Atilla Yayla

ABD’de Supreme Court’un (Anayasa Mahkemesi) yaklaşık elli yıldır yürürlükte olan ve federal düzeyde kürtaj serbestisi getiren kanunu iptal etmesi ve kararı federe devletlere bırakması kürtaj meselesini tekrar gündemimize soktu.

Dinî önder Mahmut Ustaosmanoğlu’nun cenaze töreninde yaşananlar Atatürkçü Düşünce Derneği’nin dikkatini ve tepkisini çekti. Dernek adına yapılan açıklamada devrim kanunlarının ihlâl edildiği, hatta yok sayıldığı öne sürüldü. Devlet adamlarının bir ‘tarikat şeyhinin’ yerine yenisinin seçildiğinin açıklanmasına şahit olması ve bu olay karşısında sessiz kalması laikliğe aykırı bulundu. İddiaya bakılırsa çiğnenen kanunlar arasında Şapka Kanunu da bulunmaktaydı. Sarıklı ve cübbeli olarak törene katılan birçok kimse bu kanunu çiğnedi. Dernek durumu yargıya taşıyacağını açıkladı…

​Türkiye’nin gündeminde mühim bir konu var: Sosyal medya düzenlemesi...

​Danıştay önceki gün aldığı bir kararla öğretmenlik mesleğini sadece eğitim fakültesi mezunlarının yapabileceğini hükme bağladı. Buna göre üniversitelerin (mesela tarih, sosyoloji, felsefe, fizik gibi) diğer dallarından mezun kimseler artık eskiden olduğu gibi formasyon eğitimi alarak öğretmenliğe giremeyecek. Öğretmen olmak isteyen herkes bir eğitim fakültesinden mezun olmak zorunda kalacak.

​Türk demokrasisinin problemlerinden biri CHP... Bu parti, Türkiye’de Avrupaî anlamda bir sosyal demokrat parti kurulmasının önündeki en büyük engel. Bu bakımdan, İtalyan Birliğinin kurulması sürecinde Katolik Kilisesi’nin işgal ettiğine benzer bir konuma sahip. N. Machiavelli’nin en büyük isteği İtalyan Birliği’nin kurulmasıydı.

Türkiye ekonomide sıkıntılar yaşıyor. Bozulan fiyat istikrarı yüzünden vatandaşlar her gün devamlı değişen ve sürekli yükselme eğiliminde olan fiyatlarla karşılaşıyor. Bugün aldığı veya alamadığı şeyin fiyatının ertesi gün yükseldiğini görüyor. Bu kötü duruma atfen bazıları ekonominin battığı veya çok yakında batacağı yolunda yorumlar ve değerlendirmeler yapıyor. Siyasi muhalefet de aynı yaklaşımı benimsiyor ve daha ziyade kötüleşen ekonomik durum üzerinden iktidara muhalefet ediyor. Söylediği, çok ağır bir ekonomik kriz olduğu ve bu krizin Cumhurbaşkanının yanlış ve yetersiz yönetiminden kaynaklandığı... Muhalefet çözüm yolu olarak ise gelecek seçimlerde iktidarın değişmesini ve kendisinin iktidara gelmesini gösteriyor!

​"Darbeler neden olur?" sorusunun Türkiye gibi darbe müptelası ülkelerde zaman zaman gündeme gelmesi gayet normal. Türkiye’de hatırlanması ve kınanması gereken o kadar çok darbe, darbe teşebbüsü ve askerî müdahale var ki, neredeyse her gün bu konuyu konuşsak yeridir.

​İskoç Aydınlanma Geleneği içinde yer alan düşünürler, insanların bilinçli ve maksatlı olarak kanun yapma yetkisinin keşfedilmesinin insanlığın başına gelen en büyük felaketlerden birini teşkil ettiğini vurgular.

​Gezi isyanlarının antidemokratik yüzünü teşhir eden yazım bazı Gezicilerde rahatsızlık uyandırdı. Dezenformasyonda sınır tanımamakla meşhur bir gazetenin yaptığı haber bunun en açık delili. Anlamlı ve yararlı bir tartışmaya zemin hazırlamak için görüşlerimi iki senaryo üzerinden tekrar izah etmeye çalışayım...

​Gezi isyanlarının dokuzuncu yıl dönümünü yaşıyoruz... Gezi isyanlarına aktif şekilde katılanlar, ellerine geçen her fırsatı Gezici olduklarını söyleyip övünmek ve Gezi isyanlarının demokratik olduğunu iddia etmek için kullanıyor. Bu sefer de karşılaştığımız manzara bu.

​Altı partili muhalefet masası üyeleri Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun ev sahipliğinde tekrar buluştu. Yaklaşık yedi saat süren toplantıdan sonra bir ortak bildiri açıklandı. Kamuya bir taahhüt niteliği taşıdığı belirtilen bildiri metninde yer alan vaatlerin başlıkları şöyle:

Bugün 27 Mayıs... Cumhuriyetin demokratik döneminde demokrasiye karşı işlenen "ilk günah"ın, 27 Mayıs 1960 darbesinin veya daha doğru bir adlandırmayla demokrasiye karşı "ilk isyan"ın 62. yıl dönümü.

​"Küfür ve hakaret niçin ifade hürriyetine girmez?" sorusuna verilebilecek ikna edici ve makul cevaplar var. Fikirlerin doğruluğu yanlışlığı alternatif fikirlerle karşılaştırılarak test edilebilir.

​AYM Başkanı Prof. Dr. Zühtü Arslan Ankara’da Hacı Bayram Veli Üniversitesi tarafından düzenlenen bir toplantıda yaptığı “Anayasal Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması” başlıklı konuşmada hem ifade özgürlüğünün taşıdığı büyük öneme hem de bu özgürlüğün sonsuz ve sınırsız olamayacağına işaret etti.

​Sığınmacı düşmanlığının iki şekilde boy gösterdiği öne sürülen gerekçelere bakarak söylenebilir: Doğrudan, açık olarak ve dolaylı, örtülü olarak. İlk gruba girenler hiçbir utanma duymaz ve düşündüklerini direkt söylerken ikinci gruba girenler şık -özgürlük, insan hakları ve demokrasi taraftarı- görünmek ve tavırlarını gizlemek için dolambaçlı tezlere başvuruyor.

​Yarın 14 Mayıs, Türkiye tarihinin en önemli günlerinden biri. Ne yazık ki 14 Mayıs’ın öneminin ve değerinin hakkıyla takdir edildiğinin söylenmesi hayli zor. Bu Türkiye için hem bir zaaf hem de utanç verici bir durum.

​Bu senenin 6 Mayıs’ı Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idam edilişinin ellinci yıl dönümüydü. Bu nedenle, yapılan anmalar daha hararetli geçti. Gezmiş’in mezarı başında yapılan törene CHP yetkileri de katıldı ve heyecanlı nutuklar attı.

​Demokrasilerde muhalefetin iktidar kadar önemli olduğu demokrasi teorisinden haberdar olan hemen herkes tarafından bilinen bir husus. Hatta, daha ileri giderek, demokrasilerde muhalefetin iktidardan daha önemli ve fonksiyonel olduğu dahi söylenebilir. Bunun ana sebebi her rejimde mutlaka bir iktidarın bulunması ama meşru, resmî ve alenî muhalefetin sadece veya ağırlıklı olarak demokratik sistemlerde var olabilmesi.

​Bu haftadan itibaren Türkiye gazetesinde çarşamba ve cuma günleri okuyucularla buluşacağım. Bu yazıda kalem oynatırken dikkat edeceğim hususlar hakkında okuyucuları bilgilendirmek istiyorum.