Yeni kıdem tazminatı tavanı ile mali ve sosyal haklara ilişkin sınırlar
Temmuz ayında emekli olacak okuyucularımızın en çok merak ettiği konulardan biri de yeni kıdem tazminatı üst sınırıdır. Zira İş Kanunu hükümleri gereğince işçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.
Eski İş Kanunu döneminde tavanın aşılması hâlinde ilgililer hakkında hem para cezası hem de hapis cezası öngörülmekte idi. Ancak 2003 yılında yürürlüğe giren yeni İş Kanunu’nda bu cezalar kaldırılmıştır. Buna karşın Yargıtay kararlarına bakıldığında memur maaş katsayılarının belirlendiği ocak ve temmuz aylarında yapılacak hesaplamaya bağlı olarak öngörülen kıdem tazminatı tavanının aşılmaması gerektiği yönünde hüküm verilmektedir.
Yeni kıdem tazminatı tavanı 7.265 TL yükseldi
Kıdem tazminatı tavanı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesi esas alınarak aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır; Buna göre 01.01.2025-30.06.2025 döneminde 46.655,43 TL olarak uygulanmakta olan kıdem tazminatı tavanını Hazine ve Maliye Bakanlığı 01 Temmuz 2025-31 Aralık 2025 döneminde 53.919,68 olarak ilan etmiştir.
Kıdem tazminatına hak kazanmak için her şeyden önce bir işverene bağlı olarak iş kanunu kapsamında yer alan bir iş yerinde en az 1 yıl çalışmak gerekmektedir. Kıdem tazminatına hak kazanılan hâller ise kanunda sınırlı olarak sayılmıştır. İşçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılmaktadır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin ücretleri ne kadar yüksek olursa olsun aşağıda belirtilen tavanı aşmayacak şekilde ödenmektedir. Bu nedenle işçinin işten çıkış tarihi önem arz etmektedir. Örneğin brüt 85 bin TL aylık maaş alan bir işçi bugün itibarıyla emeklilik veya yasada tazminat ödenmesini gerektiren bir nedenle işten ayrılmış veya işten çıkarılmış ise her bir yıllık çalışması için en fazla yaklaşık 53.919,68 TL kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
2025/Haziran ayında ayrılmış olsa idi bu durumda 46.655,43 TL kıdem tazminatına hak kazanmış olacaktı. Böylece 2025 Temmuz ayında emekli olan işçi 2025 Haziran ayında emekli olan aynı maaşa sahip işçiye göre her bir yıllık çalışması için yaklaşık 7.265 TL’yi aşkın daha fazla tazminata hak kazanacaktır. Dolayısıyla emeklilikte olduğu gibi kıdem tazminatında da işten ayrılma tarihi önem taşımaktadır.
Kamu çalışanlarına ilişkin uygulanacak yeni katsayı ve sınırlar
01/07/2025-31/12/2025 döneminde geçerli olmak üzere;
Devlet Memurları Kanunu’nun 154. maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (1,170211), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (18,316014), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,371113) olarak belirlenmiştir.
399 sayılı KHK’nin 3. maddesinin (c) bendi uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 64.048,55 TL’ye yükseltilmiştir.
7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan ücret tavanı 57.097,85 TL’ye yükseltilmiştir.
Mevzuatı uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personelin hizmet sözleşmesi esaslarında yer alan ve 6/1/2025 tarihli ve 3676469 sayılı H:M Bakanlık Genelgesinin 1. maddesinin 2. fıkrasının (ç) bendiyle yükseltilmiş bulunan taban ve tavan ücretleri %15,57 oranında artırılmıştır.
Mevzuatı uyarınca vize edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarının, anılan Genelgenin 1. maddesinin 1. F.nın (d) bendiyle yükseltilmiş bulunan taban ve tavan ücretleri %15,57 oranında artırılmıştır.
Çeşitli statülerde sözleşmeli olarak çalıştırılanların, söz konusu Genelgenin 1. maddesinin 2. fıkrasının (e) bendiyle yükseltilmiş bulunan mevcut brüt sözleşme ücretleri %15,57 oranında artırılmıştır.
3342 s. Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde Uygulanacak Ücretlerin Tespitine İlişkin Karara ekli listede gösterilen grupların 30/6/2025 tarihi itibarıyla en düşük ve en yüksek temel ücretleri ile bu gruplara göre temel ücreti belirlenen personelin anılan tarih itibarıyla geçerli olan temel ücretleri %15,57 oranında artırılmıştır.
Özelleştirme programında bulunan kuruluşlarda 527 s. KHK’nin 31. maddesine istinaden istihdam edilen sözleşmeli personelin 30/6/2025 tarihi itibarıyla geçerli olan sözleşme ücretleri %15,57 oranında artırılmıştır. Ancak, bunların sözleşme ücreti tutarları, ilgili dönemde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvele dâhil emsali personelin toplam sözleşme ücreti tutarını geçmeyecektir.
2002/3729 s. Bakanlar Kurulu Kararının, 2. maddesinde yer alan ortalama ücret toplamı üst sınırı 116.552,79 TL’ye yükseltilmiş ve 3. maddesi kapsamındaki personelin mali ve sosyal hakları söz konusu maddede yer alan usul ve esaslar dâhilinde %15,57 oranında artırılmıştır.
3628 s. Kanun uyarınca yürürlüğe konulan Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 8. M. uyarınca Bakanlıkça ilan edilmesi gereken genel idare hizmetleri sınıfında birinci derecenin birinci kademesindeki şube müdürüne ödenen her türlü zam ve tazminatlar dâhil net aylık tutarı 1/7/2025 tarihi itibarıyla 72.926,56 TL olmuştur.
İsa Karakaş'ın önceki yazıları...