Osmanlı sürgününün 90. yılı... Vefa zamanı

Geçtiğimiz Mart ayında ele alınıp işlenmesi gereken önemli bir tarihî olay, iç politikanın mahallî idareler seçimleri öncesi ve sonrasındaki sıcak gündemi sebebiyle pas geçildi. Tam 90 yıl önce 3 Mart 1924 günü çıkarılan bir kanunla Osmanlı Hanedanı'nın vatandan çıkarılmasından bahsediyoruz... 15 günlük bebekten 72 yaşında pir-i faniye kadar 71'i erkek 85'i kadın 156 kişinin gemiler ve trenlerle meçhul bir geleceğe doğru çıkarıldıkları bu yolculuk sonrasında aileler parçalanmış, yad ellerde bin bir sıkıntı çekilerek dayanılmaz acılara katlanılmıştı. Bu acı olayın yıldönümünü Mart ayında ele alamadık ama ailenin erkek üyeleri için 50 yıl süren vatan hasretinin en azından kâğıt üzerinde bitirilerek sürgünü sona erdiren kanunun çıkarıldığı 15 Mayıs 1974 tarihinin 40. yıldönümüne bu arada eriştik.
1924 yılında başlayan sürgün hayatı kadınlar için 28, erkekler için 50 yıl devam etti. 23 Haziran 1952'de hanedanın kadın üyelerinin vatana dönmesine imkân verildi. Aradan yarım asır geçtikten sonra 15 Mayıs 1974'te ise hanedanın erkek üyeleri için vatana giriş izni çıktı. Ancak İstanbul'da kimi kimseleri yoktu. Şam'da yaşayan bir aile ile Mehmed Nazım Efendi ve hanımı dışında İstanbul'a sürekli yaşamak için dönen olmadı.
90 sene önce tren ve gemilerle vatanı terk etmeye mecbur bırakılan 250 kişiden (hanedan üyeleri ve akrabaları ile hizmetkarları) bugün sadece bir kişi hayattadır. O da şu anda Beyrut'ta yaşayan 1918 doğumlu Bilun Hanımsultan olup Sultan Abdülmecid Han'ın torunu Fatma Zehra Sultan'ın kızıdır.
72 OSMANLI HAYATTA
Osmanoğulları denilen Osmanlı Hanedan Ailesi'nde bugün 25 şehzade ve 13 sultan hayattadır. Ayrıca sultan çocukları olan 20 sultanzade ve 14 hanımsultan bulunmaktadır. Hayattaki şehzade ve sultanlardan 12, sultanzade ve hanımsultanlardan da 8 tanesi İstanbul'da yaşıyor. Yani bu 72 kişiden 52'si hayatlarını yurt dışında sürdürmektedir. Şehzadelerden en yaşlı olanı 23 Haziran 1924 Paris doğumlu Osman Bayezid Efendi olup hanedan reisidir. Şu an ABD'de yaşıyor.
Devletimiz son yıllarda bu ailenin üyelerine yakınlık göstermekte ve Şeb-i Arus, İstanbul'un Fethi gibi törenlere davet etmektedir. Bu tür jestler olumlu karşılansa da dedeleri bu ülkede 623 yıl padişahlık yapmış bu ailenin mensupları daha fazlasını hak etmektedir.
İbrahim Pazan İSTANBUL