Dağlarından yağ bağlarından bal

Hatırlar mısınız bilmem, güz aylarında "Ege Ekici Tütün Piyasası" diye bir tabir geçerdi matbuatta...  Akhisar tütünün başkentiydi, başfiyat burada açıklanırdı mutlaka...

Tütün üçüncü dünya ülkelerine ektirilen bir sefalet bitkisiydi oysa. Yıl 12 ay ama tütünün işi 15'inci aya sarkar. Sera kur, ocak hazırla, yeşillendir, fide dik, hele çapa...  Eğil kalk, eğil kalk beliniz kopar valla. Kırması ömür törpüsü, bu nebat gündüz sakızlanır lastik gibi uzar, gece gevrer çıtır çıtır kopar.  Bu yüzden imsak vakti gidersin tarlaya. Elin yapış yapış olur, ezkaza ağzına bir lokma attın dilin damağın yanar. Yok ipe diz, yok kurut, yok balya... Bir de küf girdi mi yandı gülüm keten helva...

Akhisar toprakları boz bulanıktı o zamanlar, İstanbul - İzmir yolcuları içinden geçer ama oyalanmazlardı fazla... Yol boyunda bir benzin istasyonu vardı, yanında bir sabahçı kahvesi ve mazot bidonlarının arkasına atılmış üç beş yağlı tahta... Namazlık diyelim biz onlara.

Sonra birden yeşillendiğini gördük, binaları güzelleşti, albenili tesisler açıldı sağda solda. Yüksek model arabalar dolanır oldu yollarında. Köfte, piliç, yumurta derken markalarını çıkardı, olacak şey değildi bir ilçe takımı başladı mı ligi sallamaya...

Hülasa edilirse Akhisar için zeytin milat oldu. Zeytinden önce, zeytinden sonra...

Akhisar şu an 13 milyon ağacıyla yeşil zeytin ihtiyacımızın yüzde 70'ini, siyah zeytin ihtiyacımızın yüzde 30'unu karşılıyor. Yetmiyor 36 ülkeye mal yolluyor. Denilecek tek şey var Allah nazardan saklaya...

 Eğer bir işi haberleştirdiyseniz ikinci defa aynı yere gitmek istemezsiniz, bayar.  Ama Akhisar başka.  Daha evvel üç kere zeytin hasat şenliğine katılmış haberlerini yazmıştım, çağırılınca yine gidiyorum farklı şeylerle karşılaşacağımı biliyorum zira.

Öyle ya bir kasabada araba müzesi olur mu? Çocukluğunuzdaki fayton ustalarını nerede bulabilirsiniz sonra?

Hem ne yalan söyleyeyim iyi de ağırlıyorlar. Yediğiniz?önünüzde yemediğiniz arkanızda.

Efendim Avrupalı devletler yağ üreticilerine kg başına 4 lira veriyorlarmış, prim deyin teşvik deyin, tıkır tıkır sayıyorlar avuçlarına... Bu da onların rekabet gücünü artırıyor.

Akhisarlı tacirler "ayıp olmuyor mu" gibisinden mevzuya girmişler "bu haksız rekabet değil mi ama!"

Hayır diyorlar bizim kalp damar hastalıklarına harcadığımız rakamlar bundan kat be kat fazla. Zeytinyağını teşvik ettik edeli vakalar azaldı, buyurun istatistiklere bakın, rakamlar ortada.

Yani bu mübarek yağ değil, ilaç adeta!

Zeytinyağı üreten ilk üç ülke İspanya, İtalya ve Yunanistan. Bunlar iyi de birer tüketici aynı zamanda.  Mesela bir Yunan 20-21 kg yağ yiyor yılda. 5 nüfuslu bir aileye 6 koca teneke yağ giriyor. Türkler birkaç yıl evveline kadar bir kilo bile tüketmiyorlardı. Tanıtım, reklâm derken 1.5 kiloyu buldu sonunda...  

Ama bu rakam hâlâ çok az. Zaten zeytinyağını üretenler yiyor. Ege, Akdeniz, Marmara...

İç Anadolu, Doğu, Güneydoğu, Karadeniz ağzına bile sürmüyor.

Haydi Çinlisi Japon'u Rus'u ulaşamıyor da ondan diyelim, biz buluyoruz da bunuyoruz açıkça.

Zeytin Akdeniz'e bahşedilmiş bir nimet. Zaten bu bölge dünya üretiminin %98'ine imza atıyor.

Akhisar eskiden de zeytinciliği biliyordu. Kulakları çınlasın Bölge Müdürümüz Saffet Ağabey yıllar evvel Bakır'da bir ağaca götürmüş bak İrfan demişti bu ağaç en az bin yaşında! Şimdi zikrolunan ağacı çevirmiş, koruma altına almışlar. Uzmanlar gelip incelemiş ve 1652 yaşında olduğunda karar kılmışlar. Yani dikildiğinde Resulullah Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) doğmamış, İslamiyet inmemiş daha... Yirmi senede bir nesil değiştiğini farz edersek 80 küsur defa "babamın babasının babası" derseniz fidanın dikildiği devre ulaşabiliyorsunuz anca... 

Evet, Akhisar zeytincilikte bir yere gelmiş ama henüz genç fideler meyve vermeye başlamadılar. Hedefleri 25 milyon ağaç. Eh o zaman gör bak neler olacak?

Şu anda bile 250 zeytin işleme tesisi, 36 yağhane var, ferdi teşebbüsler de caba. 

Eskiden zeytin sırıkla sıyrılır bu arada taze sürgünler de kırılırdı. Yani bir yıl zeytin alır bir yıl beklerdiniz boşuna. Artık daha şuurlu ziraat yapılıyor titreşim üreten makineler ağaçları zedelemiyor. Hasılı var yılı ile yok yılı arasındaki fark azalıyor.

Elin İspanyolu bir ağaçtan 25 kg zeytin alıyor, biz de ortalama 10 kilo civarında. 

Peki siz hiç zeytini dalından koparıp attınız mı ağzınıza? Sakın ha! Öyle bi acıdır ki Urfa isotu vızıltı kalır yanında.

Allahü teâlâ'nın hikmeti işte o acı, tuz acı, ikisi bir araya gelince nefis bir lezzet çıkıyor ortaya... Hani yanıcı hidrojen ile yakıcı oksijen birleşince su gibi bir söndürücü oluyor ya...

Siyah zeytinin iki şekli var malum, sele ve salamura. Birinde sepete koyup tuz ekiyorsun, birinde yıkayıp paklayıp yatırıyorsun tuzlu suya.

Bu kadar basit işte. Bekliyorsun ve oluyor.

Yeşil zeytini terbiye ederken çiziyor (yarma) kırıyor (kırma) yer yer limon atıyorlar suyuna... Şimdi makineler gelişti çekirdeğini çıkarıp biber badem koyabiliyor yuvasına... Yani "ben zeytin sevmiyorum" deyip çekilmeyin, hoşunuza gidecek bir şekli vardır mutlaka.

Millet kanserden korunmak için sağda solda köpek balığı kıkırdağı arıyor, halbuki aynı madde zeytinde de var, hem fazlasıyla.

Mübarek nimet Kur'an-ı kerimde zikrolunmuş, anne sütü kadar kıymetli bir gıda.