Atilla Yayla

PKK 1980 öncesinde başını Abdullah Öcalan’ın çektiği bir terör örgütü olarak doğdu. Dönemin havasına uygun olarak Marksist-Leninist-Stalinist bir örgüttü. Diğer Kürt etnisitesi kaynaklı terör örgütlerini tasfiye ederek ilerledi. Daha sonra Öcalan ve örgütün üst takımı Suriye’ye yerleşti.

Diyarbakır’daki Narin davası sonuçlandı. Sanıklardan Güran ailesi üyesi üç kişi ağırlaştırılmış müebbet, aile üyesi olmayan Nevzat Bahtiyar ise dört yıl altı ay hapis cezası aldı. Bu sonuç adaletin tecelli ettiği anlamına geliyor mu?

Ülkelerinin özgürlüğüne kavuşmasından sonra Suriye’ye dönmekte olan sığınmacılar Türkiye’ye ve Türk halkına teşekkür etmekte. Türkiye’nin kendilerine çok iyi muamele ettiğini belirtmekte. Bunları söylerken kalpten konuşmakta ve gözlerinde minnettarlık ışığı parlamakta. İyi de bu teşekkürler kime gidiyor? Başka türlü sorulursa, teşekkürleri kim hak ediyor?

Bugün 17/25 Aralık 2013 FETÖ operasyonlarının yıl dönümü. 17/25 Aralık’ta ne oldu? Bu soruya cevap verebilmek için daha genel manzara ile ilgilenmek gerekiyor.

Beşerî dünya çok ilginç bir vasat. İnsanların çoğu hakikatin kendi tekellerinde olduğunu kabul etmekte. Olabilir. Ancak, bazıları, kendi hakikatlerini insanlara gerekirse zor kullanarak kabul ettirme ve benimsetme peşinde de koşmakta. Buna paralel olarak, vuku bulan olaylara insanlar ve insanlık açısından değil kendileri açısından bakmakta. Kendileri gibi inananları ve düşünenleri öne çıkarmakta ve aynı davranışı kendilerine zarar veriyorsa kötü ve yanlış diğer insanlara zarar veriyorsa haklı ve doğru bulmakta.

Asgari ücret tartışmaları yine gündemde. Tartışma daha ziyade asgari ücretin ne kadar olması gerektiği üzerinde. Gerek iktidar gerek muhalefet kendi hesabını yapıyor. Muhalefet “iste isteyebildiğin kadar ve istediğin verilmeyeceğine göre halkı iktidara karşı tahrik et” politikası uyguluyor. İktidar ise “gerek işçiler gerek işverenler tarafından kabul edilebilecek, her iki kesimin de ihtiyaç ve taleplerine cevap verebilecek bir asgari ücret” arayışında olduğunu vurgulayan mesajlar veriyor. Bu tabloda eksik olan, asgari ücretin miktarının değil varlığının sorgulanması ve asgari ücret uygulamasına itiraz edilmesi. Ne var ki bu görüş hemen hemen hiç dile getirilmiyor. Asgari ücret uygulaması o kadar yaygın kabul görüyor ki, işinin önemli bir parçası her şeyi sorgulamak ve değerlendirmek olan akademik dünyada dahi konu bu açıdan nadiren ele alınıyor.

27 Kasım 2015’te “Türkiye’nin Suriye’yi fethi” başlıklı bir yazı kaleme almış ve şunları söylemiştim...

Bundan tan 74 yıl önce Türkiye’de tarihî bir vaka yaşandı. Ülke bir "tek parti diktatörlüğünden" barışçıl şekilde kurtulmaya ve demokrasi yolunda ilerlemeye başladı.

Balık sezonunda yaşıyoruz. Balık sevenler balık tezgâhlarını ziyaret ediyor ve sevdikleri balıkları satın alıyor. Balık fiyatları ise günlük olarak değişiyor. Bugün belli bir fiyattan aldığımız balığı yarın daha düşük veya daha yüksek bir fiyattan satın almamız mümkün. Bu durum piyasa ekonomisi ve piyasanın istikrarı hakkında önemli mesajlar veriyor. Bunların ne olduğu ve ne olmadığı hakkında çok mühim ipuçları ihtiva ediyor.

"Suriye’de neler oluyor?" sorusuna cevap verebilmek için Suriye’de daha önce neler olduğuna bakmak gerekir... Suriye’de Hafız Esad tarafından Kasım 1970’te bir darbe yapıldı ve cumhuriyet kuruldu. Bu cumhuriyet, antidemokratikti. Haziran 2000’de Hafız Esad’ın, 29 yıl iktidarda kaldıktan sonra, ölümünün ardından Suriye, “cumhuriyet hanedanı” diyebileceğimiz bir modelin örneklerinden birini teşkil etti. Baba Esad’ın iktidarı oğul Beşar Esad’a geçti.

Nasuh Mahruki katıldığı bir yayında bir Kemalist olarak türbana karşı çıkması gerektiğini, bunun sebebinin de türbanı laikliğe aykırı bulması olduğunu söyledi. Ardından, Millî Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin’in laiklikle ilgili açıklamalarına, ilginçtir, Kemalistlerden, sosyalistlerden ve Türk faşistlerinden eleştiriler ve suçlamalar geldi. Bütün bunlar gösteriyor ki, bu kesimlerde yer alanların çoğu laikliğin ne olduğu ve ne olmadığı hakkında büyük bir kafa karışıklığı içinde.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Siyonistlerin bütün tehdit ve şantajlarına rağmen. İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant’ın tutuklanmasına karar verdi. Netanyahu ve Gallant söz konusu mahkemeyi kuran anlaşmaya imza atan yaklaşık 124 ülkeye seyahat etmeleri hâlinde tutuklanabilecek.

‘Hayvan hakları’ özellikle köpekperestler tarafından çok sık ve gelişigüzel kullanılan bir kavram. Kavramın bir anlamı var mı yok mu? Bu, kavramı keyfince kullanan kişilerin muhtemelen hiç akıllarına gelmiyor; ama mutlaka gündeme getirilmesi ve cevap aranması gereken bir soru.

Hayatta çoğu şey bütünüyle müspet veya bütünüyle menfi değildir. İyi şeylerin içinde az da olsa kötü şeyler olabileceği gibi kötü şeyler de bünyesinde bazı iyi şeyler taşıyabilir. Başka bir deyişle, en azından bazen, şerden hayır ve hayırdan şer doğabilir.

Sosyal medya tüm insanlığın ve bütün özel ve kamusal kurumların önünde yeni mecralar açtı. Henüz yeterince kurallı bir şekilde insanlığın hayatında yer işgal etmemekle birlikte, her gün yaşanan tecrübelerle, insan ve toplum hayatında kalıcı şekilde yer edinmek üzere ilerlemekte.

ABD'de 5 Kasım'da yapılan başkanlık seçilerini Cumhuriyetçi Parti adayı Trump kazandı. Böylece Trump 2020 yılında kaybettiği seçimin ardından tekrar ABD başkanlığına döndü. Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi'ne ilaveten Senato’da da çoğunluğu elde etti. Genel olarak bakıldığında Cumhuriyetçilerin ummadıkları ölçüde büyük bir zafer kazandıkları Demokratların ise beklemedikleri ölçüde büyük bir mağlubiyetle karşılaştıkları söylenebilir.

Siyasi partilerin demokratik ve ahlaki meşruiyeti sorunu ne yazık ki siyaset bilimi literatüründe pek ele alınmayan bir konu. Adına parti denen her yapının parti olduğunu varsayma ve onu demokrasinin normal, olağan, meşru bir aktörü olarak kabul etme eğilimi baskın ve yaygın. Oysa durum bu kadar basit olmaktan uzak. Adına parti diyen her parti klasik anlamda parti olmadığı gibi parti olduğunu iddia eden her yapı da özellikle demokratik ve ahlaki meşruiyete sahip sayılamaz.

Türkiye'nin en eski ve ana liberal oluşumu olan Liberal Düşünce Topluluğu (LDT) 2024 yılı Liberal Düşünce Kongresi'ni 1-3 Kasım'da Ürgüp'te, Dinler Hotelde gerçekleştirdi. Kongre bu yıl Kapadokya Üniversitesi ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi iş birliği ile gerçekleşti. Nevşehir Valisi Ali Fidan, Nevşehir Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Semih Aktekin ve Kapadokya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Ali Karasar da kongreye katıldı ve birer açış konuşması yaptı. Toplantıların yirmi beş yıldır müdavimi olan Millî Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin de açılışta yer aldı ve mühim konulara değindiği bir konuşma gerçekleştirdi. Türkiye'nin dört bir yanından gelen liberallerin buluştuğu kongre, bir hasret giderme ve çeşitli fikirleri dile getirme ve tartışma ortamı oldu.

Cumhuriyet fikrinin tarihî ve fiilî kökleri de anayasal monarşi gibi hayli eskiye gitmektedir. Zamanımızda demokrasilerin bir kısmı cumhuriyet olarak yapılanmıştır. İlk modern cumhuriyet ABD’dir. Almanya, Avusturya, Fransa gibi önemli ülkelerin de cumhuriyet sistemine sahip olduğu görülmektedir.

Demokrasilerde rejimin türüne göz attığımızda bazı demokrasilerin cumhuriyet ve bazı demokrasilerin anayasal monarşi olduğunu görüyoruz. Bu, ister istemez, bizi bir karşılaştırma yapmaya ve demokrasi ile anayasal monarşinin mi yoksa cumhuriyetin mi daha iyi uyuştuğunu sorgulamaya itiyor. Her ne kadar Türkiye’de bazı çevrelerde cumhuriyet otomatikman demokrasi ve anayasal monarşi diktatörlük gibi algılanıyorsa da durum bu kadar kesin ve basit olmaktan uzak.