Tarlada 80 kuruş, markette 5 lira

Geçtiğimiz haftalarda Antalya ve çevresinde yaşanan fırtına ve şiddetli yağışı bahane edenler fiyatları kat kat katladı. Seraları yerle bir olan çiftçiler “Ürün miktarı yüzde 10 azaldı” diye açıklama yaparken, aracılar ve fırsatçılar “Ürün kalmadı” abartısı ile fiyatları katlamaktan hiç çekinmiyor. Ay boyunca market ve pazarlarda fiyat araştırması yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği, fiyatların tarladan markete kadar 6 kata varan artış gösterdiğini belirledi. Birliğin belirlemelerine göre ocak sonunda üreticide 80 kuruş olan mandalina markette 4,61 TL’ye, 75 kuruş olan portakal 3 lira 81 kuruşa, 2,40 TL olan yeşil mercimek 9 lira 8 kuruşa, 1,52 kuruştan üreticiden alınan süt 5 lira 70 kuruşa, 10 lira olan kuru kayısı 36 liraya tüketiciye ulaşıyor. TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, ocak ayında markette 42 ürünün 31’inde fiyat artışı, 7’sinde azalışı gerçekleştiğini söyledi ve “Yaşanan afetler sebebiyle ürününü kaybeden, serası yıkılan, tarlası sular altında kalan üretici, borcunu nasıl ödeyeceğini, yarasını nasıl saracağını kara kara düşünüyor. Aynı zamanda tüketicimiz de makul fiyata ürün tüketme konusunda sıkıntı yaşamaktadır. Spekülatif hareketler ise her zaman görülmektedir. Bizim tarladan markete fiyatları takip etmemizin amacı da hem artış gerekçelerini ortaya koymak, hem de spekülatif hareketlere karşı uyarı yapmaktır. Tam mevsimi olmasına rağmen portakal, mandalina gibi ürünlerde dahi 5-6 kat fiyat artışı var. Üretici-tüketici makası çok açık. Üretici maliyetlerini azaltmadığımız, üretici-market makasını daraltacak tedbirler almadığımız takdirde gıda fiyatlarında ucuzluk hayaldir” diye konuştu.

VATANDAŞ ALO 174’Ü ARASIN
Tarım ve Orman Bakanlığı gıda kontrol ekipleri, çeşitli illerde kontrol başlattı. Dün Ankara’da yapılan denetimlerde çeşitli gıdalar incelendi, analizi yapılmak üzere ürünlerden numune alındı. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri denetimlerde hijyen, etiket bilgisi, taklit, tağşiş, son kullanma tarihi ve saklama şartları gibi hususlar inceleniyor. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürü Muharrem Selçuk, asgari teknik ve hijyen şartları uygun olmayan işletmelere ürün başına 22 bin 742 lira para cezası uygulanacağını söyledi. Tüketicilere de çağrıda bulunan Selçuk “Türkiye sathında 6 bin 800 personelle her gün denetim yapıyoruz ama kamuoyundan talebimiz, izlenebilirliği olmayan ürünlere itibar etmesinler. Herhangi bir şüphe yaşamaları hâlinde Alo 174 Gıda Hattı’nı arasınlar” dedi.

NE YAPMALI?
Şemsi Bayraktar: Arzı hızlandırmalı, üretici-market arasındaki makası kapatmalıyız. Gelişmiş ülkelerde üretici örgütleri var. Mali ve idari yönden güçlü. Malı alıyor,        ambalajlayıp piyasaya veriyor. Hatta alıcı ile üreticiyi buluşturuyor. Böyle yapmazsak hiçbir kanun sorunu çözmez.”

İSTANBUL'DA ENFLASYON YÜZDE 18
İstanbul Ticaret Odası (İTO), 2019 ocak ayı fiyat artışlarını belirledi. Buna göre ocak ayında perakende fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 1,14, toptan fiyatlar yüzde 1,45 oranında arttı. ocak ayı itibarıyla yıllık ortalama artış yüzde 14,46 ve toptan fiyatlar da yüzde 18,91 artış gösterdi. Perakende fiyatlar, geçen yılın ocak ayına göre yüzde 18 artarken, toptan fiyatlarda yüzde 22,95 artış görüldü.

İŞTE KATLANAN FİYATLAR
Ürün    Üretici fiyatı    Market fiyatı    Artış
Mandalina    80 kuruş    4,61 TL    %576
Portakal    75 kuruş    3,81 TL    %508
Y. Mercimek    2,40 kuruş    9,08 TL    %370
Süt    1,52 TL    5,70 TL    %375
K.Kayısı    10 TL    36,48 TL    %360
K. Mercimek    2,11 TL    7,50 TL    %355