Alışılmışın dışındaki lezzet: FAS MUTFAĞI

A -
A +

Sizce haçlı seferleri Avrupalıların damak tadının değişmesine nasıl sebep oldu? İşte bu sorunun cevabından bir kısmını bulabileceğiniz bir ülke olan Fas’ın mutfağı alışmadığımız tatlar da sunuyor. 

Fas (ARAPÇA EL-MAĞRİB) denilince aklınıza önce çöl, develer ya da Berberiler gelebilir ama artık baharatlar, majorel mavisi, İslam mimarisinin incelikleri ve kendine has şeker-tuz ağırlıklı lezzetler de gelmeli. 

Fas bir Kuzey Afrika ülkesi. Başkent Rabat ve en büyük şehri Casablanca. Bugünkü Fas Cilalı Taş Devri’ne kadar gidiyor. Dost Fas diğer Afrika ülkelerinden çok farklı; zıtlıklar, farklı kimlikler, diller ve inançlar burada bir arada.  Fransız, Berberi ve Endülüs mutfaklarının harmanlanmasından doğan Fas mutfağı, son derece egzotik bir mutfak. Şeker ve tuzun birçok yemekte beraber kullanıldığı Fas mutfağının vazgeçilmez enstrümanları arasında SOĞUK SIKMA ZEYTİNYAĞI, LİMON TURŞUSU, NANE, KİŞNİŞ, KURU MEYVE VE AĞIR BAHARATLAR yer alıyor. Tarih boyunca birçok kültürden etkilenmiş geleneksel Fas mutfağında baharatlı et yemekleri, deniz ürünleri, çorbalar, kuskus pilavı, nane çayı, meyveler ön plana çıkıyor.  

Alışılmışın dışındaki lezzet: FAS MUTFAĞI

EL İŞLERİ GÖRKEMİ YANSITIYOR

Fas İslam mimarisinin önde gelen örneklerinden olan BAHİA SARAYI, bir 19. yüzyıl eseri ama aslında 20. yüzyılın başında bitmiş. Birbirinden güzel havuzlar, bahçeler, Fas Hanedanı’nın görkemini yansıtması amaçlanan yapının en önemli figürleri el işi duvar süslemeleri ile zemin mozaikleri. 14. yüzyıl eseri ALİ BİN YUSUF MEDRESESİ 1500’lü yıllarda genişletilerek Fas’ın en büyük medresesi hâline getirilmiş. 400 yıl boyunca dinî ve bilimsel konularda önemli bir eğitim kurumu olmuş ve MARAKEŞ ’in en büyük camisi konumundaki KUTUBİYE CAMİİ 12. yüzyılda inşa edilmiş. Hâlen daha kullanımda olan dinî yapı ismini yakınındaki pazarda bir zamanlar yapılan kitap satışı geleneğini onurlandırmak için verilmiş.  

Sizce haçlı seferleri Avrupalıların damak tadının değişmesine nasıl sebep oldu? Ya ondan sonra gelişen baharat ticareti dünyanın gidişatını nasıl değiştirdi? İşte bu soruların cevaplarından bir kısmını bulabileceğiniz bir ülke Fas. Öyle ya birkaç kurutulmuş kök ve kabuğun dünyayı bu kadar etkileyeceğini kim bilebilirdi ki? Düşünün MELLAH (YAHUDİ) Mahallesi’ndeki baharat pazarı yaklaşık bin yıllık. Yeni lezzetler denemeyi severim ama herkes benim kadar açık olmayabilir; açıkçası Fas mutfağı alıştığımız tatlar yanında alışmadığımız tatlar da sunuyor. 

Alışılmışın dışındaki lezzet: FAS MUTFAĞI

EN ÇOK GÖRÜLEN MAJORELLE MAVİSİ

MARAKEŞ’TE en çok yenen balık SARDALYA benim en sevdiğim lezzet oldu. İçine SMEN yani fermente edilmiş tereyağı sürülen bir yağlı hamurun üzerinde sunulan FIRINLANMIŞ SARDALYA çok keyifli.  En çok gördüğünüz renk ise Fransız mimar JACQUES MAJORELLE den hediye, ismi MAJORELLE MAVİSİ. Her yerde görebilirsiniz. Bir de Majorel Bahçeleri var (MAJORELLE GARDEN), evet sadece mavi bir renk değil bu bahçelerde, ismini Fransız ressam JACQUES MAJORELLE ’den almış. 1919’da kente yerleşen ressamın gezdiği ülkelerden topladığı egzotik bitki türleriyle oluşturduğu botanik bahçesi var. 

CHEZ LAMINE restoran çok geleneksel. Bizim büryanın aynısını yapıyorlar. Sahibi Hacı Mustafa özel bir insan, uğramakta fayda var. BAHARATLAR, KUSKUS, KELLE, TAJİN VE KHKEA (KURULMUŞ ET) VE KURABİYELER ve NANE ÇAYI denemeniz gereken farklı lezzetler. Ayrıca kentin eski yerleşim bölgesi MEDİNE’nin ana meydanı olan JEMAA EL-FNAA Meydanı, KUTUBİYE CAMİİ ile pazarların kesiştiği noktada. Daha sakin olduğu gündüz saatlerinde kanun dışı olmasına rağmen maymun ve yılan oynatanları görebiliriz. Açıkçası ben de hiç tasvip etmiyorum bu canlıların çektiği eziyeti. 

Meydanın çehresi akşam saatlerinde değişiyor, yoğunluğun arttığı bu saatlerde meydana gelen masalcı, çengi, şifacı gibi kimseler meydandaki sokak lezzetlerini taçlandırıyor ve atmosferi daha otantik ve eğlenceli hâle getiriyor. Unutmadan Orta Çağ’ın en önemli ve değerli seyyahı İBN-BATTUTA da Faslı.  SUVAYR veya ESSAOUİRA, eski adıyla MOGADOR veya MOGADORE, Fas’ın Atlantik kıyısında bulunan bir şehri MARAKEŞTEN ESSAOUİRA’ ya giderken ARGAN ağaçların üzerindeki keçiler gerçek dışı gibi. Ama vallahi gözlerimle gördüm keçiler Argan cevizini çok severmiş. Argan yağı ise bambaşka bir konu onu da ileriki zamanlarda yazacağım.

Alışılmışın dışındaki lezzet: FAS MUTFAĞI

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.