Vehbi Tülek

Mansûr el-Betâihî, büyük velîlerdendir. İsmi Mansûr'dur. On üçüncü asırda Irak'ta Betâih denilen yerde yaşadı. Doğum ve vefât târihleri bilinmemektedir. Kabr-i şerîfi, Betâih topraklarında bir nehir kenarındadır...

"Silsile-i aliyye" denilen büyük âlim ve velîlerin üçüncüsü olan Kâsım bin Muhammed hadîs ve fıkıh ilminde zamanının en yükseği idi. Çok hadîs-i şerîf nakletti. İlmi herkes tarafından takdir edilirdi...

1953'ün 4 Nisanı... Sabahın ilk ışıklarında Eceabat ve Nara kıyıları şiddetli bir çarpışmanın gürültüsüyle sarsıldı. Bu sarsıntı, güneşle birlikte bütün Türkiye'yi sarsacaktı. Bu ses Dumlupınar Denizaltısı'ndan geliyordu...

Ebû Abdullah Rugandî, evliyânın büyüklerindendir. Künyesi, Ebû Abdullah olup, adı Muhammed bin Hasen'dir. İran'ın Tûs şehrinde yaşamıştır. Yaşadığı beldede zamanın bir tânesi idi...

İmâm Mâlik bin Enes, Ehl-i sünnetin amelde dört hak mezhebinden biri olan Mâlikî Mezhebinin kurucusudur. Sekizinci yüzyılda Medîne-i münevverede yaşayan âlim ve velîlerdendir...

Mevlânâ Seyyid İbrâhim, evliyânın büyüklerindendir. "Emîr Efendi" diye de bilinir. Seyyid İbrâhim'in babası Muhammed Efendi de kerâmet sâhibi, çok yüksek bir velî idi...

Ahmed el-Mukrî buyurdu ki: "Fütüvvet; kızdığı kimseye karşı güzel huylu olmak, hoşlanmadığı kimseye ihsân etmek, kalbinin nefret ettiği kimse ile hüsn-i sohbette, güzel sohbette bulunmaktır..."

Nasûh Çelebi, Rumeli'de yaşayan velîlerdendir. Şâh-ı Nakşibend Behâeddîn-i Buhârî hazretlerinin yolunda idi. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 1573 (H.981) senesinde Belgrat'ta vefât edip, orada defnedildi...

Muhammed Şâzilî, Mısır'ı tenvîr eden, nurlandıran büyük velîlerdendir. İsmi, Muhammed eş-Şâzilî el-Mısrî el-Hanefî, lakabı "Şemsüddîn"dir. Doğum târihi bilinmemektedir. Hazret-i Ebû Bekir'in soyundandır...

Muhammed Sâdık, Hindistan'ın büyük velîlerindendir. Âriflerin ışığı, velîlerin önderi, İslâmın bekçisi ve Müslümanların baştâcı olan İmâm-ı Rabbânî müceddîd-i elf-i sânî Ahmed-i Fârûkî Serhendî hazretlerinin büyük oğludur...

Muhammed Kudâme dünyâya düşkün olmaktan ve lüzumsuz işlerden çok uzak duran bir zâttı. Çok tesirli konuşur, sohbetinde insânlar ağlayıp, gözyaşı dökerdi. Duâsı makbul bir zâttı...

Osman Fadlı Efendi, İstanbul'da yetişen büyük velîlerdendir. 1632 (H.1041)'de Şumnu kasabasında doğdu. Fâtih'te Atpazarı denilen yerde oturduğu için; "Atpazarı Şeyhi Osman Efendi" nâmıyla şöhret buldu.

Muhammed Hazîn, Anadolu'da yetişen büyük velîlerdendir. Doğum târihi ve yeri belli değildir. Hayâtı hakkında fazla bir bilgi yoktur. Ömrünün sonuna kadar insanlara Ehl-i sünnet itikadını anlatmıştır...

Celâlzâde Sâlih Çelebi, Anadolu'da yetişen fıkıh âlimi ve devlet adamıdır. 1493'te Rumeli'de Volçitrin kasabasında doğdu. Doğduğu zaman, babası Volçitrin kâdısı idi. 1563'ün Rebîulevvel ayında vefât etti...

Ebu Abdullah el-Takî, Irak'ta yaşamış olan evliyanın büyüklerindendir. Doğum tarihi hakkında bir bilgi yoktur. Hanbeli mezhebine ait çok kıymetli ve ince bilgilere vâkıf idi...

İşte Çanakkale... İşte cephe ve işte en kötü şartta bile manevi değerlerini terk etmeyen bir millet... Son nefesini vermek üzere olan iki kahramanın kul hakkına nasıl riayet ettiğine dair bir hatıra okuyacağız bugün...

Yine Çanakkale, yine gözyaşı... Yine hüzün dolu hatıralar... Bugün de size cepheden yazılan iki mektuptan bahsedeceğiz. Biri nurlu bir anaya diğeri de vefakâr bir zevceye yazılan iki mektup... Buyurun okuyalım...

Çanakkale Savaşı'nda, İngiliz ve Fransızlar, sömürgelerinden gençleri toplayarak Türklerle savaşmaya getirmişlerdi. Türk milleti ise Trablusgarp ve Balkan Harplerinde yorgun düşmüştü...

Ebû Bekr eş-Şelî, Yemen'in büyük velîlerinden ve Şâfiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. İsmi, Ebû Bekr bin Ahmed bin Ebû Bekr'dir. Meşreü'r-Revî kitabının müellifi olan Muhammed bin Ebû Bekr'in babasıdır...

Hasan Hilmi Efendi, Anadolu velîlerindendir. 1825 (H.1240) senesinde Kastamonu'nun Azdavay ilçesinde doğdu. 1911 (H.1329) senesinde İstanbul'da vefât etti. Kabri, Süleymâniye Câmii bahçesindedir...