İsa Karakaş

Ekim ayında TBMM’ye intikal ettirilen “Torba Kanun” hâlen TBMM’de görüşülmektedir. Bu kanun teklifi, sonradan yapılan ilavelerle hemen hemen toplumun tamamını ilgilendirecek hâle gelmiştir.

İşsizlik, çok yönlü sonuçlar doğurmaktadır. İşsiz birey her şeyden önce kendisinin ve ailesinin temel ihtiyaçlarını karşılayacak en düşük gelirden bile yoksun kalmaktadır. Ayrıca işsizliğin getirdiği gelecek endişesi, aile huzurunun bozulması, umutsuzluk, depresyon, psikolojik bunalım ve çöküntüler de büyük problemlere yol açmaktadır.

Kısa çalışma, genel olarak ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik şartı aranmaksızın iş yerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az 4 hafta süreyle durdurulması hâllerinde, iş yerinde 3 ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Buna karşın pandemi nedeniyle kısa çalışma, belirtilen şartlardan farklı şekilde ve sürelerde uygulamaya konularak özelikle istihdam üzerindeki etkilerinin azaltılması amaçlanmıştır.

İşveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verilmesi hâlinde işçinin işe iadesi söz konusu olabilmektedir.

Çalışanların iş kazasına veya meslek hastalığına uğraması ya da hastalanması hâllerinde SGK geçici iş göremezlik ödeneği veya sürekli iş göremezlik geliri bağlamaktadır. Ödenek ödenen bu sürelerde sigortalıların "müdavi hekim" tarafından bildirilen tedbirlere ve yapılan tavsiyelere uyması zorunlu bulunmaktadır. Aksi takdirde SGK bu ödenekleri eksilmekte ya da kesmektedir.

Yeni SGK prim affı var mı? Bu soru en çok gazetemizi takip eden esnaf, şirket ortağı ve diğer iş yeri sahibi okurlarımızdan gelmektedir. Bu konuda herhangi bir yasal düzenleme hazırlığı ya da resmî ağızdan bir açıklama olmaması nedeniyle biz de kesin cevap veremiyorduk.

Küresel pandemi, azalmak şöyle dursun tüm dünyada hâlen hızla etrafı kasıp kavuruyor. Öyle ki başta Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede ikinci dalgadan söz edilmeye başlanmıştır. Ülkemizde de vaka sayıları maalesef gittikçe yükselmektedir.

"Torba Kanun" ile tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, salgın nedeniyle işçi ve işverenler üzerinde oluşan yükün sosyal devlet ilkesi gereğince paylaşılması ve giderilmesi, normalleşme sürecinde hareketlenecek ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi, istihdamda devamlılığın sağlanabilmesi amacıyla destek tedbirleri düzenlenmektedir. Konuyla ilgili iki gün önceki yazımızla tüm okuyucularımızı bilgilendirmiştik.

Küresel pandeminin ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması için yürürlüğe konan "Torba Kanun" serisinin en sonuncusu geçtiğimiz günlerde TBMM’ye intikal ettirildi.

1999 yılından beri devrede bulunan işsizlik sigortasının ne kadar hayati öneme sahip olduğunu tüm dünyayı kasıp kavuran koronavirüs bir kez daha ortaya çıkarmıştır. Maalesef tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de pandemi, en fazla çalışanları etkilemektedir. İşini kaybeden çok sayıda okurumuzun işsizlik ödeneği ile ilgili en fazla merak ettiği soruların cevaplarına bu yazımızda yer verilmiştir…

Her işverenin doğal olarak kendi iş yerinde yönetim hakkı bulunmaktadır. Ancak bu hak mutlak değildir. İyi niyet kuralları çerçevesinde eşit davranma ilkesi çerçevesinde kullanılması gerekmektedir. Bu açıdan işverenin yönetim hakkı sınırlandırılmış durumdadır. Bu sınırlama işverenin iş yerinde çalışan işçiler arasında haklı ve objektif bir sebep olmadıkça keyfî biçimde ayrım yapılmasını yasaklamaktadır.

Covid-19’un sebep olduğu küresel pandemi, dünya genelinde en çok çalışanları derinden etkilemiştir. Koronavirüsün çalışanlar üzerinde etkisinin azaltılması için İş-Kur işsizlik sigortası fonundan milyonlara işçiye kısa çalışma ödeneği ile nakdî ücretsiz izin desteği sağladı.

Koronavirüsün sebep olduğu küresel pandemi ile bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de sağlık çalışanları olağanüstü fedakârlıklarla hastaları tekrar hayata döndürmek için mücadele vermektedir.

İşçi ve işveren arasındaki ihtilaflar hem çalışma hayatının hem de yargının gündeminde önemli bir yer tutmakta olduğu kuşkusuzdur. Çalışanların en önemli sorunlarından biri de hak arama yollarını bilmemeleri, ya da eksik veya yanlış bilmeleridir. Gazetemize gelen çok sayıda e-Maillerden okuyucularımız hak aramak için önce nereye ve nasıl başvuracaklarını kimleri tanık gösterebileceklerini sormaktadır.

İş sözleşmesinin işveren tarafından kötü niyetli olarak feshedilmesi hâlinde işçi, iş güvencesi kapsamında değil ise işveren işçiye mahkeme tarafından kötü niyet tazminatı ödemeye mahkûm edilebilmektedir. Bu yazımızda işe iade hakkından faydalanamayan işçilerin haklarını aramaları nedeniyle işten çıkarılması durumunda yasal hakları irdelenecektir.

Koronavirüs salgını zengin-fakir, yönetici-halk, ünlü-ünsüz ayrımı yapmadan tüm dünya için halen kâbus. En son ABD Başkanı Donald Trump ve eşi Melania Trump'ın koronavirüs testinin pozitif çıktığı açıklandı.

Harp malullüğü ile vazife malullüğü aylığı alanlardan, 4/1-a (SSK) ve 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmeksizin ve haklarında sosyal güvenlik destek primi uygulanmaksızın sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanacaktır. Emekliliğe yarayan uzun vadeli sigorta kollarına ise tabi olmayı istemeleri hâlinde ise bu isteklerini kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacak, bunlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmayacaktır.

İş Kanununa göre işçinin iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilmesi için fesih bildiriminin yapıldığı tarihte iş yerinde 30 ve daha fazla işçi çalıştırılması gerekmektedir. İşverenin aynı iş kolunda birden fazla iş yerinin bulunması hâlinde, iş yerinde çalışan işçi sayısı, bu iş yerlerinde çalışan işçi sayısına göre belirlenmektedir. Ancak çok sayıda işçi sadece bulunduğu iş yerindeki işçi sayısına bakarak bu hakkın bulunmadığını zannederek bu hak arama yoluna başvurmamaktadır.

Kıdem tazminatı, İş Kanunu’na tabi işçilere belirli şartlarla ödenmesi gereken tazminattır.

Sosyal Güvenlik Kurumu öncesinde SSK kapsamında sosyal güvenlik hizmetlerinden faydalanan işçiler, SGK çatısı altında 4/1-a kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar.