Yemen operasyonu salladı! Piyasaya Suudi bombası

Küresel durgunlukla mücadele eden dünya piyasaları, son bir yıl içerisinde atlattıkları Rusya-Ukrayna ve IŞİD gerginliğinin ardından yeni bir jeopolitik riskle karşılaştı. Suudi Arabistan'ın önceki gece başlattığı Yemen operasyonu, başta petrol olmak üzere piyasalardaki bütün taşları yerinden oynattı. Zor dönemden geçen petrol, küresel arzda yaşanabilecek olumsuzluklar sebebiyle gün içinde yüzde 5'in üzerinde prim yaptı ve 60 dolar sınırına dayandı. Akşama doğru fiyatlar 58-59 dolar seviyelerinde denge bulmaya çalıştı. Endişelerin birbirini tetiklemesiyle birlikte dolar da güne sert başladı ve 2.61'in üzerini gördü. Önceki gün 2.57 civarında işlem gören dolar; ABD Merkez Bankası'nın faiz beklentilerini düşürmesi, TCMB'nin piyasa dostu kararları ve risk iştahının artmasıyla birlikte hafta başında 2.55'in altına kadar gerilemişti. Hafta içinde 84 bine dayanan borsa endeksi de, 82.649'dan başladığı günü 81.482'den tamamladı ve yüzde 1.4 değer kaybetti. TL'deki değer kaybının jeopolitik endişelere bağlı olduğunu belirten analistler, "Petrol fiyatlarından da gördüğümüz üzere küresel piyasalar arzı etkileyebilecek uzun bir askerî çatışma ortamından endişe ediyor. Coğrafi konumu ve petroldeki yükseliş sebebiyle Türk lirası da, küresel yatırımcıların risk iştahının azalmasından olumsuz etkileniyor" dedi.

Gram altından nbsp;30 aylık rekor!

Yemen operasyonuyla birlikte yatırımcıların "güvenli liman" ihtiyacının artması, altın fiyatlarını da yukarı taşıdı. 1195 dolardan önceki günü tamamlayan ons, uluslararası piyasalarda 1213 dolara kadar yükseldi. Bu yükselişe dolardaki prim de eklenince, içeride gram altının fiyatı 102 TL'ye dayandı. Söz konusu seviyeler en son 30 ay önce görülmüştü. Akşama doğru piyasanın biraz sakinleşmesiyle birlikte fiyatlar, 100 TL'nin hemen üzerinde denge bulmaya çalıştı.

OPEC ÜYELERİ OPERASYONDA

Amaç, petrol fiyatlarını mı yükseltmek?

Petrolde sadece dünkü prim, Suudi Arabistan'ın ihracat gelirini 1 günde yaklaşık 30 milyon dolar artırdı. İran'a katkısı ise günlük 6 milyon dolar oldu.

Petrol fiyatları geçen yıl yaz aylarından itibaren 115 dolardan başladığı düşüşünü ocak ayında 46 dolara kadar sürdürmüş; gelen tepki ile ancak 60 dolara kadar yükselmişti. Dünyada Suudi Arabistan ve İran başta olmak üzere Irak, Cezayir, Libya, Venezuela, Nijerya gibi ülkelerin ekonomisi büyük miktarda petrol ihracından kaynaklanan gelirlere bağlı. Hâl böyle olunca "fiyatların gerilemesine rağmen" bu ülkeler petrol üretimini durduramıyor. 17 Mart'ta yeniden 53 dolara kadar gerileyen petrol fiyatları, Yemen operasyonu öncesinde 55-56 dolar civarında sakin seyrediyordu. Operasyonla birlikte brent petrolü, 60 dolar sınırına dayandı. Suudi Arabistan'ın petrol ihracatı günlük ortalama 7.1 milyon varil, İran'ın ise 1.3 milyon varil olarak biliniyor. Petrolde sadece dünkü prim, Suudi Arabistan'ın ihracat gelirini 1 günde yaklaşık 30 milyon dolar artırdı. İran'a katkısı ise günlük 6 milyon dolar oldu. Benzer bir tablo 2011'de de yaşanmıştı. O yıl 127 dolardan hızla 100 dolara doğru gerileyen petrol fiyatları, İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidiyle 2012 Şubat ayında yeniden 120 doların üzerine çıkmıştı. Suudi Arabistan'ın yanı sıra operasyona destek veren Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt gibi ülkeler Pertol İhraç Eden Ülkeler (OPEC) örgütüne üye. Yine OPEC üyesi İran'ın, Yemen'deki Şii Husileri desteklediği biliniyor.