Necmettin Batırel

​Döviz cephesinde iyimserlik korunuyor. Cari açık daraldı, ABD ile gerginlikler azaldı, ama ana kurların gevşemesine yol açan sebep başka. Mayıs ayında finansal kesim dışındaki firmaların net pozisyon açığı 5 milyar dolar azalarak 180 milyar dolar oldu. Geçen sene bu rakam 217 milyar dolardı. Büyük ödemeler nisan ve mayıs ayında yapıldığı için, haziran/temmuz döneminde daralma daha büyük oranda gerçekleşecek.

Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşı tam bitecek derken tırmanışa geçti. Başkan Trump, 1 Eylül’den itibaren Çin’den ithal edilen 300 milyar dolarlık ürüne %10 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Trump ABD ile Çin heyetleri arasında hafta başında Şanghay’da iki gün süren yüz yüze görüşmelerde anlaşma sağlanamaması üzerine bu kararı aldı.

11'inci Kalkınma Planı ile yepyeni bir sayfa açıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türk halkı için iki hedefi var. Birincisi huzur, ikincisi refah... Huzuru sağlamak için 3 alanda harekete geçildi.

Merkez Bankası 4,5 yıl aradan sonra faizi aşağı çekti. 425 puanlık indirime rağmen kurlar sabit kaldı. Piyasa faiz kararı sonrası yapılan açıklamayı özellikle metnin son paragrafında yer alan “para politikasında temkinli duruşun sürdürüleceği” garantisini çok olumlu algıladı.

Ekonomide taşlar yerine oturuyor. Cari açık daraldı, bütçe açığını kapatmak için yedek akçe desteği geldi. Enflasyon düşüyor.. Faizler aşağı çekiliyor. 25 Temmuz Perşembe günü Merkez Bankası düğmeye basıyor. Piyasada 300/400 baz puanlık indirim satın alındı.. Nitekim Merkez Bankası Beklenti Anketinde de ay sonu fonlama maliyeti beklentisi %24.00’ten %21.85’e geriledi. Bireysel yatırımcı merakla, faiz düşerse kurlar yükselir, diye bekliyor. Bu yüzden geçen hafta 234 milyon dolar daha aldılar, döviz mevduat hesapları 185.5 milyar dolara yükseldi. Bunun 115.5 milyar doları bireysel yatırımcılara, 70 milyar doları kurumsal yatırımcılara ait. Şirketlerin 1 yıllık ödeyecekleri borç tutarı 58 milyar dolar. Yani fazlasıyla var. Geçen sene ağustos ayında dolar 7.24 TL’yi görmüştü. Sonrasında 625 puanlık faiz artışıyla kurların yönü aşağı döndü. Bugün 5.65 TL’de. 11 ayda %22’lik kayıp var. Bunun üzerine faiz farkını da ilave ederseniz, %42’lik bir zarar söz konusu. Bankada dolar kredi faizi yıllık %1.15, hesap 100 bin doları aşarsa %2 veriyorlar.

Türkiye tarihin çok önemli anlarına tanıklık ediyor. Kıbrıs açıklarında dünyanın en büyük doğalgaz rezervlerinden birini keşfettik. Bu rezerv çıktığı takdirde biz ne kadar pay alırsak alalım, bunun boru hattının Türkiye’den başka bir ülkeden geçmesi teknik olarak mümkün değil. Çünkü bu gazı alacak olan Avrupa. Şu anda Türkiye, cumhuriyet tarihinin en büyük fırsatı ile karşı karşıya. Bunu bize yedirmek istemiyorlar. Ama Cumhurbaşkanı Erdoğan inanılmaz fırsatı gördü, S-400 olayında olduğu gibi asla geri adım atmıyor, aksine üstüne gidiyor. Fatih, Yavuz ve Barbaros Hayrettin Paşa sondaj gemilerine son olarak Oruç Reis de dâhil edildi. Biz bölgede iki yıldan beri araştırma yapıyoruz. Sonunda hazineyi bulduk. Yunanistan bölgede 170 milyar metreküp doğalgaz rezervi olduğunu söylüyor. Aslında rakam çok daha yüksek. Rumlar Türkiye’ye geri adım attıramayacağını gördü, sırnaşmaya başladı. Güney Kıbrıs Rum Yönetim Dışişleri Bakanı Nikos, “Türkiye ile iş birliği yapılması Doğu Akdeniz’de herkesin faydasına olacaktır” dedi.

Düşmanların saldırılarına rağmen Türkiye dimdik ayakta duruyor. Ekonomisiyle, siyasetiyle, tüm kurumlarıyla büyüyor, dünya hasetten çatlıyor..

Türkiye’nin en önemli sorunu çözüldü, cari açık kapandı. Artık dışarıdan borçlanmaya ihtiyaç kalmadı.

Türkiye çok önemli bir eşikten geçiyor. Gemiler yakıldı. Geri dönüş yok. Ya zafer ya şehadet! Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimsiz geçecek 4,5 yıl içinde ülkeye çağ atlatmak istiyor. Reform kararlarının başarıyla uygulanması için bütün engelleri temizliyor. Yıllardır savunduğu “yüksek faiz yüksek enflasyon” sarmalından kurtuluyor. Başkanlık sisteminde, ülkede, siyasi ve ekonomik açıdan tek sorumlu vardır. O da Cumhurbaşkanı'dır. Alınacak kararların ve sonuçların mesuliyeti O’na aittir. Faizlerin düşmesini istiyorsa düşürülmelidir.

Türkiye normalleşme dönemine girdi. Paramız değer kazanıyor, enflasyon düşüyor, ekonomi güçleniyor. Yıllık tüketici fiyatları 15,72’ye, yıllık üretici fiyatları %25,04’e geriledi. TÜFE ve ÜFE arasındaki fark 9,32’ye düştü. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyon %14,86’ya geriledi. 2013 Ocak ayında %6,16 ile tarihinin en düşük seviyesine inen enflasyon geçen sene ağustos ayında Papaz Brunson dolayısıyla ABD ile yaşanan kriz sonrası %24,5 düzeyine tırmanmış, Merkez Bankası da faizleri %24’e çıkarmak zorunda kalmıştı.. Merak etmeyin anormal bir gelişme yaşanmazsa ekimde baz etkisi sebebiyle yine tek haneleri göreceğiz.

Küresel piyasalarda G20, Türkiye’de S-400 sevinci yaşanıyor.. 1 yıldan beri devam eden ABD-Çin ticaret savaşlarının bitirilmesi için sonunda büyük adım atıldı. İki ülke liderleri, müzakereleri yeniden başlatma kararı verdi. Washington ve Çin birbirlerinden ithal ettikleri ürünlere yeni vergiler koymayacak.

Rakamlar yalan söylemez. Ağaç meyve vermeye başladı. Kimse farkında değil, ama dünya krize sürüklenirken, Türkiye’de göstergeler yüz güldürüyor..

Türkiye’de yeni dönem başladı. İstanbul’u 5 yıl yönetecek başkan belli oldu. En büyük üzüntüm, Sayın Binali Yıldırım’ın İstanbul’u dünya başkenti yapacak projelerini hayata geçiremeyecek olması. Bu tablonun yaşanmasına İstanbul İl Seçim Kurulu yol açtı. 31 Mart seçimlerinde kullanılan oyların yeniden sayılmasına karar verilseydi, çok farklı sonuç ortaya çıkacaktı. CHP’nin itirazını gece yarısı bekleyip kabul edip engellediler.

İstanbul’da yarın tarihî bir seçim var. 10 milyon seçmen sandık başına gidecek

23 Haziran'da yenilenecek İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri öncesinde adaylar İmamoğlu ve Yıldırım milyonların karşısında 3 saat süren bir tartışma programına katıldı. Sonuç: Yıldırım belgelerle gerçekleri anlattı, İmamoğlu yalanlarını savundu. Pazar günü halk gerçek notu verecek, kimin haklı olduğu ortaya çıkacak. Hizmete oy verilirse, çok büyük fark yaşanacak...

ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşlarında uzlaşma zemini sağlanamaması yatırımcıları güvenli limana koşturuyor. Avrupa Birliği’nde resesyon korkusu, İngiltere’de Brexit belirsizliği risk iştahını azaltıyor. ABD’de açıklanan mayıs ayı enflasyon rakamlarının yıllık bazda %1,9 artarak tahminlerin gerisinde kalması FED’in faiz indirim beklentilerini güçlendirdi.

Haziran ayı çok bereketli geldi. Ramazan Bayramı ile yaşanan coşku artarak devam ediyor. Göstergeler düzeliyor, ihracatta rekor yaşanıyor, yabancı yatırımcı geri dönüyor. Borsa İstanbul’daki ataklar sertleşiyor, banka hisseleri kapanın elinde kalıyor. Merkez Bankası’nın rezervleri artıyor. ABD’deki istihdam bozgunu FED’i faiz indirmeye zorluyor, dolar değer kaybediyor, Türk lirası güçleniyor. Çarşı pazarda gıda bolluğu başladı, yeni mahsuller tezgâha çıktı, fiyatlar geriliyor. Enflasyonla birlikte faizler düşüyor. Petrol gevşiyor, akaryakıt fiyatları aşağı çekiliyor...

​Dünyanın en büyük iki ekonomisi ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı tırmanıyor. 1 Haziran’da 200 milyar dolar değerindeki Çin’den ithal edilen ürünlere uygulanan gümrük vergisi oranını %25’e yükselten ABD doymadı. ABD Başkanı Trump, Çin ile anlaşma sağlanamaması durumunda ek gümrük vergilerini 300 milyar dolar daha arttıracağım, diyor.

Türkiye’de yeni dönem başladı. Hem siyasette hem ekonomide büyük atılım yaşanıyor. Taşlar yerine oturuyor. Gerçek gündeme dönüldü. Suni gerginlikler kayboldu. Piyasalardaki iyimser hava güçleniyor. Türkiye’nin risk primi düşüyor. 23 Haziran’da İstanbul’da yapılacak seçimin sonucu belli oldu gibi.. Kırıkkale’nin Keskin ve Artvin’in Yusufeli ilçelerinde yapılan seçimleri AK Parti adayları 31 Mart’taki oylarını %35 oranında arttırarak kazandı. Aynen 7 Haziran 2015’teki milletvekili seçimlerinde olduğu gibi seçmenin hatasından nasıl döndüğü net biçimde görülüyor. Cumhur İttifakı'nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Adayı Sayın Binali Yıldırım’ın pazar akşamı yayınlanan özel röportajını izlediniz mi? İzlemediyseniz YouTube kanalından mutlaka izlemenizi tavsiye ediyorum...

​Piyasalarda bayram havası var. İki hafta önceki tablo 180 derece değişti. Borsa İstanbul yükseldi, Türk lirası hızla değer kazandı, merkez bankasının rezervleri arttı. Türkiye yurt dışından pozitif ayrıştı.. Peki bu iyimserliğe hangi gelişmeler yol açtı?