Necmettin Batırel

ABD'de patlayan 3 yolcu uçağı dünyanın seyrini değiştirdi. Bütün hesaplar altüst oldu. Devletler ve şirketler yıllık ve geleceğe ait planlarını kökünden değiştiriyor.

Yaşadığımız, Cumhuriyet tarihinin en ağır ekonomik krizinin üzerinden 10 ay geçti. Tablo her geçen gün daha da ağırlaşıyor. İnsanlarımız mutsuz, sıkıntı içinde. Enflasyon yaz aylarına rağmen yükselişte.

Haftanın gündemi rekor daralma olacak. Ekonomi en son 1994 yılının yine ikinci çeyreğinde yüzde 10.6 oranında ufalmıştı.

Haftanın en önemli gündem maddesi şüphesiz ünlü işadamı Üzeyir Garih'in öldürülmesi olacak. Alarko Holding'in varlığını sürdürmesi açısından hiçbir problem olmadığını İshak Alaton açıkladı. Ancak iş dünyası kapatılması çok zor ağır bir yara aldı. Garih Türk ekonomisinde bir semboldü. Yaşadığı hayatı 5 ciltlik "Deneyimlerim" isimli eseriyle geride paha biçilmez bir miras bıraktı. Yani boş gitmedi... Yakınlarına ve sevenlerine en derin taziyetlerimizi sunuyoruz.

Para piyasaları 10 günden beri dolar tayfunu ile savruluyor. Şubat krizinden bu yana TL'nin değer kaybı yüzde 120'yi buldu. İthalatta çok ciddi düşüş var. Dış ticaret açığı her gün kapanıyor. Ama bu durum ihracattaki artıştan değil, ithal malların aşırı pahalı olması nedeniyle satılmamasından..

Siyasette istikrar sağlanmadan iki yakamız bir araya gelmeyecek. Bu konuda biz yazmaktan bıktık, Ankara'dakiler konuşarak ortalığı karıştırmaktan usanmadı.

Piyasalardaki olumlu gelişmeler, gergin havanın yerini bahar rüzgârına bırakmasına yolaçtı. IMF, Türkiye'ye verilecek 1.5 milyar dolarlık krediyi serbest bıraktı.

Stanley Fischer'in haftasonunda yaptığı olumlu açıklamaların etkisiyle bugün para piyasalarında bahar rüzgarı esecek. IMF görüşmeleri en çok borsayı dopingleyecek. Ağustos ayındaki borçlanmaya yönelik endişelerin giderilmesi ibrenin yönünü borsaya çevirdi. IMF Başkan yardımcısının dövizi fazla yüksek bulması doların bu hafta 1 milyon 280 bine kadar gevşemesine neden olacak. Merkez Bankası'nın bugünden itibaren faizleri aşağı çekmesi bekleniyor.

6 aydan beri yanlış yönetim uygulamaları nedeniyle hemen her gün yeni bir krizle oturup-kalkan Türkiye nihayet rahat bir hafta geçirdi.

Türkiye şimdi "güven" krizi yaşıyor. IMF, neredeyse her gün açıklama yaparak bu konuyu üzerine basa basa anlatıyor: "Programa sahip çıkın, Türk halkına gerekli olan güveni verin" diyor.

Geçen haftaki yorumumuzda "Dolarlar geliyor, işler düzeliyor" demiştik. Gelişmeleri büyük bir iyimserlikle yorumlamıştık. Ne kadar saf olduğumuz birbiri arkasına patlayan olaylarla ortaya çıktı. Türkiye'nin bir kriz ülkesi olduğunu bir an için unutmamız bize pahalıya maloldu.

İkinci Telekom krizi de uzun uğraşlardan sonra kazasız atlatıldı. DYP'nin de terketmesiyle muhalefetsiz kalan Meclis acil yasaların tamamını çıkarıp tatile girdi.

Fazilet Partisi'nin kapatılması siyasetin ekonomi üzerindeki ağırlığını biraz olsun hafifletti o kadar. Şimdi herkes birdenbire bağımsız olan 100 milletvekilinin ne yapacağını merak ediyor.

Hazine'nin Cuma günü gerçekleştirdiği iç borç takas ihalesine tahminlerin çok üstünde rekor bir talep geldi. Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş bu ihale sonuçlarını dün bir basın toplantısıyla açıkladı.

Bu haftanın gündemine 4 önemli gelişme damgasını vuracak. Borç takası, Fazilet davası, acil yasalar ve IMF heyetinin incelemeleri.. Siyasi tansiyonla birlikte ekonomik gerçeklerin ağır bastığı bir döneme giriyoruz.

Ankara'da adı konulmamış bir savaş var. İktidarı oluşturan milletvekilleri ve bakanlar Kemal Derviş'in inanılmaz çıkışını hazmedemiyor. Bu yüzden onun kendileri adına hazırladığı ve imzalatarak IMF'e sunduğu programı delmek için bütün hünerlerini gösteriyorlar.

IMF'le yapılan anlaşmanın getirdiği pembe tablo birdenbire bozulur gibi oldu. Zira hızla düşüşe geçen faizlerdeki getiri, tahmin edilen enflasyonla karşılaştırıldığında durum eksiye dönmesi işleri karıştırdı.

Krizli günler sona erdi. İşler yoluna giriyor. Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı ile önce Türkiye'de istikrarlı bir büyüme ortamı meydana getirilecek. Derviş'in açıkladığı program IMF tarafından da uygun bulundu ve onaylandı.

Ekonomi siyasetin baskısından kurtulma mücadelesi veriyor. İki kritik yasa, Bankacılık ve Telekom geçen haftanın en önemli gündem maddeleri büyük uğraşlardan sonra Cumhurbaşkanı Sezer'in önüne getirildi.

Fenerbahçe ile Galatasaray'ın yaptığı ölüm kalım maçının ertesinde ekonomi yazmak kolay iş değil. Bugün bütün Türkiye bu maçın artılarını eksilerini konuşuyor. 7'den 70'e herkes yorum yapıyor.