayı çok istiyor, ama bu işin rehbersiz olmayacağını iyi biliyordu.

Seyyid Emir Külal "rahime-hullahü teâlâ", ölüm hastalığında bir gün talebeyi toplayıp;

Seyyid Emir Külal hazretlerinin "rahime-hullahü teâlâ" talebesinden biri, bir gece yattıysa da uyuyamadı.

Seyyid Emir Külal "rahime-hullahü teâlâ", bir gün talebesiyle bir yerde oturmuş sohbet ediyorlardı ki, bir ara kapı açılıp, güzel yüzlü bir genç girdi içeri.