Meslek hastalığı nasıl tespit edilmektedir?

Çalışanların sadece iş kazaları açısından değil aynı zamanda yaptığı işlerden kaynaklanabilecek bedenen ve ruhen sağlıklarının koruması ve gözetilmesi de gerekmektedir.

 

Bu bağlamda işin niteliğinden kaynaklanabilecek hastalıklara karşı işçinin zarar görmemesi için iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almak ve gereken yükümlülükleri ifa etmek hayati öneme sahip bulunmaktadır. Aksi takdirde işçinin sosyal bir risk olan meslek hastalığına maruz kalması durumunda SGK, işvereni sorumlu tutabilmektedir. Zira meslek hastalığından kaynaklanan arızaların, iş kazalarından farklı olarak işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınması hâlinde bilimsel çalışmalarla %100 önlenebilir ve giderilebilir olduğu ortaya konmuştur.

 

 

SGK mevzuatında meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâlleri olarak tarif edilmiştir.

 

Meslek hastalığının diğer hastalıklardan ayırt edilebilmesi için birtakım şartların bir arada bulunması gerekmektedir. Gerçekten de hastalığın ya da bedensel veya ruhsal engellilik hâlinin meslek hastalığı olarak nitelendirilebilmesi için ilk şart, kişinin kısa vadeli sigorta kolları kapsamında 4/1-a veya 4/1-b sigortalısı olmasıdır.

 

Bunun yanında hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâlinin yürütülen işin sonucu olarak ortaya çıkmalı diğer bir ifadeyle uygun illiyet bağı bulunmalıdır. Ayrıca belirli bir zaman dilimi içerisinde oluşmalıdır. Yine meslek hastalığı yönetmelikte yer almalı, belirtilen süre içerisinde meydana gelmeli ve SGK sağlık raporu ile belirlenmelidir.

 

Son olarak sigortalının beden veya ruhça bir zarara uğraması şartının da gerçekleşmesi gerekmektedir.Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütümü sonucu meslek hastalığına neden olan etkilerle karşılaşması elbette meslek hastalığının varlığı için tek başına yeterli değildir. Aynı zamanda geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâlinin de ortaya çıkması gerekmektedir.

Yine meslek hastalığı için aranacak şartlardan bazıları meslek hastalığının yönetmelikte yer alması, belirtilen süre içerisinde meydana gelmesi ve Kurum sağlık raporu ile tespit edilmesidir.

 

Buna göre sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğunun;

> SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin,

 

> SGK tarafından gerekli görüldüğü hâllerde, iş yerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin,

incelenmesi sonucu SGK Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunlu bulunmaktadır. Sigortalının, çalıştığı işten ayrıldıktan sonra meslek hastalığı sebebiyle, Kanunda belirtilen yardımlardan yararlanabilmesi için eski işinden fiilen ayrılması ile hastalığın meydana çıkması arasında, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen süreden daha uzun bir sürenin geçmemiş olması gerekmektedir.

Meslek hastalığı iddiası kabul edilmeyenlerin itiraz yolları

 

SGK tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenmiş meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olduğu için talepleri kabul edilmeyen sigortalıların yazılı başvuruları üzerine söz konusu hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmayacağı hususuna, meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulguları ile belgelenmesi ve meslek hastalığına yol açan etkenin SGK Müfettişleri tarafından iş yerinde yapılacak inceleme sonucunda hazırlanacak rapora istinaden Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karar verilmektedir.

 

SGK tarafından çıkarılan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ile hangi hâllerin meslek hastalığı sayılacağı belirlenmiştir. Bu Yönetmelikle belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar da SGK Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanmaktadır.

 

İtirazın reddedilmesi hâlinde ise iş mahkemelerinde dava yoluna başvurulması mümkün bulunmaktadır.             

***

"Kalp deniz, dil kıyıdır. Denizde ne varsa kıyıya o vurur." Hazreti Mevlâna