Düzenli bağışçı olun

ZİYNETİ KOCABIYIK

Kızılay’ın kan stoklarındaki azalma sebebiyle Genel Başkan Dr. Kerem Kınık’ın sosyal medya hesabından ‘acil’ koduyla yaptığı kan bağışı çağrısı üzerine  vatandaşlar yurt çapında harekete geçti. Kritik seviye olan 20 bin ünitenin altına inen kan stokları, gönüllü bağışlar sayesinde kısa sürede 35 bine ulaştı. Yetkililer hedefin 40 ünitenin üzerine çıkmak olduğunu söylerken, herhangi bir olağanüstü durumda sıkıntı yaşanmaması için “düzenli kan bağışçısı” oranın da artması gerektiğini vurguluyorlar. Kızılay Kan Hizmetleri Genel Müdürlüğü Birim Sorumlusu Dr. Metin Kalender, şu anda yüzde 41 olan düzenli kan bağışçısı oranının yüzde 60’lara çıkması durumunda, kan temini ile ilgili hiçbir sıkıntının yaşanmayacağını söyledi. 
Ülkemizde herhangi bir afet ya da olağanüstü başka bir durumda kan stoklarının yaklaşık 20 bin sınırında olması gerektiğini söyleyen Dr. Kalender, “Özellikle ramazan ayı ve kış aylarında bu sayı düşer ve biz önlem alırız. Bu yıl da kritik seviyenin altına inince Genel Başkanımız Dr. Kerem Kınık’ın sosyal medyada yaptığı farkındalık çağrısı hassas vatandaşlarımızı harekete geçirdi. Kişiler bireysel veya kurumsal olarakkan bağışında bulundu. Şu anda ‘kırmızı alarm’ durumunu kaldırdık. Ancak kan sürekli bir ihtiyaçtır ve bağışların sürmesi gerekir. Kırmızı ışıktan çıktıysak da kan bağışı çağrısını devam ettiriyoruz. Özellikle kurumlara randevulu olarak gidip bağışları düzenli olarak alıyoruz” dedi. Kan bağışı konusundaki çalışmalarının hedefinin bilinçli ve düzenli bağışçı kitlesini yükseltmek olduğunu da vurgulayan Dr. Kalender, bu oranın yükselmesi durumunda kan konusunda sıkıntıların azalacağını da sözlerine ekledi. 

SİZ DE VERİN

KADINLAR: 18-65 yaş arasında her sağlıklı kadın 4 ayda bir olmak üzere yılda 3 kere kan verebilir.
ERKEKLER: 18-65 yaş arasında her sağlıklı erkek 3 ayda bir olmak üzere yılda 4 kere kan verebilir.
BİLİYOR MUYDUNUZ?
¥ Türkiye’de en az bulunan kan grubu AB Rh negatiftir.
¥ Mecburiyet yoksa her kan grubu kendi grubundan kan alıyor. Çünkü başka bir gruptan alındığında komplikasyon riski artıyor.
¥ Artık hastaya tam kan verilmiyor. Bağışlanan kan trombosit, plazma ve eritrosit olarak üçe bölünüyor. Hangi ürüne ihtiyaç varsa o ürün naklediliyor. Bu yüzden 1 bağış 3 hayat kurtarıyor. 

GÜVENLİ KANDA YÜKSEK STANDART

Kızılay kanları Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği şartlarda topluyor ve saklıyor. Bağışlanan kanlar, Türkiye çapındaki ileri teknoloji ile donatılmış 4 laboratuvarda inceleniyor. Bu inceleme sırasında bağışlanan kanın hepatit B, hepatit C, sifilis ve HIV gibi kanla bulaşan virüsleri taşıyıp taşımadığına bakılıyor. Ancak bazı virüslerin bulaştıktan sonra “pencere dönemi” olarak adlandırılan bir hastalık öncesi dönemi olduğunu günümüz teknolojisi ile bunları yakalamanın mümkün olmadığını anlatan Dr. Metin Kalender “Bazı virüsler birkaç ay geçmeden testlerde tespit edilemiyor. Bu sebeple gönüllü bağışçının kan bağışı öncesinde verilen sorgulama formunu çok samimi bir şekilde doldurması gerekir. Aksi takdirde iyilik yapmak isterken bilerek veya bilmeyerek bir başkasına zararı dokunabilir. Düzenli bağışçıların olması enfeksiyon riskini azaltmaktadır. Buna rağmenher  bağış öncesi sorgulama formu düzenli bağışçılara da doldurtuluyor” dedi.

SÜREKLİ İLAÇ KULLANANLAR DA VERİCİ OLABİLİR

Kan bağışında “Kesin ret” ve “Geçici ret” olmak üzere iki kavramın olduğunu söyleyen Dr. Metin Kalender, “Kadın bağışçının kanındaki hemoglobin oranı 12,5, erkeklerde 13,5’un altında ise 2 ay boyunca kan almıyoruz. 2 aylık tedavi sonucu kan değerleri yükselirse bu kişiler kan verebilirler. Bunun dışında, enfeksiyonu olanlar, 50 kilonun altında olanlar geçici olarak reddediliyor. Durumları düzelince bağışçı olabiliyorlar” dedi. Dr. Kalender, hepatit B ve C, HIV AIDS, sifilis mikrobunu taşıyanların “kesin ret” grubuna girdiğini belirtti. Kalender, toplumda ilaç kullananların kan veremeyecekleri şeklinde yanlış bir inanış olduğuna da işaret ederek “Bu engel bazı ilaçları kapsar. Bunun kararını bağış alan doktor verir. Mesela tansiyon hastası bir kişi tansiyonu çok düşük değilse, ilacını aldıktan sonra kan verebilir” dedi.