Necmettin Batırel

Avrupa Birliği liderleri kendilerini kurtarmak için Yunanistan'ı kurtardı. İlk haber AB komisyonu başkanı Barosso'dan geldi: (...Ortada bir anlaşma var, başkanlık bunu açıklayacak) dedi. Almanya Başbakanı Angela Merkel de (Yunanistan yalnız bırakılmayacak, ancak bazı kurallar var ve bunlar kabul görmeli) dedi.

1 aydan beri Yunanistan, Portekiz ve İspanya ile oturup kalkıyoruz... Zira bu ülkelerin mali durumlarındaki bozulma global olarak tüm dünyayı olumsuz etkiliyor.

KKüresel krizin etkilerini atlatmaya çalışan global piyasalar, ikinci şok dalgasına yakalandı. Yunanistan, Portekiz ve İspanya'nın borçlarındaki artışın diğer Avrupa ülkelerine de sıçrayabileceği beklentisi hisse senetlerinde yoğun satışlara yolaçtı. Riskten kaçan yatırımcılar dolara sığınınca, Euro son 1 yılın en düşük seviyesine indi. Şimdi bakın Yunanistan'da sadece Fransız bankalarının riski bulunuyor. Ama borçları 300 milyar Euro'ya çıkan Portekiz'de ise İspanyol bankalarının ağırlığı var. İşte bu yüzden İspanya borsaları çöktü. İspanya'da bankaların riski 1 trilyon 150 milyar dolar. Bu riski taşıyanların başında ise yüzde 20 payla Alman bankaları geliyor.

Küresel piyasalar kendine yön arıyor. New York borsasında önce yukarı tepki hareketi, ardından %10'luk sert bir satış bekleniyor.

Avrupa ve Amerika'da hisse senetleri yeni bir ralliye hazırlanıyor. Çin'de bankalar yeni yıla hızlı girdi.

İsviçre Davos'ta yapılan dünya ekonomik forumunda, IMF Başkanı Kahn (dünya genelinde ekonominin çevreye uygun amaçlı büyümesi için 100 milyar dolar destek vereceğiz) dedi.

ABD Merkez Bankası FED'in, faizlerin uzun süre düşük kalacağını açıklaması küresel piyasaları olumlu etkiledi. Endekslerdeki artışlar yüzde 2'lere ulaştı.

Çin sıkı para politikasını yeni tedbirlerle devam ettiriyor. Önce bankalara kredileri kıs çağrısı yaptı. Ardından bankaların daha önce verdikleri kredileri geri çağırmasını istedi.

Küresel piyasalar satış ağırlıklı bir hafta yaşadı. Üç olumsuz gelişme yaşandı Birinci negatif hareket, Çin'den geldi. Çin'de 2009 yılında bankaların tüketicilere kullandırdığı kredi miktarı 1.1 trilyon doları bulunca, bankaların kredi musluklarını kısmasını istedi. Bütçesindeki büyük açık dolayısıyla Yunan tahvillerinden kaçış hızlandı.

Çin'in banka kredilerini azaltmaya yönelik açıklamaları, Brezilya'yı kötü vurdu. Bütün hisse senetleri değer kaybetti, borsa kasım ayından bu yana görülen en büyük düşüşü gösterdi... Çin'in bu hareketinin demir cevherinden uçağa kadar, tüm ülke ihracatına zarar vereceği düşünülüyor.

Çin yönetiminin bazı bankalara kredilerini kısma uyarısı, büyüme hızını olumsuz etkileyeceği için madencilik hisselerine satış getirdi.

Risklerin yüksek olduğu yeni bir haftaya giriyoruz. Gobal borsalarda yükseliş eğilimi isteği var. Bu yüzden hisse senetlerinde muhtemel bir satış hareketinin sınırlı kalacağını düşünüyorum. Zira piyasalardaki yükselişin temelinde şirket kârlarının artacağı beklentisi yatıyor. ABD ve Avrupa'daki manzara net değil..

Devlet Bakanı Ali Babacan'ın basın açıklaması sırasında IMF ile anlaşmanın ne zaman, nerede ve ne şekilde yapılacağının belli olmadığını söylemesi İMKB'yi 55 bin 200 puandan 54 bin 400'e indirdi. Doları 1.445 TL'den 1.455 TL'ye çıkardı. Ama ne borsada ciddi bir satıcı oluştu, ne de dövizde alıcılar çoğaldı.

Başbakan Erdoğan'ın IMF'yle anlaşmada son noktaya gelindiğini söylemesi, yurt dışından fon akışını yoğunlaştırdı, döviz kurları eridi, İMKB yurt dışından pozitif yönde ayrıştı.

ABD borsaları bu hafta, açıklanacak şirket bilançolarına göre yön bulacak. Olumlu beklentiler etkili olduğu için endeksler yükseldi. Aralık ayında tarım dışı istihdamdaki sürpriz düşüşten sonra FED'in faiz politikasında uzun süre değişikliğe gitmeyeceği beklentisi piyasaya alım getirdi.

Avrupa ülkeleri krizin etkilerini üzerinden atamadı. Amerika ayağa kalkmaya çalışıyor. ABD Merkez Bankası FED teşvik tedbirlerini azaltmak istiyor, ama talep yetersiz kaldığı için bu kararını erteledi. Şu anda dünyada gelişmekte olan ülkelere büyük rağbet var. Özellikle Türkiye'ye bu işte birinci sırada yer alıyor.

Yeni yıla hızlı yükselişle başlayan piyasalar dinlendi, buna güç topladı desek daha doğru olacak.

Piyasalar açısından tahminlerin ötesinde iyi geçen bir yılı geride bıraktık. 2010'da Dünya piyasalarına yön verecek en önemli gelişme, ABD Merkez Bankası FED'in izleyeceği para politikası olacak.

2009 yılına kötü başladık, çok iyi bitirdik. Yurt dışındaki toparlanmanın yanı sıra, IMF'yle anlaşma haberi, piyasalar için tam bir doping oldu.

Piyasaların yılı iyi bitirme gayreti Japonya'dan gelen olumsuz haberle kesildi. Japon havayollarının iflas başvurusunda bulunacağı haberi endişeleri arttırdı.