İlkbahar ateşi yüreklerimizi ısıtsın

Mart ile ilgili birçok geleneksel söylenti ve batıl vardır. “MART ASLAN GİBİ GELİR VE BİR KUZU GİBİ GİDER” deyimi de mart ayının neredeyse yarı yarıya sonbahar ve ilkbaharın bölüşülmesine göndermesidir. Gerçi son yıllarda mevsimlere bir hâl oldu diyoruz ama aslında bize bir hâl oldu. Çünkü dünya ve bize sunduğu bereket ve bolluğu hoyratça tükettik ve tüketmeye de devam ediyoruz.

 

Şubat ayı birçok umudun, heyecanın yok olduğu sevinçlerin hüzne dönüştüğü bir ay oldu. Ülke olarak büyük bir tabiat felaketi yaşadık... Umuyoruz ki MART ve sonraki aylar çok daha iyi geçer. Biliyorsunuz mart; Türklerin İslamiyet öncesi enteresan geleneklerden biri olan Nevruz’un da kutlandığı ay. Bu NEVRUZ-İ SULTANİ, SULTAN NEVRUZ, SULTAN NAVRIZ, NAVRIZ, MART DOKUZU diye anılan, bahar bayramı gibi çeşitli adlarla yaygın olarak kutlanan bu bayramla ilgili olarak Anadolu coğrafyasında çeşitli gelenekler vardır. Orta Asya’dan Balkan Türklerine göre Nevruz gününün, mart ayında olduğu ve yeni yılın ilk günü anlamına geldiği ifade edilir.

LEZZETLER BİR BAŞKADIR

Bu günde “NOURUZ KÖCÖ” denilen özel bir yemek yapılır. “KÖCÖ” darı yarması veya bulgur konulmak suretiyle yapılan bir nevi köfteli bir tirit yemeğidir. Bugün Gümüşhane’de benzer bir tarifle “KOCU DOLMASI” yapılır bu benzerlik oldukça ilginçtir. Nevruzda “S” harfi ile başlayan yiyecekler paylaşılır. “GAPI PUSMA”, “SUYA YÜZÜK ATMA”, “SU BAŞI”, “BACA BACA” âdetleri uzun yılların gelenekleri çeşitli motif ve oyunlarla sürdürülür. “BACA BACA PİLAVI” Orta Anadolu’nun birçok ilinde de yaygındır... 

 

Nevruz günü yenen yemekler arasında ISPANAKLI BÖREK, TATLI TARHANA, YUFKA, SARI BURMA, ŞEKER, LEBLEBİ, LOKUM sayılabilir...

 

İnsanlar, yenilenmenin sembolü olarak bu aylarda yeşeren SÜMELEK (SEMELEK / SEMENİ), KUZUKULAĞI, ISIRGAN OTU VE YABANİ OTLARDAN yaptıkları yemekleri, pilavları ve börekleri yiyerek bir anlamda şifa da bulmaya çalışır. Nevruzla ilgili Anadolu’da görülen diğer gelenekler arasında özellikle Giresun’da “MART BOZUMU” âdeti önem taşır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart’ta kutlarken, diğerleri kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart’ta kutlar…

DERS ÇIKARALIM

Nevruz yaklaştı, tabiat uyanışa hazırlanırken biz de oldukça zorlu, sıkıntılı ve kederli günlerden geçiyoruz. Dileğimiz odur ki Allah bir daha böyle acılar göstermesin ve biz lütfen tedbiri elden bırakmayalım gereken dersleri ülkemizin her ferdi, her kurumu, her yöneticisi çıkarsın. Unutmayalım kültürleri zenginleştiren ve birbirleri arasında fark oluşturan unsurların başında gelenek, görenek ve inançlar çevresinde oluşan uygulamalar gelir.

 

Semavi dinlerde de nazar kavramının kabulü, toplumlarda eski halk inançlarının farklı pratiklerle günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. Hazreti Muhammed’in “Nazardan Allah’a sığınınız, çünkü göz (değmesi) gerçektir” hadisi, Müslüman Türk toplumunda İslamiyet öncesi var olan nazar inancının devam etmesinde etkili olmuştur...

 

Canım Türkiye’m sevgi ile daha iyi güzel günlere umut içinde girer inşallah. Bu coğrafyaya inancımız hiç ama hiç eksilmesin...