Japonya, Orta Asya'yı Çin'e kaptırmak istemiyor

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ABD, Rusya, Çin ve Hindistan gibi güçlü ekonomisi olan devletlerin yanı sıra Japonya'nın da Orta Asya bölgesinde oluşan bağımsız devletlere karşı ilgisi giderek artı.
Orta Asya ülkelerinde yaklaşık bir hafta resmi temaslarda bulunan Japonya Başbakanı Abe'ye, Japonya'nın en büyük 50 firmasının temsilcileri de eşlik etti.
Rusya'nın, Çin'in hatta hızla gelişen ekonomiye sahip Hindistan'ın Orta Asya ülkeleriyle enerji anlaşmaları yapmasının ardından Abe'nin bölge ziyareti dikkat çekici bulundu.
-Enerji anlaşmaları yapıldı
Abe, Moğolistan'la başladığı Orta Asya turunda, büyük kısmı Türkmenistan ve Özbekistan'la olmak üzere enerji alanında birçok anlaşmaya imza attı.
Türkmenistan ile 18 milyar dolarlık petrol ve doğal gaz anlaşması imzalayan Japonya Başbakanı Abe, Özbekistan ile petrol ve doğal gaz konusunda 8,5 milyar dolarlık anlaşma yaptı.
Abe'nin Kazakistan temaslarında da enerji kaynaklarına ağırlık verildi. Japonya'nın, Kazakistan'da yapılacak nükleer enerji santralinin yapımına destek sağlaması kararlaştırıldı.
- "Japonya, Çin'e alternatif olmak istiyor"
Japon heyetinin Orta Asya turunu değerlendiren Kırgızistan'da uluslararası ilişkileri uzmanı Dr. Zakir Çotayev, Japonya'nın Orta Asya bölgesindeki etkisini artırarak Çin'e alternatif bir ülke olmaya çalıştığı görüşünü savundu.
Japonya'nın Orta Asya ülkeleriyle makul bir siyaset yürüttüğü için, bölgedeki ülkelerce her zaman olumlu karşılandığını vurgulayan Çotayev, "Hem kendi çıkarlarını hem de Batı'nın çıkarlarını temsil eden Japonya, kendisini Çin'e alternatif bir ülke olarak göstermekle, Çin'in bölgedeki etkisini azaltmaya çalışıyor" dedi.
Türkmenistan, Özbekistan ve Kazakistan'ın enerji kaynaklarını elde etmenin Japonya'nın çıkarları için önemli olduğunu belirten Çotayev, "Japonya enerji kaynaklarının bol olduğu ülkelerle anlaşmalar imzalayarak bölgede kendi çıkarlarını korumaya çalışıyor ve bu ülkelere enerji alanında yatırımlar yapmayı hedefliyor" değerlendirmesinde bulundu.
-Enerji kaynağı az olan ülkelerde altyapı anlaşmaları
Abe, Tacikistan ve Kırgızistan ziyaretleri kapsamında bu ülkelerle daha mütevazı anlaşmalara imza attı.
Japonya, Kırgızistan ile 120 milyon dolarlık altyapı anlaşması imzaladı. Uzmanlar, Japonya'nın, ülkelerin enerji potansiyeline öncülük verdiği için, enerji kaynağı bol olmayan Kırgızistan ve Tacikistan ile altyapı anlaşmaları imzaladığını belirtiyor.
- Batı'yla Çin'in Hazar enerjisi için mücadelesi
Kırgızistan Dalil Plus Analitik Kulübü uzmanı Mars Sariyev'e de enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye çalışan Batı ile gelişen ekonomisine kaynak arayan Çin'in, Hazar ve civarındaki petrol yataklarını elde etme mücadelesine dikkat çekti.
"Batı, Japonya aracılığıyla, Çin'in Orta Asya üzerinden Hazar petrol yataklarına girmesini engellemeye çalışıyor" diyen Sariyev, NATO üyesi Japonya'nın, Türkmenistan ve Özbekistan'a milyarlarca dolarlık yatırımlarının, Çin'in İpek Yolu projesine karşı yapıldığını ileri sürdü.
Sariyev, "Japonya, Batı ile anlaşarak, Orta Asya ziyareti yaptı. Batı, Japonya'nın yatırımları aracılığıyla Çin'in Hazar petrol yataklarına ulaşmasını engellemek istiyor. Şu anda Hazar'daki petrol kaynakları için mücadele yapılıyor" dedi.
Çin sanayisinde kullanılan enerjinin yüzde 50'sinin İran'dan sağlandığını ifade eden Sariyev, Ortadoğu'nun istikrarsızlığı nedeniyle, Çin'in alternatif kaynaklar aradığını hatırlattı. Sariyev'e Abe'nin de Çin'in bu alternatif petrol kaynakları oluşturma çabasını engellemek için Orta Asya ülkeleriyle, enerji alanında ciddi yatırım anlaşmaları imzaladığını dile getirdi.