Yap-İşlet-Devret ile devletin kasasına milyarlar girdi
EKONOMİ Haberleri
Yap-İşlet-Devret modeliyle devletin kasasına milyarlar girdi. Osmangazi Köprüsü’nde garantiden sonraki gelirlerin yüzde 30’u hazineye kaldı. Avrasya Tüneli’nden dört senede 8 milyar liralık gelir elde edildi.
CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ
Yap-işlet-Devret modeliyle ve devletin kasasından para çıkmadan yapılan köprülerde işleticiye ‘garanti ücret’ verilerek zarar edildiği iddiası, bir defa daha çürütüldü. Geçiş ve yatırıma ilişkin olumlu sonuçlar, devletin kasasına milyarlarca lira girmesini sağladı. İşte o yatırımlardan bazıları:
OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ
Osmangazi Köprüsü’nde garanti edilen günlük geçiş sayısı 40 bin araç iken, bu yıl 1 Temmuz ile 30 Eylül arasında bu sayı ortalama 43 bin 260 oldu. Aynı dönemde köprünün ilk kesimini oluşturan Hersek-Orhangazi arası gişelerden garanti edilen araç sayısı 40 bin olarak belirlenirken, geçen araç sayısı 49 bin 264 oldu. Benzer bir tablo, köprünün ikinci kesiminde de yaşandı. Bursa-Kuzey arası gişelerden 46 bin 689 araç geçerken, garanti araç sayısı ise 35 bindi. Bursa Batı-Balıkesir Batı arası gişelerden 17 bin garanti araç sayısı belirlenirken, geçen araç ise bu sayının iki katına yaklaşarak 31 bin 678 olarak hesaplandı. Balıkesir Batı-İzmir gişelerden ise 23 bin araç garantisi verilirken, geçen araç sayısı 17 bin 959 olarak kayıtlara geçti. Son kesim hariç, köprü ve takip eden yolun tamamından garanti araç sayısından fazla araç geçti. Öte yandan, garanti edilen sayı geçildikten sonra her araç için elde edilen gelirin yüzde 30’u doğrudan hazineye kaldı. İşletme giderlerini ise işletici firma kendisi karşıladı. Bunun dışında, zamandan 1,5 milyar lira, yakıttan 1,3 milyar lira, çevreden de 34 milyon lira olmak üzere toplamda 2,96 milyar lira tasarruf sağlandı.
Osmangazi Köprüsü ile toplamda 2,96 milyar lira tasarruf sağlandı
AVRASYA TÜNELİ
Açılışından bu yana 67,7 milyon araç geçti. 68 bin araç garantisi olan Avrasya Tüneli’nden sadece geçen hafta 62 bin araç geçti. İşletme süresi 2041’de bitecek olan Avrasya Tüneli, dört yılda Türkiye’ye 8 milyar lira katkı sağladı.
YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ VE KUZEY MARMARA OTOYOLU
Her iki proje toplam 4,5 milyar TL’lik yatırımla hayata geçirildi. Şimdilik işleticinin elinde olan proje, 2027 yılında tamamen devletin olacak. Böylece garanti ödemeleri ve geçiş gelirleri devletin kasasında kalacak.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ
Çanakkale ile Tekirdağ arasına yapılan 4 bin 608 metre uzunluğundaki 2,5 milyar avroluk 1915 Çanakkale Köprüsü, devletin kasasından tek kuruş çıkmadan yapıldı. Ayrıca, iki nokta arasındaki saatleri bulan ulaşımda süre altı dakikaya düşürülerek hem akaryakıttan hem de zamandan kar edilmesinin önü açıldı. 1915 Çanakkale Köprüsü’nün yapımı, önümüzdeki birkaç ay içinde tamamen bitecek.
1915 Çanakkale Köprüsü'nün 18 Mart 2022'de açılması planlanıyor
İSTANBUL HAVALİMANI
YİD modeliyle yapılan yatırımlardan bir tanesi olan İstanbul Havalimanı 10 milyar avroluk yatırımla hayata geçirildi. Üstelik bu yatırımda da devletin kasasından para çıkmadı. Açıldığı yıl, garanti edilen yolcu sayısını geçen havalimanında işletici, garanti aşıldığından kira dışında devlete 22 milyon avro verdi. İşletme süresi bitene kadar devlet, buradan 22 milyar avro da kira bedeli alacak. Böylece, hiç para harcamadan elde edilen kar ile birlikte 37 milyar doları aşan bir yatırıma ulaşılmış olacak. Ayrıca, burada 200 bin kişinin istihdam da sağlandı.
DİĞER PROJELER
Ulaştırma Bakanlığı kara yolu, hava yolu ve denizcilikteki 38 ayrı kamu-özel iş birliği projesine ilişkin 2016-2041 yıllarını kapsayan gelir ve giderleri hesapladı. Buna göre, 2024 yılından itibaren projelerde gelir-gider dengesi eşitlenecek. Devam eden yıllarda ise gelirlerin miktarı artacak, giderler azalacak. Hesaplamalara göre, 2016-2041 yılları arasında garanti ödemelerine 19,17 milyar dolar harcanırken, kira ve garanti gelirlerinden 37,95 milyar dolar devletin kasasına girecek. Toplamda ise devlet için 18,77 milyar dolar bir kar oluşacak.
'da Takip Edin!
