3600 günden emeklilik şartları
12 Kasım 2018 02:00
SGK’dan emekli aylığı almak için mutlaka bütün şartların yerine getirilmiş olması zorunludur. Bu kural normal emeklilik için de yaş haddinden emeklilik için de geçerlidir. Ancak normal emekliliğe göre yaş haddinden emeklilikte daha az prim gün sayısı aranmaktadır.
Bu bağlamda bir an önce emekli olmak isteyip de yeterli prim gün sayısı olmayan okuyucularımızın en çok sorduğu; “3600 günden emeklilik şartları nelerdir?” sorusu oluşturmaktadır.
Sigorta başlangıcı belirleyici
3600 günden emeklilik için başta sigorta başlangıç tarihi olmak üzere öngörülen sigortalılık süresi ile yaşın yerine getirildiği tarih önem taşımaktadır. Burada 08.09.1999 tarihinden önce sigortalılık başlangıcı olanlar şanslı.
23/5/2002 tarihinde 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim ödeme gün sayısı ve kadınlarda 50 erkeklerde ise 55 yaş şartlarını yerine getirenler emekli olabilmektedir. Bu tarihte bu şartları yerine getiremeyenler için ise yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülmüştür.
Yaş şartı 52’den başlayıp 60'a kadar çıkmakta
3600 günle emeklilik SGK uygulamasında "yaş haddinden emeklilik" olarak adlandırılmaktadır.
Yaş haddinden emeklilik için 23/5/2002 tarihinde öngörülen şartları yerine getiremeyenler, bu şartları aşağıda belirtilen tarih aralıklarından hangi tarih aralığında yerine getiriyorsa o yaşlarda aylığa hak kazanacaklardır. Buna göre;
- 24/5/2002 ile 23/5/2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2005 ile 23/5/2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2008 ile 23/5/2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24/5/2011 ile 23/5/2014 tarihleri arasında yerine getiren erkeklerin ise 59 yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2014 tarihinden sonra yerine getiren erkeklerin 60 yaşını doldurmuş olmaları,
Hâlinde emeklilik (yaşlılık) aylığına hak kazanacaklardır.
***
"Her şey çok olunca ucuzlar. Ancak edep bunun aksinedir. O çoğaldıkça değeri artar.'' Şems-i Tebrizî
“BAŞIN DÜŞERSE DARA, İSA KARAKAŞ’I ARA”
Ücretten kesme cezası
"İsa Bey, geçen hafta iş yerimizde ürettiğimiz tekstil ürünlerinde hatalı ürün çıktı diye her ay maaşımızdan 250 TL kesiliyor. Bu yasal mı?" Şükrüye Toprak
Şükrüye Hanım, işveren toplu sözleşme veya iş sözleşmelerinde gösterilmiş olan sebepler dışında işçiye ücret kesme cezası veremez. İşçi ücretlerinden ceza olarak yapılacak kesintilerin işçiye derhal sebepleriyle beraber bildirilmesi gerekir. İşçi ücretlerinden bu yolda yapılacak kesintiler bir ayda 2 gündelikten veya parça başına yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancından fazla olmaması gerekmektedir. Aksi hâlde yasal olmayacaktır. Siz de durumunuzu buna göre belirleyerek hareket etmelisiniz. Yasal değilse bu durumu Çalışma ve İşkur İl Müdürlüğü’ne bir dilekçe ile bildirebilirsiniz.
Üst düzey çalışanların fazla mesai hakkı
"Bir firmada beyaz yakalı üst düzey yönetici olarak çalışmaktayım. Sözleşmede fazla mesai ücreti, ücrete dâhildir yazmaktadır. Ancak 270 saati aşan neredeyse her gün 13 saat iş yerinde bulunmak zorundayım. Fazla mesai ücreti alabilir miyim?" Berkcan Ş.
Berkcan Bey, iş yerinde en üst düzey konumda çalışan işçinin görev ve sorumluluklarının gerektirdiği ücretinin ödenmesi durumunda ayrıca fazla çalışma ücretine hak kazanılması imkânlı değildir. Bununla birlikte üst düzey yönetici konumunda olan işçiye aynı yerde görev ve talimat veren bir yönetici ya da şirket ortağı bulunması durumunda, işçinin çalışma gün ve saatlerini kendisinin belirlediğinden söz edilemeyeceğinden yasal sınırlamaları aşan çalışmalar için fazla çalışma talep hakkı doğar. İş sözleşmelerinde fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dâhil olduğu yönünde kurallara her zaman itibar edilmemektedir. Keza bu kural Yargı kararlarında en fazla yılda 90 gün ve 270 saatle sınırlı olarak geçerli olduğunu kabul etmektedir. Bu bağlamda belirtilen sınırlamaların ötesinde fazla çalışmayı kanıtlamanız hâlinde fazla çalışma ücretine hak kazanabilirsiniz.
***
“ Hayatın genişliği, uzunluğundan daha önemlidir.” İbn-i Sina