İsmail Kapan

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson, ilginç bir kişi. Özellikle son zamanlarda, bir sefirin misyonunu hayli aşan çıkışlarda bulunarak sık sık dikkatlerin üzerinde toplamasına yol açıyor... Önceki gün Pearson yine benzer bir durum sergiledi, dedi ki; "Ekonomik yardım paketi icab ederse biraz daha esnetilebilir ama, Başkanın verdiği sözün sizin için yeterli olması gerekir..." Hayır Sayın Büyükelçi! Bir kere, mesele sadece parada düğümleniyormuş gibi bir üslupla konuya yaklaşmanız doğru değil. Herkes gayet iyi biliyor ki, Türkiye ekonomik konulardan ziyade kendi güvenliğini ve stratejik menfaatlerini ön planda tutuyor.

Ana Muhalefet Partisi Lideri Deniz Baykal ile, DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar; Irak gibi, Türkiye'nin dış politikada yüz yüze bulunduğu hayati bir konuda, hâlâ daha ucuz muhalefet üslubunu ısarla sürdürüyor.

Haftalardan beri devam eden savaş karşıtı gösteriler, önceki gün zirveye ulaştı. Beş kıtada, altmış ülkenin dört yüzden fazla şehrinde, savaşa hayır miting ve gösterileri düzenlendi. Bu gösterilerde atılan slogan ve taşınan pankartlardaki yazıların yorumu için ciltlerle kitap yazmak gerekir. Kısacası insanlık, geçen yüzyıllarda kalmış olmasını temenni ettiğimiz emperyalist ve sömürgeci zihniyete tam manasıyla "global" bir ders verdi...

Dünyada barış ve istikrarın korunması uğruna, önemli görevler üstlenen Birleşmiş Milletler Teşkilatı ve Kuzey Atlantik Paktı'nın (NATO) bugünlerde içine düştüğü çaresizlik ve acizlik, Amerikan-İngiliz mütegallibesinin savaş dayatmasına karşı artık bir engel kalmadığının göstergesidir. Bakmayın siz peş peşe yapılan toplantılara, aralıksız devam eden görüşmelere... Hepsi formaliteden öteye geçmiyor!

Sosyal hayattaki değişim ve gelişmeler, toplum ve bireylerin olayları algılama biçimlerinde, bazen çok radikal sapmalara yol açabiliyor... Bu sapmalar, bazen kavramların içinin boşalmasına, bazen de bunlara yepyeni ve çoğu kere esas manasından uzak, eksik ve yanlış anlamların yüklenmesine sebep oluyor...

Maalesef korkulan oldu ve Amerika, tehdit ve şantajlarla dünya ülkelerinin pek çoğunu ikna(!) etti ve Irak'ı yakıp yıkacak savaş hazırlığında iş tetik çekme raddesine geldi. Medeni olduğunu iddia eden dünya için bu durum büyük bir beceriksizlik ve yenilgidir. İnsanlık tarihi için de yeni bir kara sayfadır...

Türkiye çok zor bir kararın eşiğinde bulunuyor!.. Bunu yetkili yetkisiz, etkili etkisiz herkes kabul ve ikrar ediyor. Ama bu zor durumun tescili veya çetin kararın kaçınılmazlığının kabulü ile iş bitmiyor. Türkiye, üs ve limanlarını ABD askerlerine açmakla ve Amerikan askerlerinin (sayısı sınırlı da olsa) topraklarımızda konuşlandırılmasına müsaade etmek suretiyle, bu ülke ile işbirliği yapmaktan kaçınabilir miydi? Meselenin can alıcı noktası burası.

Medyanın iyice yaygınlaşan özensiz ve dikkatsiz üslubu yüzünden, aslında son derece açık ve net olan hüküm ve statüler, nedense hep spekülasyon konusu oluyor. Zira, kişiler ve kurumlar arası münasebetler, her seferinde izaha muhtaç, vatandaşın kafasını karıştıracak ifade ve kavramlarla sunulduğundan, işin aslının gerçekte ne olduğu noktasında sürekli tereddütler hasıl oluyor... Bu son derece garip durumun sebebi ne ola?

Hani depreme karşı hazırlıklı idik? Hani yaşananlardan büyük dersler almıştık?! Maalesef hepsi laf-u güzaf... Daha doğrusu kocaman bir palavra. Çünkü Pülümür gerçeği bütün çıplaklığı ile gözümüzün önünde. Gazeteler de, söylenenlerle yaşanalar arasındaki çelişkiyi çok çarpıcı şekilde sayfalarına yansıtıyor; "Pülümür'de çadırlar tiril tiril... Eksi 15 derece soğuk iklimin hüküm sürdüğü Pülümür'de, Kızılay depremzedeler için yazlık çadırlar kurdu. Çadırların görüntüsü pırıl pırıl. Tıpkı sayfiye yerlerindeki gibi. Tabii hal böyle olunca da kimse içeri giremedi ve dışarda güneşlenmeye devam etti!.."

Sevgili okuyucularım; pazar günkü yazıda, bugün için Türk dış politikasındaki yeni üslubu ve Türkiye'nin değişen dünya dengelerinde sürdürdüğü stratejik arayışlarını irdeleyeceğimizi söylemiştik. Ancak BM silah denetçilerinin verdiği rapor ve buna karşı savaş cephesinin yaklaşımı, bugünün mecburen öncelikli konusu oldu...

Irak meselesi, savaşla mı, yoksa barışla mı çözülecek, tartışmaları devam ederken asıl gelişme ve değişmelerin ucu görünmeye başladı... 1990'da Körfez krizi patladığında Sovyetler Birliği dağılma sürecinde idi. Sovyet Bloku çöktüğü için de, Baba Bush'un telaffuz ettiği "Yeni Dünya Düzeni" ile, kabaca, soğuk savaşın bittiği ve artık tek kutuplu bir dünyanın şekillendiği anlaşılıyordu.

Anayasa Mahkemesi'nin Tayyip Erdoğan'ın genel başkanlığı hakkında verdiği karardan bahsediyorum... Aslında, belki başlığı (Bu karar ne kadar ve nereye kadar geçerli?..) şeklinde atmalıydım. Bahse konu son karar, Anayasa Mahkemesi'nin en çok tartışılacak kararı olmakta rakipsiz görünüyor. Bu kesin yargıyı medyanın dünkü haber ve yorumlarına dayanarak izhar ediyorum.

1970'li yıllarda, Vietnam savaşında ısrar eden ve her geçen gün de, batağa biraz daha fazla saplanan ABD'yi bu konuda ciddi politika değişikliğine sevk eden en önemli etken, o dönemde tam altı bin üniversite hocasının savaş aleyhtarı yürüyüşü olmuştu...

Amerika ve İngiltere'nin, piyasaya sürdüğü savaş lobisinin unsurları, dünyanın dörtbir tarafında, özellikle de Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinde cirit atıyor... Kimi zaman gazeteci kılığında, bazen işadamı kimliği ile, bazen diplomat, bazen eski asker yeni silah tüccarı kartviziti ile icray-ı faaliyet ediyorlar.

Evet, maalesef, medyanın sicili pek düzgün değil. Her fırsatta örnek alınması istenen medeni (buna çağdaş da diyebilirsiniz) ülkelerin yazılı ve görsel medyasına göre, daha kısa bir tarihe sahip olmasına rağmen, bozuk sicil yönünden onlara sanki birkaç yüzyıllık fark atıyor!..

Anavatan Partisi, üçüncü olağanüstü kongresini tamamladı ve Ali Talip Özdemir; Özal, Akbulut ve Yılmaz'dan sonra dördüncü genel başkan oldu... Özdemir de siyasete bir süre ara verenlerden. Şimdi sırada Saadet Partisi ve MHP var...

Evet, bir Yalçın Özer vardı. Fikrinde, ismiyle mütenasip, yalçın kaya gibi sağlam, soyadına tam da yaraşır şekilde sözünün eri. Yani söylediğinin veya yazdığının arkasında dimdik duran... Dürüst, samimi, onurlu ve omurgalı bir adam. Yani adam gibi adam...

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed El Baradey, "Irak'ta şu ana kadar şüphe çekecek herhangi bir şey bulunamadığı"nı açıkladı. Halen Irak'ta çalışmalarına devam eden BM Silah Denetçileri de birkaç gün önce, Irak makamları tarafından kendilerine herhangi bir zorluk çıkarılmadığını, kendilerinin "turist gibi" her tarafa rahatlıkla gidebildiklerini, haber vermeden ve herhangi bir izne gerek duymadan istedikleri tesisi kontrol edebildiklerini beyan ettiler...

Malum medyadan sürpriz yok. Yani kendisinden beklendiği gibi davranıyor. Seçimlerin hemen akabinde başlattığı peşrevleri yıldırma hamlelerine dönüştürdü!

Cumhurbaşkanı Sezer'in AKP'ye başından beri mesafeli durduğu biliniyor. Hatta bu mesafeli deyimini, "müsamahasız" veya "katı" şeklinde anlamak daha doğru olur. Bu yüzden olacak ki, beklenenden de erken zamanda, karşılıklı olarak yaşanan bazı polemik ve spekülasyonlar gereksiz yere siyasi ortamı gerdi.