Vehbi Tülek

Ayn-ül-Kudât Hemedânî, büyük velîlerden ve fıkıh âlimi. İsmi Abdullah'tır Künyesi Ebü'l-Meâlî, nisbesi ise Hemedânî'dir. Kâdıların göz bebeği anlamına gelen "Ayn-ül-Kudât" lakabıyla meşhur oldu.

Seydî Halîfe, Anadolu'da yetişen meşhûr velîlerdendir. İsmi, Şeyh Seyyidüddîn Ali el-Halvetî'dir. Doğum târihi bilinmemektedir. 1533 (H.940) senesinde Amasya'da vefât etti...

Firavun, Mûsâ aleyhisselâmın gösterdiği mûcizeler karşısında İsrâiloğullarının Mısır'dan gitmelerine izin vermişti. Mûsâ aleyhisselâm bir gece vakti bütün İsrâiloğullarını toplayıp Mısır'dan çıktı; ancak!..

Muhammed bin Mahmûd Celâleddîn-i kebîr pânî-pütî, Şems-üddîn-i pânî-pütînin halîfesidir. O da, hâce mahdûm Alî Sâbir'in, bu da Ferîdeddîn Genc Şekerin halîfesidir. Fevâid-ül-füâd ve Zâd-ül-ebrâr kitâbları çok kıymetlidir...

Nasûhî Üsküdârî, büyük velîlerdendir. On yedinci yüzyılın ikinci yarısında ve on sekizinci yüzyılın başında yaşamış olup, Halvetiyye yoluna mensuptur. Kastamonulu Şâbân-ı Velî hazretlerinin torunlarındandır...

Hazret-i A'meş, Tâbiîn devrinin büyük hadîs, kırâat, fıkıh imâmlarındandır. Kûfe'de doğdu. Gözlerinden çok yaş aktığından ve görme hassasının çok zayıf olmasından dolayı "A'meş" lakabı ile meşhûr oldu...

Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî 1778 (H.1192) senesinde Bağdât'ta doğdu. 1826 (H.1242) senesinde Şam'da vefât etti. Kabri Şam'ın kuzeyinde, Kâsiyûn Dağı eteğindeki türbesindedir...

Marie Antoinette, "Fransız İhtilali"nde idam edilen meşhur Fransa Kraliçesi'dir. Kocasıyla birlikte yargılandı ve önce bir hapishaneye atıldı, sonra da kafası giyotinle kesilerek öldürüldü...

Hasan-ı Berkî buyurdu ki: "Bana bağlı olanların affedilecekleri müjdesini aldım. Daha fazla istedim, 'sana inananlar da affedilmiştir' buyuruldu. Daha ziyadesini istedim. 'Seni işitip de sevenler mağfurdurlar" buyuruldu...

Basra'da şiddetli bir kuraklık baş göstermişti. O kadar ki, toprağa bir damla bile su düşmüyordu. Defalarca yağmur duasına çıkılmasına rağmen hiçbir faydası görülmemişti. Durum çok vahimdi!..

Hâcegi Muhammed Emkenegi, evliyanın büyüklerinden, insanları Hakk'a davet eden; doğru yolu göstererek, saadete kavuşturan ve kendilerine "Silsile-i aliyye" denilen büyük âlim ve velilerin yirmi birincisidir...

Ahmed Siyâhî Efendi, Kastamonu velîlerindendir. Başına devamlı siyah sarık sardığı için hocası Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî tarafından kendisine "Siyâhî" lakabı verildi.

Abdüllatîf Efendi, Anadolu'da yetişen İslâm âlimlerinden ve büyük velîlerden. İsmi, Abdüllatîf olup, "Pamuk Kâdı" diye tanınmıştır. Kastamonu vilâyetinden olup doğum tarihi bilinmemektedir...

Ebû Saîd el-Harraz, Bağdât'ın büyük velîlerindendir. İsmi Ahmed'dir Künyesi "Ebû Saîd" olup, "Harrâz" lakabıyla meşhûr olmuştur. Hakîkatten çok bahsettiği için; "Tasavvufun lisanı" diye bilinir...

Abdullah el-Makdisî hazretleri, evliyânın büyüklerinden, hadis ve Hanbelî mezhebi fıkıh âlimidir. Künyesi "Ebû Mûsâ" olup, ismi, Abdullah bin Abdülganî bin Abdülvâhid bin Ali el-Makdisî'dir. Lakabı Cemâlüddîn'dir.

Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri İslâm âlimlerinin büyüklerindendir. Babası Abdülcemîl Malatyalı idi. İmâm-ı Mâlik hazretlerinin neslinden olup âlim ve ârif bir zat idi. Zâhirî ve bâtınî ilimlerde çok yüksekti...

Hayber Yahûdileri, Medine'ye karşı müşriklerle ittifak yapmışlardı... Ayrıca pek çok Yahûdi kabilesi de orada toplanmıştı... Bu sebeple artık Hayber'i fethetmek Müslümanlar için elzem olmuştu...

Abdülkâdir Geylânî hazretleri, evliyânın büyüklerindendir. Künyesi, "Ebû Muhammed"dir. Muhyiddîn, Gavs-ül-a'zam, Kutb-i Rabbânî, Sultân-ul-evliyâ, Kutb-i a'zam gibi lakabları vardır... .

Câfer-i Sâdık hazretleri, Ehl-i beytten ve meşhûr velîlerdendir. İslâm âlimlerinin göz bebeklerinden olup, seyyid ve "Oniki İmâm"ın altıncısıdır. İmâm-ı a'zam ve kimyâger Câbir bu zatın talebesidir...

Kâ'b bin Eşref, muhteris bir Yahudî, meşhur bir şâirdi. Bedir muzafferiyetinden sonra, kıskançlık ve düşmanlığından Peygamberimizi hicveder dururdu. Bu adamın derhal yok edilmesi gerekiyordu!..