Prof. Dr. Ramazan Ayvallı

İstanbul’un fethi hâdisesi, sadece Türkler ve Müslümânlar nezdinde değil, bütün insanlık nazarında, cihân târihi bakımından da çok önemlidir.

Özbekistân’da, “Silsile-i aliyye” denilen büyük âlim ve velîlerin hemen hemen üçte biri [12 zât] bulunmaktadır.

Türkistân; Hûnlar, Tabgaçlar, Göktürkler, Uygurlar, Karahânlılar, Gazneliler, Selçuklular ve Hârezmşâhlar’ın hâkimiyetinde kalmıştır.

​Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra bu târihî eserler de hürriyetlerine kavuşmuş ve büyük bir restorasyon faâliyeti başlamıştır...

İslâm âlimlerinin en meşhûrlarından, tasavvufta en yüksek derecelere ulaşmış ve kendilerine “Silsile-i Aliyye” denilen büyük âlim ve velîlerden 12'si o mübârek topraklardadır...

​Semerkant’ta kurdurulan rasathânedeki astronomi çalışmaları, astronominin bugünkü ileri seviyesine gelmesinde şeref payına sâhiptir.

Uluğ Bey; on beşinci yüzyılda yetişmiş Müslüman-Türk astronomi âlimi ve Semerkant Sultânıdır...

​Oruç kazâsı olanlar, Şevvâl ayında ve diğer mübârek günlerde tuttukları oruçlara niyyet ederken, kazâya kalan oruca niyyet etmelidirler...

Sevgili Peygamberimiz buyurdu ki:​ “Ramazân orucunu tutup, sonra Şevvâl ayında da altı gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi olur.”

​Bayram sabâhı melekler derler ki: “Ey ümmet-i Muhammed, kalkınız! Rabbiniz büyük ihsânlarda bulunuyor, çok günâhlar affediyor.”

​Bayram günleri, günâhların affedildiği, birlik ve berâberlik duygularının pekiştirildiği, yoksulların sevindirildiği günlerdir.

Cuma, bayram ve kandil geceleri ve günleri, Müslümânların mübârek gece ve günleridir. Bu mübârek gece ve günlere kıymet veren Allahü teâlâdır.

“Kadir” kelimesi sözlüklerde “miktâr, kıymet, değer, derece, takdîr-i İlâhî, i’tibâr, prestij…” gibi manâlarda kullanılmaktadır; kadr u kıymet şeklinde de zikrolunur.

​Mâlı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere vermek, harcamak, isrâftır, kötü bir huydur ve harâmdır. İsrâfta hayır, iyilik olmaz...

İsrâf, bir aşırılıktır; yani isrâf, gereksiz ve ölçüsüz harcamaktır. Hayât isrâfı, sağlık isrâfı, ilim isrâfı, zaman isrâfı gibi nice isrâflar vardır...

​Bu ayı, âhıreti kazanmak için bir fırsat bilip, bu ayda elden geldiği kadar ibâdet etmeli, Allahü teâlânın râzı olduğu işleri yapmalıdır.

Bu ay, fakîr-fukarâ, garip-gurebânın karınlarının doyduğu, muhtaçların yüzlerinin güldüğü bir aydır.

​“...Bu ay, öyle bir aydır ki, ilk günleri rahmet, ortası afv ve mağfiret ve sonu Cehennemden âzâd olmaktır...”

​Cuma, günlerin efendisi, Kadir gecesi, gecelerin en fazîletlisi olduğu gibi, "üç aylar"ın sonuncusu olan ramazân ayı da ayların sultânıdır...

​Nikâh; evlenecek Müslümân bir erkeğin, şâhidler huzûrunda, ben seni zevceliğe aldım, kadının da kabûl ettim demesidir.