Ağustos enflasyonu ve düşündürdükleri

Devlet İstatistik Enstitüsü'nün bildirdiklerine göre bu yıl Ağustos ayında bir önceki aya göre toptan eşya fiyatları (TEFE) %3.5, tüketici fiyatları (TÜFE) %2.9 oranında arttı. Ağustos ayında yıllık enflasyon toptan eşyada %69.6, tüketici fiyatlarında %57.5 olarak belirlendi. Ocak-Ağustos döneminde 8 aylık enflasyon %54.6, tüketici fiyatlarında ise %39.5 oldu. 2000 Ağustos ayında yıllık enflasyon toptan eşyada %48.9 tüketici fiyatlarında %53.2 olmuştu. Ağustos ayı itibariyle enflasyon toptan eşyada, geçen yıla nazaran %2.6 puan, tüketici fiyatlarında ise %0.7 puan üzerinde gerçekleşti. Geçen yıl, Ağustos'ta, toptan eşya fiyatlarındaki artış %0.9, tüketici fiyatlarında ise %2.2 olmuştu. Enflasyonla ilgili olarak ileri sürülecek fikirlerin içinde bulunduğumuz ortamda bizi doğru sonuçlara götüreceğine kani bulunmamaktayız. Zira, memleketimizin iktisadi şartları çok değişik etkenlere bağlı olarak oluşmaktadır. Fakat, buna rağmen ülkemiz açısından alışılagelmiş bir tablo artık tamamen meydana çıkmış bulunmaktadır. Bunun temelinde de sebepleri ne olursa olsun, daha önce yazdığımız çeşitli yazılarda belirttiğimiz gibi kamu gelir-gider dengesizliği yatmaktadır. Bu konuda bu günlerle alakalı olarak ilk alarmı veren 12 Mart 1971'de başlayan dönemde Maliye Bakanı olan Sait Naci Ergin'dir. Uzun süre, Maliye Müfettişliği, Bütçe-Mali Kontrol, Hazine Genel Müdürlükleri ve Maliye Müsteşarlığı yapmış bulunan merhum Sait Naci Ergin'in yanında yetiştiğimiz için kendisini çok iyi tanıyoruz. Bu itibarla, Maliye Bakanı olduğu zaman takriben, 30 sene evvel bize söylediği şu sözleri asla unutamıyoruz: "Ülkemiz, kalkınmakta olan bir ülkedir. Bunun manası fukaralıktan kurtulmak için savaşan bir memleket olduğumuzdur. Bütün savaşlarda, eldeki gücün üzerinde sonuç alınmak istenir. Bunun ekonomik neticesi ise, her an enflasyonun gelebileceği ihtimalidir. Çünkü ülkede kamu gelir-gider dengesi sağlanmazsa enflasyon kaçınılmaz olur. Türk toplumunda bugünkü ortamda söz konusu denge içersinde işlerin yürütülebilmesi siyasi ve toplum psikolojisi bakımından çok güçtür. Bu sebeple ne yaparsak yapalım, kamu gelir-gider dengesini sağlamamız çok zor olacaktır. Dolayısıyla, tedbir alınmazsa enflasyonun geleceğini milletimize söylemek şarttır, daha doğrusu gereken uyarıları yapmamız lazımdır." Nitekim, merhum Sait Naci, o zamanlar gerek televizyonda gerek radyoda birkaç defa enflasyon tehlikesi üzerinde gereken ikazları yaptı. Sonunda da şimdi gördüğünüz gibi söyledikleri aynen çıktı. Bugün, ulusun bütün kesimlerinin şiddetle bekledikleri enflasyondan kurtulmaktır. Bilindiği gibi hükümet de, bir yandan bunun için çalışmakta, bir yandan da milli gelir artışında ortaya çıkan son durumun oradan kaldırılmasına çaba sarfetmektedir. Ülkemizin sosyal yapısı itibariyle enflasyonla mücadelede halkımızdan destek görmek bugünkü şartlarda adeta imkansızdır. Çünkü, sosyal yapımız, milletçe eğitim düzeyimiz çağın standartlarının altındadır. Ama, şu da bir gerçek ki, milletçe bilinçli olarak hareket etmezsek tek başına hükümet enflasyonla mücadelede ve milli gelir artışını sağlamakta, büyük müşküllerle karşı karşıya kalacaktır. Bu gerçekler hususunda toplumun büyük kesimleri bilinçlenmedikçe milletçe geleceğimiz oldukça büyük zorluklar içinde bulunacağından ciddi şekilde endişe etmekteyiz.