Hayati birincilik...

Su, hayat kaynağı… Ab-ı hayat… Daha ötesi yok.

 

'Sudan ucuz' deyimi kadar lüzumsuzunu görmedim. Burada su "en ucuz olması gereken şey" olarak görülüyor maalesef. Hâlbuki su, dünyanın en pahalı şeyi olmalı. Çünkü su yoksa canlı hayatı da yok; hiç yok. Ama gelin görün ki suya hep "ucuz" muamelesi yapmışız. "Su akar Türk bakar" gibi korkunç bir atasözümüz bile var maalesef. Neyse ki son yıllarda yapılan barajlar, depolamalar sayesinde bu "Su akar Türk yapar" şekline dönüştü bu söz ama yine de suyun olması gereken değere ulaştığını söylemek pek mümkün değil. Patlayan borulardan öbek öbek akan su da canımızı acıtmıyor, suyu konuştuğumuz, yüzlerce insanın katıldığı toplantılarda bir yudum içilip bırakılan binlerce şişe suyun atılması da… Hâlbuki bir bardağın dibindeki tek damla su bile o kadar değerli ki...

 

Düşünün... Bugün Türkiye'de bir kişi bulaşık, yemek, içmek, duş için günde ortalama 200 litre su harcayıp suyu hoyratça kirletirken, Afrika'da çamuru çökeltip üstündeki suyu içmeye çalışan milyonlarca insanı asla hatırlamıyor. “Su olmazsa ne yaparım” diye düşünmüyor; en fazla 2030'a kadar su fakiri ülkeler arasına girme riskimize rağmen.

 

Şükür ki, çocuklarımız bugünün 'büyükleri' dediğimiz kesimden çok daha ileride. Bunu büyük bir mutlulukla yazıyorum ki, ortaokul öğrencisi Oğuz Akar, su kaynaklarının kirlenmesinin önüne geçmeyi amaçlayan bir proje gerçekleştirdi. Bu proje ile özellikle içme suyu barajlarını etkileyen kirliliğe karşı erken uyarı sistemini kurup, bu sistemle yerel yönetimleri bilgilendirmeyi amaçladı. Bu proje, Indonesian Young Scientist Association (IYSA), PGRI Mahadewa Üniversitesi Bali, Mühendislik Fakültesi Diponegoro Üniversitesi ve BUCA IMSEF iş birliğiyle gerçekleştirilen Uluslararası Gençlik Bilim Fuarı Yarışmasına (Youth International Science Fair) katılarak çevrimiçi sunumunu ve savunmasını gerçekleştirdi. Öğrencinin projesi Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, İtalya, Güney Kore, Vietnam, İran, Malezya, Singapur, Birleşik Arap Emirlikleri, Porto Riko, Tayland, Filipinler, Kırgızistan, Endonezya, Azerbaycan, Brezilya, Meksika’dan katılan öğrencilerin projeleri arasından sıyrılarak ortaokul düzeyinde altın madalyaya layık görüldü birinci oldu.

 

Hem onu, hem de kendisini destekleyen, yolunu açan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Geliştirme Vakfı Okulları Özel Beylerbeyi İlkokulu ve Ortaokulu'nu kutluyorum. Gururlandıran ve hayati değerdeki birincilikleri için... Ve tüm yerel yönetimlere diyorum ki: Suyu boşa akıtmayalım. Suyu kirleteni affetmeyelim, suyu ucuzlatmak hatta bedava vermekle övünmeyelim...

 

 

 

 

 

Onlar kapış kapış

 

 

 

Ülkemiz bir pırlanta değerinde. Tarihi, coğrafyası, iklimi, bitki örtüsü, yer üstü ve yer altı zenginlikleriyle tüm değerlerimiz birbiriyle yarış hâlinde. Yer üstü mü daha zengin, yer altı mı? Böyle bir kıyas mümkün mü?

 

Bence değil.

 

Son yıllarda yer altındaki zenginliğin ekonomiye kazandırılması için sayısız çalışma yapıldı. Madenciler yanlış anlamaların, yer altı zenginliğinin çıkarılmasına engel olmaması için olağanüstü gayret sarf ediyor. Bu gayretin büyük başarılara zemin hazırlaması için de kalifiye iş gücüne ihtiyaç var. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) ise, bu ihtiyaç için çok önemli bir atak başlattı. Maden ihracatı yapan şirketlerin, kalifiye eleman için yarış yaptığını göz önünde tutan İMİB, üniversite sınav sonuçlarına göre tercih yapacak öğrencilerin, madencilik alanlarından birini seçmesi hâlinde, asgari ücret kadar burs vererek başarılı öğrencileri sektöre kazandırmayı amaçladı. 2023 Yüksek Öğretim Kurumları Sınavı (YKS) tercihlerinin ilk 5'inden en az birisi Maden Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Jeofizik Mühendisliği ve Cevher Hazırlama Mühendisliği olan ve bu tercihlerden birine kayıt yaptıran öğrenciye, öğretim hayatı boyunca burs verilecek. Sıralamada ilk 50 binde olup bu bölümlerden birine yerleşenlere net asgari ücret olan 11 bin 402 lira aylık burs verilecek. Sıralaması 65 bine kadar olanlara 5701 TL, İstanbul ve Ankara dışındaki illerdeki bölümleri seçip ilk 100 binde olana da net asgari ücret kadar aylık burs verilecek.

 

İMİB Yönetim Kurulu Üyesi Metin Çekiç 'Cevherim Sensin' adını verdikleri bu projeyle başarılı öğrencileri sektöre kazandırmayı amaçladıklarını söylüyor. Metin Başkan’ın da dediği gibi, topraklarımız mücevher... O topraklarda yetiştirdiklerimizle gıdamızı, o toprağın altından çıkardıklarımızla zenginliğimizi sağlayacağız...

 

Biliyoruz ki, tarihte bütün savaşlar, toprak için, petrolden altına kadar sayısız türü olan maden için çıkmış. Türkiye'nin mermerden altına, kromdan bora; bilinen 90'dan fazla madenini çıkarmak, işlemek, değer bulmasını sağlamak için bu sektörün çekirdekten yetişen gençlere ihtiyacı var. Sektör bu adımı atarak büyük bir iş yapmış oluyor aslında. Daha önce deri ihracatçıları, ayakkabı ihracatçıları ve otomotiv sektörü de daha liseden itibaren sektöre parlak gençler kazandırmak için adım atmıştı. Maden sektörü de pırıl pırıl gençlerle daha da parlayacak; kesin...