2 milyona yakın kişiye 3 milyar 600 milyon TL’yi aşan nakdî ücret desteği

Koronavirüsün neden olduğu küresel pandemi ile bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik ve sosyal tesirlerinin hafifletilmesi için önlemler alınmaktadır. Bu süreçte istihdamın korunması ve çalışanların desteklenmesi hayati öneme sahip bulunmaktadır.

Bu saiklerle hükûmet tarafından "Torba Yasa" olarak bilinen düzenlemelerle getirilen yeniliklerden biri de nakdî ücret desteğidir. Söz konusu destek ile çok sayıda teşvik işsizlik sigortasından karşılanmıştır. Bu anlamda 1999 yılında çalışma hayatına kazandırılan işsizlik sigortasının ne kadar hayati önem arz ettiği Covid-19 sürecinde bir kez daha ortaya çıkmıştır.

 

 

İş sözleşmesi bulunmakla birlikte İş Kanunu uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve bu kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve işten çıkarma yasağının devan ettiği süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 39,24 Türk lirası nakdî ücret desteği verilmektedir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmamaktadır.

Nakdî ücret desteğinden yararlananlardan genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı SGK (5510 s.) Kanunu kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmakta ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.

Nisan-Temmuz 2020 dönemlerinde 1.901.212 kişi nakdî ücret desteği almaya hak kazanmıştır. Bu kapsamda toplam 3.611.536.114 TL ödeme yapılmıştır.   

 

Covid-19 sürecinde birçok işveren işçilerinin ücretine ödemeyecek duruma gelmiştir. Bu işverenlerin de imdadına ücret garanti fonu yetişmiştir.

İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre; işverenin, konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile ödeme güçlüğüne düştüğü hâllerde, çalışanlarının hizmet akdinden kaynaklanan ve ödenmeyen üç aylık ücret alacakları Ücret Garanti Fonu’ndan ödenmektedir. 

Şubat 2005 tarihinden 31.07.2020 tarihine kadar 139.012 kişi Ücret Garanti Fonu’ndan ödenek almaya hak kazanmıştır. Bu kapsamda hak eden kişilere toplam 437.453.095 TL ödeme yapılmıştır.

2020 Temmuz ayında Ücret Garanti Fonu’ndan 772 kişiye toplam 5.294.996 TL ödeme yapılmıştır.

 

 

Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalan sigortalılardan; hizmet akdinin feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde İŞKUR birimlerine şahsen veya elektronik ortamda (www.iskur.gov.tr) başvuranlar, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak kaydıyla işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanabilirler. Otuz günlük süre yasal başvuru süresi olup bu süreden sonra başvurulması hâlinde mücbir sebepler dışında geç kalınan süre toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir. 

Mart 2002 tarihinden 31.07.2020 tarihine kadar işsizlik ödeneğine 13.848.709 kişi başvurmuş, 8.071.437 kişi ödenek almaya hak kazanmıştır. Bu kapsamda hak eden kişilere toplam 35.831.327.099 TL ödeme yapılmıştır. 

2020 Temmuz ayında, önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte 401.645 kişi için ödeme miktarı 494.637.242 TL’dir.

 

“Yarını iyileştirmenin tek yolu; bugün neyi yanlış yaptığını bilmektir.” 

                                                                                                Robin Sahrma