Dua boncuğu, tespih

A -
A +
Geçmiş zamanlarda ipe dizilmiş boncuklara, ibadet etmede araç olarak kullanmadan önce de başka anlamlar yüklenmişti. Yaşanılan zaman ve zeminde av ile uğraşanlara şans getirmesi, savaşta düşmandan korunmak; tespihin, bazen hastalıktan korunmak için muska ve nazarlık niyetiyle kullanıldığı bilinmekteydi. Lakin tespihlerin en kalıcı şekilde insan hayatına girişi din aracılığı ile oldu. Tesbih kullanımı Hindistan'dan doğuya, oradan Orta Doğu'ya ve Avrupa'ya yayıldı. Yayıldığı coğrafyalarda hâkim olunan dinlerde; Müslümanlık, Hristiyanlık, Budizm'de dualar ve dualar arası bölümleri saymak amacıyla kullanılageldi. Tarihte ilk tespih adına, 800'lü yıllarda rastlandığı bilinmekteydi. İslamiyet'in ilk yıllarında insanların tespih çekerken çakıl taşları, zeytin ve hurma çekirdeklerini iki kâseden birine doldurdukları, doludan boşa aktardıkları ve her zikir için taşların dışında ipleri düğümledikleri belirtilmektedir... Osmanlı sanatında tesbih ve tespihçilerle ilgili bilgilere 17. yüzyıldan itibaren rastlanmaktadır. Türk-İslam geleneğinde, tespihlerin kullanımlarına göre farklı isimlerle anıldığı da bilinmektedir. Padişah tespihleri, vüzera teşbihleri, vükela tespihleri, zengin tespihleri, fukara tespihleri gibi…          Sultan Alak-İstanbul       AİLE - ÖĞÜT   Bir şey biliyorsan söyle ibret alsınlar, bilmiyorsan sus da adam sansınlar...     ŞİİR                 Rüya   Arkadaşın ölür, umursamazsın. Dostun ölür, “neyse” dersin, Söylesene biz vurdumduymaz olmuşuz. Biz, böyle değildik ne oldu bize, sırdır. Küçüğe merhamet etmez, Büyüğe iyilik etmez olduk, Ne zamandır. Ben, ben deyip dağılmak üzereyiz. Allah’ım, biz bu rüyadan ne zaman Uyanacağız?                Ahmet Emre Zafertepe       ESKİMEZ KELİMELER   TESPİH: Tespih kelimesinin etimojisini değerlendirirsek 1300 yılından önce “Belli sözleri tekrarlayarak Allah'ı yüceltme anlamına gelmekteydi. Diğer bir anlamı ise ''dua boncuğu'' idi. [Tezkiret-ül Evliya (1341): Palas geymiş idi, keçeden börk başına urmış idi ve tespih boynunda asmış idi] Arapça 'sbh' kökünden gelen “tasbih”=Allah'ı övme, yüceltme ve 'sübhaneke' duasını söyleme kelimesinden gelmektedir.   İRTİHAL: Bir yerden başka yere göçmek, gitmek anlamındaki kelime ölüm için kullanılagelmiş ve “ahirete irtihal etti” olarak kullanılmıştır. Son zamanlarda bu kelime yerine yanlışlıkla “intikal” kelimesi çok sık kullanılır olmuştur. İntikal bir yerden bir yere taşımak, miras kalmak gibi anlamlarda kullanılmaktadır.
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.