Osman Ünlü

İnsanın ilmi, Allahü teâlâya olan sevgisi, muhabbeti arttıkça, nefsinden soğumaya, nefret etmeye başlar.

Dünyâ hayâtı, iş yapacak zamândır. Keyif yapacak, eğlenecek zamân ileride gelmektedir. Orada, dünyâda yapılan işlerin karşılığı ele geçecektir. İş zamânını eğlence ile geçirmek, çiftçinin tohum ekmemesi ve mahsûl almaması gibidir.

Allahü teâlâ, ölüm hariç her derdin devasını yaratmıştır. Her sıkıntının, her üzüntünün çaresi vardır. Her şey bir sebep ile yaratılmıştır. Bir şeye kavuşmak istiyen, o şeyin sebebine yapışır. Herhangi bir şeyin sebebine yapışan da, onun neticesine kavuşur.

Acele etmemeli. Zira acele eden, ya hata yapar veya hatalı duruma yakın olur. Ağır ve temkinli hareket eden, o işte ya isabet kaydeder veya isabet etmeye yaklaşır.

Haddini bilmemek, kendisi için tayin edilen hududu, sınırı geçmek, edebsizliktir.

İmam-ı Gazali hazretlerinin talebelerinden bir tanesi, kendi kendine: "Senelerce zahmet çekip çok şey öğrendim.

İnsan olarak çoğumuz, alıştığımız şeyleri, yanlış da olsa terk edemiyoruz. Halbuki İslamiyet, nefsimize hoş gelenleri değil, Allahü tealanın rızâsına uygun olanları yapmamızı emretmektedir.

Kabir, imân ile ölenler için cennet bahçelerinden bir bahçe, imâsız olarak ölenler için ise, cehennem çukurlarından bir çukur olmaktadır.

Dünya hayatı geçici, ahiret hayatı ise sonsuz kalınacak şekilde yaratılmıştır. Geçici dünya hayatı, sonsuz ahiret hayatını kazanmak için bir kazanç yeridir.

İslamiyet bir ağaç gibidir. Kökü imân, gövdesi ibâdet, meyvesi ise, ihlâstır. İmân olmazsa, amel, ibâdet yapılmazsa, ihlâs hâsıl olamaz.

Allahü teâlânın bize nasıl muamele etmesini istiyorsak, biz de O'nun kullarına öyle muamele etmeliyiz.

Nefs Allahü teâlânın düşmanıdır. Zevklerine kavuşmak için her kötülüğü yapmaktan çekinmez. İnsan haklarını, kanunları çiğner.

Rızâ demek, Allahü teâlâdan gelen herşeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ gösterir. Kimseye şikâyet etmez.

Peygamber efendimizin bildirdiklerinin, söylediklerinin ve haber verdiklerinin hepsini beğenip kalbin kabûl etmesine, yani inanmasına imân denir. Böyle inanan insanlara da, Mü'min denir.

Kanâat demek, bir hırkaya râzı olup tembel oturmak demek değildir. Kanâat, kendi kazandığına râzı olup, başkasının kazancına göz dikmemek demektir.

İnsan, bir iş yaparken, ya kendine yani nefsine veya nefsin de sahibi, yaratanı olan Allahü teâlâya güvenir. Nefsine güvenen, kendini beğenir, bencil, egoist ve kibirli olur.

Herkese her nimeti gönderen, herşeyi var eden, her varlığı, her ân varlıkta durduran yalnız Allahü teâlâdır. İnsanlarda görülen iyi ve üstün sıfatlar, cenâb-ı Hakkın lütfu ve ihsânıdır.

Hak ağırdır; ağır olduğu kadar da acıdır... Ve aynı zamanda faydalıdır. Hak sözü kabul etmek, nefslere ağır gelir. Bunun için, Peygamberler, davetlerine başladıkları zaman, hep itirazla karşılaşmışlardır.

İnsan davranışlarında sertlik, iticilik ve korkuyu, yumuşaklık ise, sıcaklığı, şefkati, merhameti ve sevgiyi doğurur. Korkutarak elde edilen başarı, yıkılmaya, sevgi ile elde edilen muvaffakiyet ise, artmaya, büyümeye mahkumdur.

Dünya lezzetlerine aldanmayan, Cennet nimetlerine kavuşur. İki âlemde azîz ve muhterem olur. Aksi olursa, insan zelil olur.