Yetenekli Kalemler

Bir kız çocuğunun her nazik duygusu, babasıdır. Onu şartsız seven bir babanın sevgisinin varlığı, ona güvenli bir liman sunar. Hayatının ilk yıllarından, son yıllarına kadar bu geçerlidir. Bu duygudan hareketle hayatında karşılaştığı zorluklara karşı kendinde bir metanet duygusu hisseder. Çıktığı hayat yolculuğunda karşılaştığı olumsuz manzaralardan etkilenmez, ufak bir tökezleme hâlinde o güvenli limandan destek alır. Yanında olmasa da içine işlediği o güven duygusu ile suni hiçbir şey onu aldatamaz.

Ah keşke sabırsızlıklarımıza kızgınlıklarımıza, kendimizi mazur ve masum gösterme çabalarımıza; pişmanlıklarımıza ve tüm duygusal zihinsel gerginliklerimize bir sınır koyabilmeyi zamanında akıl edebilseydik.

Dünya misafirhanedir. Her gün yüzlerce insan dünyaya gelmekte ve dünyadan göçmekte. Ne zenginlere kalmış ne fakirlere ne mevki, makam sahiplerine, ne de dünyada ebedî yaşayacakmış gibi kibir abidelerine. Dünya hayatı sadece bir fragman. Geliş ve gidiş biletleri hazır. Zamanı gelen doğuyor, vakti dolan gidiyor. Yani her şey gelip geçiyor. Kimse kalmıyor şu yalan dünyada. "Hüvel hayyu hüvel baki." (Allah baki, insan fâni.)

Ülkemizde ekonominin epey zor şartlar altında olduğu uzun bir süreçten geçtik. İnsanlar buldukları işi yapmaya ve ailelerinin geçimini sağlamaya çalıştılar. Neyse ki son yıllarda ekonominin oldukça iyiye gittiğine dair önemli işaretler mevcut…

Kök, dirençtir. Sorgulama gücüdür. Hafıza ve tarih bilincidir. Nesilden nesile aktarılan bir karakter genetiğidir. Köksüz insan kolay yönlendirilir. Tüketmeye daha açıktır. Sadakat, aidiyet, direnç gibi “geleneksel refleksleri” zayıftır. Kültür taşımaz, “trend” kovalar.

Meşhur mısradır bu: “Şefkat ve merhamette güneş gibi ol!” Niçin güneş gibi olmak?

Aslında hayat, hepsi konuştuğumuz beş altı konudan ibarettir. Çocukluk yıllarında arkadaşlarıyla menfaatsiz riyasız saf ve temiz durgularla arkadaşlık yapar, oyunlar oynar. Çocukların sohbet konuşmaları oyun, okulla, anne babaya naz yapmak... Bu yaşta “biraz büyüyeyim, iyi günler önümde” der.

Karpuz… Dışı sert, içi latif. Kabuk gibi görünen bedenin altında, kıpkırmızı bir yürek taşıyan meyve. Sanki “Ben sana benzeyenim” dercesine insana bakar. Her kesilişinde içindeki sır açılır; her dilim, bir gönle düşen nasip gibi uzanır sofraya. Fakat ne gariptir ki, bazen bu meyve bile yalnız kalır. İşte o zaman, bir türkü dile gelir: “Karpuz kestim, yiyen yok; hâlim nedir diyen yok…” Bu söz, yalnız bir meyvenin ziyan oluşu değil; bir dosta özlemin adıdır. Bu bir yakarıştır. Çünkü karpuzun tek başına kesilmesi bile başlı başına bir derttir. Zira karpuz, tek kişilik yaratılmamıştır. Her karpuzun içine, hak için çarpan binlerce gönlün hasreti gizlenmiştir.

Önce kendimizi tanıyacağız... Nerede olduğumuza ne olduğumuza ne olmak istediğimize şöyle bir bakacağız... Hayatımızın bize verdikleri, vermedikleri; bize yakın olanlar, bizden uzak olanlar... Gidebileceklerimiz gidemeyeceklerimiz... Kısaca artılarımızı ve eksilerimizi hesaplayacağız...

Bir süredir susuyoruz. Güzeli söylemekten çekiniyor, hayrı dillendirmekten korkuyoruz. “Riya olur mu?” deyip susmayı tercih ediyoruz. Oysa şer, sokak ortasında davul çalıyor; günah, reklam panolarında parlıyor; kötülük, ekranlarda başköşeye kuruluyor.

Necip Fazıl üstadın Sakarya şiirini hatırlamayanınız yoktur… O mükemmel mısraların hitamındaki sondan ikinci beytine şöyle kendi âcizane dünyamızda, mutasavvıf bir ruh ile nazar eylemeye ne dersiniz?

Her yaşantı, her deneyim başka bir öğüt başka bir nasihattir. Hayatımızı yeniden yaşayabilseydik belki başkalarının nasihatine ihtiyacımız olmayabilirdi. En azından biz olmadığımızda her şey kötüye gider diye endişelenmez, dikkatle bakar gerçekten görür yaşar ve vazgeçmezdik. Küçük problemleri dert etmez, başkalarının kusurunu araştırmaz buna karşılık kendi kusurumuz varsa onları iyileştirmeye odaklanırdık. Bilhassa bizden çok şeye sahip olanların ve kimin neyi nasıl kazandığı bizi hiç ilgilendirmezdi. İyiliğe devam eder sahip olduğumuz her şey için şükrederdik. Güler yüzlü olmayı yüzümüzden hiç eksik etmez, kimseye yük olmaz buna karşılık çekebilirsek yük çekerdik.

Kardeşlik anlatılabilir mi? Anlatılır ama kardeşliği kardeşin olmadan hissedemezsin... Çünkü kardeşlik anlatılmaz yaşanır ve yaşatılır...

Sırtını dönmediğinde başlar kardeşlik bazen, doğduğun evde başlamaz. Aynı anneden olsan da kalbin aynı yerden atmazsa kardeş olsan da kardeş değilsindir. Yani kardeşini kardeş olarak yanında hissetmezsin. Çünkü kardeşlik, aynı kanı taşımaktan çok daha öte bir duygudur... Aynı yükü taşımaya gönüllü olmaktır, kardeşlik.

İrade: İnsanın bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücüdür. İrade; insanın içinden gelen iç seslere verdiği tepkilerdir veya veremediği. Burada olayları anlama, kavrama ve de irdeleme önem kazanıyor. Hangi durumda nasıl düşünüleceği ve davranış biçimi benimseneceği gelişmeleri etkileyecektir. 

Hayat, çoğu zaman farkına bile varmadan içinden geçip gittiğimiz bir ırmak gibi… Zaman ise bu ırmağın hem taşı hem suyu hem de akışıdır. Tutmaya çalıştıkça elimizden kayan, geri getirmeye çalıştıkça bizden uzaklaşan en kıymetli hazinemizdir.

Behlül Dânâ Hazretleri bir gün Halife Harun Reşîd Hazretleri’nin kendi şahsi malıyla bir cami yaptırmakta olduğunu işitir. Büyük bir memnuniyetle, “Aferin, maşallah ona!” der ve doğruca cami inşaatına gider. İnşaatta bulunan bütün kerpiçlerin üzerine büyük harflerle “Behlül” adını yazar. Bunu duyan Halife Harun Reşîd Hazretleri hemen oraya gelir, hiddetle sorar:

Her birey, önemli olduğunu hissetmek arzusuna sahiptir. Birine önemli olduğunu hissettirirseniz, sizin için daha çok şey yapar. İnsanların kendilerini büyük insan gibi hissetmelerini sağlarsanız karşılığını daima alırsınız.

“Can” canı arar, insan insanı. Lakin her buluşma vuslat değildir. Her tebessüm dostluk, her sohbet sadakat değildir. İnsan, binlerce kişiyle karşılaşır da yalnızca birkaçına “canımın içi” diyebilir. İşte o birkaç kişiden biri varsa hayatında, bir cancağızın olmuştur. Ne büyük nimettir!

Hayatın karmaşası insanları yormakta. Stresli hayat istenmeyen söz ve davranışlara sürüklemekte. Aşırı tüketim hırsı reklamların etkisiyle çok kazanayım çok harcayayım düşüncesini oluşturuyor. Yatlarım katlarım olsun anlayışı ile fütursuzca işlere kalkışmak aslında insanı epey yormakta ve çıkmazın içine atmaktadır. Öyle ki bu had safhaya vardığında cinayetlere kadar gidebilen bir çıkmaza sürüklenebilmektedir.