Abdüllatif Uyan

Bir gün, "Azîz Mahmûd Hüdâyî" hazretleri, Padişahın davetiyle saraya gider. Oturup sohbet ederler. Az sonra abdest tazelemek ister mübarek.

Taşkent'te yaşayan evliyâdan "Nûreddin Taşkendî" hazretlerine, bir gün; - Efendim, bizler Kur'ân-ı kerîmin mânâsını anlayabilir miyiz? diye sordular. Cevabında;

Hoca Hamza Efendi, Gelibolu evliyasındandır. Bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Osmânlı Pâdişâhı Birinci Ahmed Han, büyükçe bir cami yaptırmaya karar verir.

İstanbul evliyâsından "Nûreddin Cerrâhî" hazretlerine, bir gün bâzı dostları; - Efendim, âhirette Cehennemden kurtulmak neye bağlıdır? diye sordular.

Azîz Mahmûd Hüdâyî, hocası "Üftâde" hazretlerine çok hizmet eder. Ne emrederse yerine getirir. Çok duasını alır.

Nâzilli evliyâsından "Muhammed Zühdî Efendi"ye, bir gün bâzı sevdikleri; - Efendim, ölen bir kimse rüyada görülmüyorsa, sebep ne olabilir? diye sordular. Cevabında; - Ölen kimsenin rûhu hapiste veya sorguda ise, rüyada görülmez, buyurdu.

Azîz Mahmûd Hüdâyî hazretleri devrinde bir kimsede "Kimyâ ilmi"ne karşı bir merak uyanır. "Bunu kimden öğrenebilirim?" diye düşünürken, "Azîz Mahmûd Hüdâyî" hazretlerini tavsiye ederler kendisine. Bunu duyunca, koşar hemen bu zata.

"Şemseddîn-i İznîkî", hâl ehli velî bir zât. Bir gün, sevdiklerine şöyle etti nasîhat:

"Abdullah-ı Bosnevî", ilim ehli bir zâttı. Bir gün, sevdiklerine yaptı şu nasîhatı:

"Eşrefzâde Bursavî", âlim ve velî bir zât. Gece-gün insanlara ederdi hep nasîhat.

Bir gün zengin birisi, "Hazret-i Hüdâyî"ye, Geldi, büyüklüğünü görüp öğrensin diye.

"Alâeddîn Halvetî", ilim ehli, büyük zât. Ederdi insanlara çok öğüt ve nasîhat.

"Abdülmecîd Sivâsî", ilim ehli bir zâttı. İşi hep insanlara öğüt ve nasîhattı. O derdi ki: Allah'a yakın olan velîler, Bütün insanlar için bulunmaz nîmettirler.

"Abdülvehhâb-ı Gazzî", Allah adamlarından. Saçtı sohbetleriyle devâmlı ilim, irfân.

"Azîz Mahmûd Hüdâyî" zamanında bir kimse, "Kimyâ ilmi"ne karşı meraklıydı nedense.

"Mehmet Emîn Tokâtî", hâlis Allah adamı. Sohbeti, giderirdi, kalbten tasa ve gamı.

"Abdülmecîd Sivâsî", ilim ve irfâniyle, "Hizmet"e adamıştı, kendini tamâmiyle.

"Cemâleddîn Uşşâkî", hem âlim, hem velîydi. "Kâmil insan" olduğu, her hâlinden belliydi.

Bu "Allah adamı"na, haşmetli "Sultân Ahmet", Bir gün, ibrik elinde, su döküp etti hizmet.

İslâm âlimlerinden, "Seyyid Nizâm Efendi", Allahın kullarına hep nasîhat ederdi. Bir gün de buyurdu ki: (Bir "Allah adamı"na, Rastlarsanız, her işi danışın gidip Ona.