Lezzetleriyle nam salmış şehir: Hatay

Uçsuz bucaksız bir coğrafya... Eşsiz bir topografya üzerine oturan kubbeler, minareler, daracık sokaklardan dünyaya sızan lezzet kokuları... Hatay, tarihin bir kente izdüşümü; sırrını ele vermeyen bir arayış, dünya medeniyet tarihinde evrensel bir imge. Birliktelik ve hoşgörü kavramlarını lezzetlerinde harmanlayıp dünyaya hediye eden şehir. Akdeniz’in batısından Orta Doğu’ya bu topraklarda var olmuş herkesten ve her şeyden devraldığı seslerle kendi dünyasını oluşturmuş bir kaynak. Geleneklerle yoğurulan Hatay; hırçın Asi Nehri boyunca uzanan bereketli toprakları, coğrafi, ticari, politik ve kültürel olarak birbirine bağlar. Bütün bunların yanında Akdeniz ve Orta Doğu mutfağından zenginliklerle donanmış koskocaman zengin bir sofra mevcut.  
Kâğıt kebabı, oruk, dövme (Aşur), semirsek, tepsi kebabı, humus, zahter salatası, künefe, Peynirli irmik helvası, Kabak tatlısı, cevizli biber, küflü çökelek salatası, turplu tarator, yumurta öccesi; Hatay adıyla özdeşleşmiş yemeklerden bazıları. Bu güzel yemeklerin bir kısmı Hatay’dan tüm Türkiye’ye yayıldı. Yine de tatmak için dahi Hatay’a gitmek şart.

Her şehirde olduğu gibi bu şehrinde eşrafları, esnafları var. Mehmet Ali Kuseyri ve oğulları Kâzım ile Mete kardeşler gibi turizm adına şehre yön verenler... Süheyl Budak gibi bölgenin mutfak kültürünü araştıran, yazan, emek harcayanlar... Hatay Sultan Sofrası sahibi Metin Tansal gibi şehrin mutfağını yaşatmaya çalışanlar... Ya da Selâhattin Toma gibi AMİCHİA ismi ile gastronomik marka oluşturanlar... Hepsi, Hatay’da yetişen ürünlere değer katan isimler. Her şehrin bu anlamda coğrafyasına değer veren böyle karakterlere ve insanlara ihtiyacı bulunuyor.

CEVİZLİ BİBER
Malzemeler:
4 dilim bayat ekmek
½ su bardağı ceviz içi
1 çorba kaşığı domates salçası
1 çorba kaşığı biber salçası
2 çorba kaşığı pul biber
2 diş sarımsak
Tuz
Kimyon (arzuya göre)
1 çay kaşığı karabiber
Zeytinyağı
4 adet kapya biber

Yapılışı
Biberler kısa süre haşlanır, kabukları soyulur ve blenderdan geçirilir. Bayat ekmekler ilave edilerek tekrar blenderdan geçirilir. Kalan tüm malzeme de karıştırılarak eklendikten sonra servise hazırdır.

EKTİ BİÇTİ PİŞİRDİ
‘Toprak Ağası’nın tek çocuğu olan Ayten Çöl, henüz 16 yaşındayken kaybettiği babasının adını yaşatmak adına Amasya’daki 2 bin dönümlük çiftliğin başına geçer. O tarihlerde o bölgede kimse patates ekmezken Amasya Ovası’nın patatesle buluşması Ayten Çöl ile gerçekleşir. Öyle bir ivme kazanır ki PepsiCo Amasya grubu 2008 yılında doğrudan çiftçiyle çalışmaya başlar. İşte bir azim ve kararlılık öyküsü, “Bir insan dünyayı değiştirebilir” sözünün görünür hâli. Zamanla Amasya Ovası daha çok değer kazanır ve sürdürülebilir tarımda örnek ovalardan biri hâline gelir. Ayten Hanım, çiftliği idare etmenin yanı sıra Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Hititoloji Bölümünü bitirir. Bununla da yetinmez Almanya’nın Münih şehrinde master, doktora, doçentlik eğitimlerini tamamlar.
Ayten Çöl arazisinde mısır, şeker pancarı, sebze, soya, buğday, soğan ve patates başta olmak üzere çok çeşitli ürün yetiştiriyor. Yetiştirdiği tohumları yurt içi ve yurt dışına pazarlıyor. Aynı tohumlarla kendisi de üretim yapıyor. Çiftlikte yaşayan ve yanında sürekli çalışan 10 aile var. Yılda yaklaşık bin kişiye yevmiye veriyor. Ayrıca traktörler, tarım ve iş makineleriyle dolu bir araç parkı da mevcut. İnsan gücünün yanında en gelişmiş teknolojiden de yararlanıyorlar. Çöl, yılın 11 ayı çiftlikte kalıyor; bir ay ise sırt çantasıyla yollara düşüyor. Sürekli yenilikler peşinde... Hedefi; doğrudan sebze ihracatı... Sürekli yeni ürünler deniyor. Ayten Çöl “Türkiye’nin Yöresinde Fark Oluşturan Kadın Girişimcisi” unvanını da taşıyor. İşte özlenen, aranan Türk kadını...

SOĞAN KEBABI
Malzemeler:
1kg kebaplık soğan
800 g karışık kıyma (Dana ve kuzu yarı yarıya karışık)
1 kahve fincanı nar ekşisi
1 yemek kaşığı salça
Tuz
Karabiber
Yapılışı
Soğanlar, saçaklı tarafından kesilerek bıçakla tam ortasından uzunlamasına kesilir (kopmayacak şekilde). Kıymaya salça ve baharatlar ilave edilir, güzelce yoğrulur. Ardından soğanların içerisine ceviz büyüklüğünde kıymalar koyarak bir tepsiye dizilir. İçerisine su ve nar ekşisi eklenerek ağzı kapalı 230 derecelik fırında 1 saat pişirilir. Sıcak servis edilir.