Osman Ünlü

Nefs, Allahü teâlânın yarattığı bir mahluktur. Her mahlukun rızkını yaratan Rabbimiz, nefsin de rızkını yaratmıştır. Nefsin rızkı ise; Allahü teâlâyı inkâr etmek, O'na isyân etmek yani bütün haramlar, mekruhlardır!..

Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir...

Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Bu dünyâ, çalışmak yeridir. Ücret alınacak yer ise, âhirettir.

Bu dünyâ, âhiretin tarlasıdır. Burada tohumlarını ekmeyip yiyenler, böylece bir tohumdan kat kat meyve kazanmaktan mahrûm kalanlar, ne kadar tâlihsiz ve ahmaktır. Ananın evlâdını tanımayacağı o gün için, hâzırlanmıyorlar.

Nefsin arzûlarının, insanı Allah yolundan saptırıcı oldukları, Kur'ân-ı kerîmde haber verilmiştir. Çünkü nefs, dâimâ Allahü teâlâya isyân etmek ister. Nefsine uyan, küfre veyâ bid'at sâhibi olmaya yâhut fıska yani harâm işlemeye başlar...

İsrâf çok kötü bir huydur. Kalbi, durmayıp karartan, kemiren, tehlikeli bir hastalıktır. Tedâvisi pek güçtür. Bu sıfat, kalbi kaplamadan önce, gidermek ve bu felâketten kurtulmak için bütün ilâçlarına başvurup uğraşmalıdır..

Zulüm, günâh, iyi niyyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâbdır. Bilerek yapılırsa, günâhı, daha da büyük olur. Bunun için dinini iyi bilen bir kimse, zulmedemez ve bir zâlime de yardımcı olamaz...

Allahü teâlâya yakın olmak, yani Onun sevgisine kavuşmak için, ihlâs ile İslâmiyete uymak lâzımdır. İslâmiyyete uymak, önce Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak ve farz olan ibâdetleri, ihlâs ile yapmaktır...

Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever. Sevdiğinin düşmanlarına düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, bu kimsenin elinde değildir. Kendiliğinden hâsıl olur. Seven, sevdiğini çok hatırlar, onu hiç unutmaz.

Muhabbet, sevgilinin dostlarını sevmeyi, düşmanlarına düşmanlık etmeyi îcâb ettirir. Bu sevgi ve düşmanlık, sâdık ve samimi olan mü'minin elinde ve irâdesinde değildir. Çalışmadan, zahmet çekmeden kendiliğinden hâsıl olur...

Günâhların hepsi, Allahü teâlânın emrini yapmamak olduğundan, büyüktür. Fakat, bazısı, bazısına göre küçük görünür. Bir küçük günâhı yapmamak bütün cihânın nâfile ibâdetlerinden dahâ sevaptır...

Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile okul, câmi yaptırsa, bunlara sevâp verilmez...

Niyetin doğru olmasına ve içinde, nefsin bir arzûsu gizlenmiş olmamasına çok dikkat etmelidir. Niyetin doğru olması için, Allahü teâlâya yalvarmalıdır. Her iyi işte, niyete dikkat etmelidir. İyi niyet olmadıkça, o işi yapmamalıdır...

Nefse itimat etmek, dînimizde bildirilen tevekkülün tersi ve tevekkülü bozan bir şeydir. Ayrıca bu hâl, kendini beğenmeye yol açar. Bu şekildeki nefse itimat, mantık ilmine de uygun değildir. Çünkü güvenilecek bir şey bulamamak demektir.

Bir Müslüman, kendisine, din ve dünya bilgilerini, îmânını, Allahını, Peygamberini, güzel ahlâkı öğreteni herkesten, çok sever. Bu sevgi, cibillîdir. İnsanın doğuşunda vardır. Bu sevgiden mahrûm olan kimse, hakîkî insan değildir...

İçki, kişinin aklına da kesesine de zararlıdır. Paranın fuzuli yere harcanmasına sebep olduğu gibi, aklın ve zekanın zayıflamasına da sebep olur. Peygamber efendimiz: (İçki malı telef eder, aklı giderir) buyurmuştur.

Sâdık olan, iyi olan bir dost, insanı tehlikelerden, korkulardan muhâfaza eder. Fakat böyle bir arkadaş, böyle bir dost bulmak çok zordur. Zira İmâm-ı Şâfiî hazretleri; "Sâdık dost ve hâlis Kimyâ az bulunur, hiç arama!" buyurmuştur.

Nitekim İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Duâ etmekle emrolunduk. Kulun Rabbine duâ etmesi, yalvarması, yakarması, sığınması, ağlayıp sızlaması Rabbine hoş gelir" buyurmuştur.

"Tamah yani aç gözlülük, kişinin herhangi bir ihtiyacı sebebiyle dinini, mukaddes bildiği şeyleri, o ihtiyacı için feda etmesi, elden çıkarmasıdır. Hırs ise, kişinin nefsinin her isteğine boyun eğip o istekleri yerine getirmek için koşmasıdır."

"İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bunu sana bir misâl ile anlatayım. Bir tabîb hastalansa, hastalığını teşhis edip ilâcını da bilse ve bu ilâç hakîkaten o hastalığa çok iyi gelse, ilâcı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemiyeceğini pekâlâ bilirsin. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitap okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz."