Resul İzmirli

İzmir'den İstanbul'a göç edişimiz 1990 yılında oldu. İnsan yeni bir çevreye taşınınca ilk zamanlar belli bir tedirginlik dönemi yaşıyor haliyle. Çünkü bir anda birtakım alışkanlıklar ve alışkın olduğunuz çevre ve mekânlardan ayrılmak zorunda kalıyorsunuz.

Yurt dışına ilk çıkışım 1974'te oldu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ziraat Ekonomisi ve İşletmeciliği Bölümü asistanıydım ve bu kimliğe ve otuz yaşına yakın olmama rağmen o seyahati gerçekleştirmek, sanki uzaya gitmek gibi bir şeydi. Aman yarabbi, ne muameleler, her şey, her işlem haftalar alıyordu.

Liderlik bütün topluluklarda önemlidir. Bir toplumda ne kadar demokratik uygulamalar olsa da yine toplumun başarısında lider önemli role sahiptir. Hiçbir lider, önemli başarılara imza atmadan veya liderlik için gerekli özelliklere sahip olmadan gelip oturmaz liderlik koltuğuna. Tabiatta da böyledir. Belgesel merakınız varsa bilirsiniz, hiçbir hayvan topluluğuna belli bir mücadele vermeden lider olunmaz.

Televizyonlarda ardı arkası kesilmeyen sulu, ahlaksız, seviyesiz, faydasız bir sürü magazin programını görmekten, trilyonlarca dolara malolan bu yatırımın bu derecede hor kullanılmasından,

"Büyük düşünen, bütünü görebilen, insanlığın tümünü kucaklayabilen" liderler lâzım. İnsanoğlunun son yıllarda düçar olduğu problemleri çözmek için...

Liderlik bir organizasyonun kalbidir, ruhudur. Bütün dünya bu konuya gereken önemi vermeye başlamıştır. Hatta bizim kültürümüzde onbeş asırdır bilinen "lider, kavminin hizmetçisidir" düsturu, son yıllarda yönetim dünyasında "Hizmetkâr liderlik" tanımıyla gündemdedir.

Televizyonun seviyeli ve faydalı şekilde kullanılabileceğinin güzel örneklerinden biri "Ekodiyalog" programı. Evde kumanda hakimiyetini ele geçirebildiğim takdirde Asaf Savaş Akat, Taner Berksoy, Deniz Gökçe, Mahfi Eğilmez dörtlüsünü zevkle izliyorum. Her ne kadar mali konulardan pek fazla anlamasam da, ülkenin genel ekonomik gidişini yıllardır, seviyeli ve tutarlı bir şekilde yorumlama başarısını gösteriyorlar.

Yönetim işine birazcık kafa yoranlar, son zamanlarda "liderlik" konusuna ne kadar çok önem verildiğini görürler. Bundan önce takım olmanın faziletleri konusunda birçok yazı kaleme aldım.

Batı'nın ve özellikle ABD'nin demokrat kişilikli düşünürleri son on beş-yirmi yıldır yazdıkları ve söyledikleriyle adım adım bizim yıllar ve asırlardır yaşadığımız ve onlara sahip çıktıkça insanlığa büyük katkılar yapma imkânına sahip olduğumuz değerlere doğru yaklaşıyorlar...

İnsanlığın ve dünyanın tabii bu arada iş dünyamızın problemleri eskiden olduğu gibi "Ben yaptım oldu", "Verdimse verdim ne oldu", "Benim çiftçim, benim köylüm, benim memurum, benim esnafım, benim işçim vs vs", "Onlar ortak biz pazar", "Su işleyenin, toprak kullananın" "Bu düzen değişmeli", "Biz büyük bir milletiz", "Asarız keseriz", "Biz ne dersek o olur", tarzı sloganlar atarak çözülemez hale geldi.

Sosyoloji bilimi bir toplum için en önemli bilim dalıdır. Ama maalesef bütün toplumlarda gereken değer verilmez bu bilime. Türkiye'mizi bu açıdan değerlendirdiğimiz zaman durum daha vahim görünüyor. Şöyle etrafınıza bir bakınız, sosyolog olmak isteyen bir Allahın kuluna rastladınız mı mesela? Ya da devletin sosyolojik araştırma sonuçlarına dayalı politikalar uyguladığını duydunuz mu?

Bendeniz "68 kuşağı"yım. Türkiye'de öğrenci hareketlerinin ilk başladığı yer olarak, Ege Üniversitesi bilinir. Eh! Belki de doğrudur. Çünkü biz 1968 yılında Ziraat Fakültesi son sınıfındayken hareketlenmeler başlamıştı. Şimdi öğrencileri harekete geçiren sebepleri merak ediyor olmalısınız. Arz edeyim...

Demos, halk demek eski Yunancada, kratus da idare, yönetim demek malum. O zaman demokrasi'nin mânâsı halkın kendi kendini yönetmesi demek oluyor. Bunu bilmeyene ilkokul diploması bile vermezler bu memlekette. Tamam da, insan bu bilgiyle yola çıkınca bazen tıkanıp kalıyor.

Kaç yıl geçti bilmiyorum, ama herhalde 12 yıl olmuştur İhlas Kaplıca Devremülk Sisteminin temeli atılalı. Çalılık, çayırlık, kuş uçmaz kervan geçmez bir alanda temel atılırken doğrusu işin bu noktaya varacağını pek düşünememiştim. Aslında ekonomi ve işletme derslerinde yazımın başlığı yaptığım deyimi de duymuştum. O zamanlar "dışsal ekonomiler" gibi pek tatminkâr olmayan bir tercümesi de olan bu deyim, bir yere bir yatırım yapılınca, bir şirket kurulunca, bir tesis işletmeye alınınca, onun etrafına birtakım tesirleri olur, etrafta birtakım yeni gelişmeler meydana gelir işte bu "external economies" demektir derlerdi hocalarımız. Kuzuluk Kaplıca Tesisleri bunun çok güzel bir örneği oldu.

Geçen çarşamba Bayezid'in hikâyesini anlattığım yazı, belki de bugüne kadarki en çok ilgi gören yazı oldu. Hani "bam teli"ne dokunmak derler ya. Toplumumuzun en önemli yarası belki de, "işsizlik". Çünkü Allah kimseyi işsiz bırakmasın. Maddî ve manevi çok yara açıyor toplumda ve kişilerde.

İstanbul'da otostop yapanları arabaya almamam konusunda çok sıkı tembihli olmama rağmen, dün akşam Kartal gişelerinden giriş yaparken gözüme takılan ve saniyelik görüntüde bir garib Anadolu genci izlenimi veren otostopçuyu epey gittikten sonra geri geri gelerek arabama aldım bütün cesaretimi toplayarak. Camda beliren tertemiz ifadeli yüz beni biraz daha cesaretlendirdi ve arabanın kapı kilidini açtım ve buyur ettim genci. Şimdi Kartal gişelerinden Kavacık kavşağına kadar konuşulanları aktarıyorum. ( O.S= Otostopçu) O.S: Allah razı olsun. Allah kazadan belâdan korusun, sağolasın ağabey, iki saattir bir araba bulabilmek için bekliyorum.

Gerek gazetede, gerekse televizyonda yıllardır yönetim konusunu işlememiz, gerekse bu konuda diğer faaliyetlerde bulunmamız dolayısıyla, dost ve arkadaşlarla bir araya geldiğimizde konu dönüp dolaşıp yönetime geliyor çoğunlukla. Eh, fena da olmuyor hani, bendeniz de anlatacak, bu köşede sizlerle paylaşacak mevzular buluyorum...

İzmir bana yaradı. Son gün Karaburun, Yeni limana kadar uzandık. Böyle bir güzellik olabilir mi? Bir bölge böyle mis gibi kokabilir mi? Bütün bitkiler sizi gülümseyerek karşılayabilir mi? İzmir'de oturanlara ve şu sıra tesadüfen İzmir'de olanlara bu yolculuğu tavsiye ederim. İzmir bizim emektar Kia Clarus'a da yaradı. Kemalpaşa sanayi çarşısında tanıştığımız üç güzel insan beni arabaya yeniden otogaz sistemi takmaya ikna ettiler. Bu macera müşteri ilişkilerinde aradaki teknik zincir halkasının ne kadar önemli olduğunu bir daha gündeme getirdi.

Üç buçuk yaşında gittiğim, ilk ve ortaokulu okuduğum, senelerce ekmeğini yediğim, maden suyunu içtiğim, hayata, insanlara, olaylara bakışımın ilk şekillendiği yer olan Alaşehir'e yılda en az bir defa birkaç saatliğine de olsa uğramasam kendimi "eksikli" hissederim.

Her taraf gelincikler, papatyalar, zambaklar, yemyeşil çimenler, mis gibi bahar kokan tertemiz bir hava. Uzun yıllar sonra, dün Efes Harabelerini gezdik. Gençlik yıllarında da birkaç defa gezmiştim, ama insan yaşlanınca daha sakin kafayla, daha çok şey görebiliyor ve algılayabiliyor. Gençlikte "Aklı, sekiz karış havada" derler malum.