Necmettin Batırel

Dünya ülkeleri küresel durgunluk tehdidi ile karşı karşıya. İmalat ve hizmet endeksleri zayıflıyor, tüketim azalıyor, büyüme hızı alarm veriyor. İki hafta önce 72 dolara çıkan Brent petrol bugün 57 dolara inmiş durumda. Merkez Bankaları faizleri aşağı çekiyor, piyasalara para yağdırıyor, ama yaraya ilaç olmuyor.. Yatırımcılar hisse senetlerinden kaçıp güvenli limana sığınıyor. Endeksler hızla 2008 krizine doğru sürükleniyor.. Türkiye olabildiğince pozitif ayrışmaya çalışıyor..

Hükûmetin aldığı tedbirler sonuç verdi. Türkiye sağlıklı büyüme potasına girdi. Muhalefet çıldırdı, 2023 seçimlerindeki en büyük kozu elinden uçunca görülmemiş yöntemlerle halkın kafasını karıştırmak istiyorlar.

​Ekonomide çok önemli gelişmeler yaşanıyor. Türkiye büyük bir performans yakaladı. Ama gündem değişti. İstanbul'daki 5,8’lik sarsıntıyla şoka giren vatandaşlar, asıl depremi iletişim problemiyle yaşadı. Kimse kimseye ulaşamadı, hayat durdu. Yakınlarının durumunu merak edenler ikinci büyük korku yaşadı. Günümüzdeki en önemli gelişmenin “haber alma” olduğu çok net biçimde ortaya çıktı. Bağlantı kesildi, milyonlarca kişi aciz kaldı...

​Türkiye’ye çağ atlatacak, yabancı yatırımcıların gelişini kuvvetlendirecek yargı reformu HDP dışındaki tüm siyasi partilerin ortak kararıyla ekim ayında yasalaşıyor. Türkiye Barolar Birliği ve çok sayıda sivil toplum örgütü ve akademisyenlerin görüşü alınarak hazırlanan, 38 maddelik teklif, 15 ayrı kanunda değişiklik öngörüyor.

Ekonomideki iyileşme, kasıtlı yorum ve haberlerle halkın gözünden saklanıyor. Ama mızrak çuvala sığmıyor. Uluslararası kuruluşlar Türkiye’ye övgü yağdırıyor.

Küresel borsalar kritik gelişmelerin yaşanacağı haftaya petrol şokuyla başladı. Suudi Arabistan'ın petrol tesislerine hafta sonunda yapılan saldırılar ülkenin günlük petrol üretimini 5,7 milyon varile düşürünce, fiyatlar %11 yükseldi.

Merkez Bankası politika faizini iki ayda 750 puan aşağı çekti. %24,00’ten %16,50 düzeyine indirdi. Temmuzda 425, eylülde 325 puanlık indirim gerçekleşti.

Piyasalar 12 Eylül’e odaklandı. Para Politikası Kurulu’nun açıklayacağı faiz kararı, paranın yönünü belirleyecek.

​Enflasyon düştü, yerli yatırımcı dövizden TL’ye geçmeye başladı. Merkez Bankası rakamlarına göre 16 Ağustos’ta 190 milyar 500 milyon dolar olan döviz mevduat hesapları geçen hafta 188 milyar 970 milyon dolara geriledi.

​ABD ve Çin birbirlerinden ithal ettikleri ürünlere uyguladıkları gümrük vergilerini 1 Eylül itibarıyla yürürlüğe koydu. İki ülkenin yaklaşık 2 yıldan beri sürdürdükleri ticaret savaşları Türkiye’ye yaradı. Amerika, Çin yerine Türkiye’yi pazar olarak tercih etti.

​Son dönemde gece saatlerinde yaşanan operasyonlar ve dolar kurunda yaşanan ani yükselişleri engellemek için beklenen hamle geldi. Bankaların kredi maliyetlerini düşürmek için Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı oluşturuldu.

ABD ile Çin ticaret savaşı şirazesinden çıktı. İki ülke elindeki bütün ekonomik silahları kullanıyor. Borsalar çakılıyor, yatırımcı güvenli limana kaçıyor, dünya krize sürükleniyor.

İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılma süreci 1 Eylül Pazar günü başlıyor.. Resmî tarih 31 Ekim. Fransa Devlet Başkanı Macron ile görüşen Başbakan Johnson’a yeni anlaşma kapıları kapandı.

We Are Social isimli araştırma raporuna göre 82,4 milyon nüfusa sahip ülkemizde; toplam 52 milyon sosyal medya kullanıcısı var.

Küresel ticaret savaşları dünya ülkelerinin dengesini bozdu. Ekonomiler hızla resesyona sürükleniyor.

​Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasında yükselen ticaret gerilimi geçen hafta dünya borsalarının üst üste değer kaybetmesine neden oldu. Borsalardaki çalkantıdan en çok etkilenen merkezlerden biri Almanya’daki Frankfurt Borsası oldu.

Türk lirası gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek kazanç sağlayan para birimi hâline geldi..

​Döviz cephesinde iyimserlik korunuyor. Cari açık daraldı, ABD ile gerginlikler azaldı, ama ana kurların gevşemesine yol açan sebep başka. Mayıs ayında finansal kesim dışındaki firmaların net pozisyon açığı 5 milyar dolar azalarak 180 milyar dolar oldu. Geçen sene bu rakam 217 milyar dolardı. Büyük ödemeler nisan ve mayıs ayında yapıldığı için, haziran/temmuz döneminde daralma daha büyük oranda gerçekleşecek.

Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşı tam bitecek derken tırmanışa geçti. Başkan Trump, 1 Eylül’den itibaren Çin’den ithal edilen 300 milyar dolarlık ürüne %10 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Trump ABD ile Çin heyetleri arasında hafta başında Şanghay’da iki gün süren yüz yüze görüşmelerde anlaşma sağlanamaması üzerine bu kararı aldı.

11'inci Kalkınma Planı ile yepyeni bir sayfa açıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türk halkı için iki hedefi var. Birincisi huzur, ikincisi refah... Huzuru sağlamak için 3 alanda harekete geçildi.