Bakan Zeybekçi açıkladı: Boeing Türkleşecek

Fikret ÇENGEL

Türkiye, uluslararası arenada, dünya devleriyle birlikte sesini daha gür duyuracak. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, geçtiğimiz günlerde THY’nin 40 uçaklık siparişiyle gündeme gelen “Boeing ile gerçekleştirilen görüşmelere” ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. New York’ta Türkiye Ticaret Merkezi (TTM) açılışının ardından basın mensupları ile bir araya gelen Bakan Zeybekci “Amacımız, Boeing’in tedarik zincirine uygun Türk şirketleri oluşturmak, Boeing’i Türk hâline getirmek! Boeing’den tüketici olarak sadece uçak almayacağız. Eğitim, bakım teknolojileri, bazı parçaların yapılması anlamında, koltuk, gövde gibi iç donatıları anlamında her şeyine talibiz. Onlara dedik ki; net olarak, somut, önümüzdeki 2-3 yılla ilgili bir yol haritası oluşturalım. Bizim, sadece Boeing uçak serilerini yapan değil, o teknoloji, kültür, anlayış ve Ar-Ge ile, tedarik zincirinin ayrılmaz parçası haline gelebilecek Türk şirketleri üretmemiz lazım. Bu konuda onlarla uzlaştık. Şu anda 150-160 milyon dolar civarında olan Boeing’e yapılan ihracatı, çok kısa sürede 500 milyona doğru çıkarmamız. Alıcı olarak ilk 10’lar seviyelerindeyiz. Bunu iyi kullanmamız lazım. Şimdi şuna ulaşacağız. Şirketleri, bizim standartlarımızı geçebilecek, onlardan ürün alınır hale getireceğiz” dedi.

"DOMATESTE UMUTLUYUZ"

Zeybekci, Rusya’ya domates ihracatına karşılık bu ülkeden et ithal edilmesine yönelik basına yansıyan haberlere ilişkin, bu konuların asla birbiri ile bağlantılı olmadığını ifade etti. Türkiye’nin, halihazırda et ithal eden bir ülke olduğuna işaret eden Zeybekci “Gerek Tarım Bakanlığımızın standartlarının, gerekse bazı manevi hassasiyetlerimizin yerine getirilmesi kaydıyla, Rusya’dan et ithal etme konusuna sıcak bakıyoruz ancak şarta bağlı olma gibi bir durumu asla kabul etmemiz söz konusu değil. Üç milyar dolardan fazla tarım ürünü ithal ettiğimiz Rusya’ya, toplam ihracatımız 800 milyon dolar. Bunu teraziye koyduğumuz zaman biz çok alacaklıyız. Rusya’ya şöylediğimiz şu; yasak yasağı, engel engeli doğuracaktır. Dolayısıyla domatesle ilgili yasak kararını bizim kabul etmemiz mümkün değil ama diğer taraftan Rusya’nın kendi üreticisini korumakla ilgili önlemlerini de anlayışla karşılarız. Domates ihracatı konusunda Rusya yumuşadı. Beklentimiz, ekim ayı itibarıyla başlayan sezonu kaçırmamak” diye konuştu.

"SIFIR FAİZLİ KREDİLER"

İhracatçıların, sağlanan teşvik ve desteklerin tamamını bilmediğini, bu sebeple firmalara artık ziyaretler gerçekleştirdiklerini belirten Bakan Zeybekci, şunları anlattı: Mesela müteahhitlere, ‘Yurt dışında bir proje aldığınız zaman, bu proje için Türkiye’den ithal ettiğin her ürüne, 1 yıl vadeli sıfır faizli kredi veriyoruz’ diyoruz. Şu anda en büyük sıkıntımız yatırım yapabilmek, üretmek ve yeteri kadar stok yapabilmek için ihtiyaç duyduğumuz finansmanın pahalılığı. Bu sebeple dikkat ederseniz, yaptığımız her adım faiz destekleri yönünde gidiyor. Gerek yatırım teşviklerinde, gerek üretim ve ihracat desteklerinde, biz faiz desteği veriyoruz. Hükûmet olarak Eximbank’a diyoruz ki; sen müşteriye Alman, Fransız, Amerikan Eximbank’ı ne faiz veriyorsa aynısını ver. Aradaki farkı ben Hazine’den karşılayacağım. Bütün bu enstrümanların hepsi şu anda çalışıyor.

"KORUMACILIK ZARAR VERECEK"

Ekonomi Bakanı Zeybekci, yatırımlar ve ortak iş birlikleri geliştirme konusunda ABD izlenimlerinin “negatif” olduğunu söyledi. Zeybekci, “Türkiye anlamında değil. ‘Great America, Made America, Use America, Produce America, Big America’ diyen korumacı bir psikolojinin yaygınlığını görüyoruz. Bu, onlara şu anda cazip görünüyor. Korumacılık eğiliminin artması yönünde çok net bir ilerleme var. Bunun Amerika’ya negatif döngüsü yakında başlayacak” ifadelerini kullandı.
Gelişen dünyada ihracat yapılış şeklinin hızla değiştiğine dikkati çeken Bakan Zeybekci, Çin’in toplam ihracatının yüzde 22’sini e-ticaretin oluşturduğunu, bu rakamın Türkiye’de son derece düşük seviyede bulunduğunu dile getirdi. Zeybekci, “E-ticaret platformlarına Türk ihracatçıların üyelikleriyle ilgili masraflarının yüzde 80’ini karşılıyoruz. Hedefimiz 10 bin ihracatçımızı e-ticaret platformlarına üye yapmak. Şu anda sistemde 3 bine yakın ihracatçı var” diye konuştu.
Zeybekci, şunları kaydetti: Alibaba, inanılmaz bir noktaya geldi, yıllık cirosu 600 milyar dolar. Alibaba’nın ‘One Touch’ dedikleri bir sistemi var. En ufak çaptaki KOBİ bile girdiğinde, bu sistem ona hiçbir şeye elini dokundurtmadan, ihracat, kargo ve ödeme işlemlerinin tamamını yapıyor. Türkiye, coğrafyası itibarıyla baktığımız zaman, e-ticaretin lojistik merkezi olmakla ilgili çok büyük bir fonksiyon üstlenebilir. Zaten konuştuk bunu. Burada bir depo kurmak çok kolay, bunu yaparsınız, sisteme dahil olursunuz.