İsrail ile Hamas arasındaki 11. rehine takası: İşte geçmişten günümüze yaşananlar

7 Ekim'de başlayan İsrail-Filistin arasındaki savaşta 4 günlük insani ara verildi. Ateşkes anlaşması kapsamında Hamas'ın serbest bırakacağı 13 kişilik sivillerin listesi ise İsrail'e ulaştırıldı. Hamas'ın rehineleri serbest bırakmasının ardından İsrail'in de Filistinli mahkumları serbest bırakması bekleniyor. 

İSRAİL LİSTEYİ AÇIKLAMADI

İsrail henüz Filistinli esirlerin isim listesini açıklamadı. İsrailli esirlerin kontrollerinin tamamlanmasıyla serbest bırakılacak Filistinli kadın ve çocuk tutukluların işgal altındaki Batı Şeria'daki Ofer Askeri Hapishanesi'nde toplanacağı belirtildi. Birinci gün serbest bırakılacak, sayısı ve kimlikleri henüz açıklanmayan Filistinli esirlerin, Ofer Hapishanesi yakınlarındaki Beytunya kontrol noktasına getirileceği ve burada Filistinli yetkililere teslim edileceği paylaşıldı.

İsrail'in işgali altındaki Doğu Kudüs'te yaşayan Filistinli mahkumların da Ofer Hastanesi'nden Doğu Kudüs'teki evlerine gönderileceği aktarıldı. İsrail'de Ulusal Güvenlik Bakanı aşırı Itamar Ben-Gvir, Filistinli tutukluların serbest bırakılmasının bir nümayişe dönüşmesine karşı önlem alınması için tüm talimatları verdiğini söyledi. İsrail saldırılarında 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi’nde 6 bin 150'den fazlası çocuk ve 4 binden fazlası kadın olmak üzere 14 bin 854 Filistinlinin öldürülmesi üzerine serbest bırakılan Filistinlilerin yakınlarının da kutlama yapmayacağı aktarıldı.

İnsani arada varılan mutabakata göre, 4 gün boyunca toplam serbest bırakılacak 50 İsrailli için 150 Filistinli tutuklunun ailelerine kavuşması öngörülüyor.

11. REHİNE TAKASI OLACAK

Gazze'de çatışmalara insani ara verecek uzlaşmada öngörülen esir takası, taraflar arasında onlarca yıllık süreçte yapılan esir değişimlerini yeniden akıllara getirdi.

3 TEMMUZ 1968

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile İsrail arasındaki ilk esir takası 23 Temmuz 1968’de gerçekleşti.

Yusuf er-Radi ile Leyla Halid liderliğindeki Filistin Kurtuluşu Halk Cephesi (FHKC) mensuplarının İsrail'in El-Al Hava Yollarına ait bir yolcu uçağını İtalya'nın başkenti Roma'dan Cezayir'e kaçırması olayının ardından taraflar arasında ilk kez esir takası yapıldı.

Uluslararası Kızılhaç Komitesinin arabuluculuğunda gerçekleşen eşir takasında, FHKC, İsrail’in ağır cezalara çarptırılan 37 Filistinli esiri serbest bırakması karşılığında söz konusu uçağın yolcularını serbest bıraktı.

1969

Bir kez daha Leyla Halid liderliğindeki FHKC’li bir grup, İsrail cezaevlerindeki Filistinli esirlerin serbest bırakılması için İsrail’e ait bir uçağı kaçırma girişiminde bulundu. Girişim başarısızlıkla sonuçlandı ve uçağın İngiltere’ye inmesiyle beraber İngiliz güçleri bir FHKC’liyi öldürdü, Leyla Halid’i ise gözaltına aldı.

Daha sonra bir İngiliz uçağını kaçıran FHKC, Leyla Halid’in serbest bırakılması talebinde bulundu. Bu çerçevede bir anlaşma yapıldı ve Halid serbest kaldı.

28 OCAK 1971

Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi (Fetih) ile İsrail arasında, Uluslararası Kızılhaç Komitesinin arabuluculuğunda imzalanan anlaşma gereği, Fetih mensuplarınca kaçırılan İsrail askeri Shmuel Fayez'in serbest bırakılması karşılığında Filistinli Esir Mahmud Bekir Hicazi serbest bırakıldı.

14 MART 1979

İsrail ile FKÖ arasında, örgütün fraksiyonlarından Halk Cephesi-Genel Komutanlık tarafından 5 Nisan 1978'de esir alınan İsrail askeri Abraham Amram'ın serbest bırakıldığı “Martı” adı verilen takas. Bu anlaşma çerçevesinde İsrail, 12'si kadın olmak üzere birçok Filistinli gruptan 76 esiri serbest bıraktı.

ŞUBAT 1980

İsrail hükümeti, Fetih hareketi tarafından gözaltına alınan İsrail Dış İstihbarat Servisi (Mossad) için çalışan Ürdün vatandaşı Emine Davut el-Müftü’ün serbest bırakılması karşılığında Filistinli esir Mehdi Bsiso'nun serbest bırakılmasına karar verdi. Değişim, Uluslararası Kızılhaç Komitesi gözetiminde Kıbrıs'ta gerçekleşti.

23 KASIM 1983

İsrail hükümeti ile Fetih arasında varılan anlaşma uyarınca, İsrail'in Güney Lübnan'daki "Ensar Gözaltı Merkezi"ndeki 4 bin 700 Filistinli ile Lübnanlı tüm esirler ve İsrail hapishanelerindeki 65 esiri serbest bırakması karşılığında 6 İsrailli asker serbest bırakıldı.

20 MAYIS1985

İsrail, FHKC ile Celile Operasyonu adı verilen bir değişim gerçekleştirdi. Bu operasyonda, FHKC’nin elindeki 3 İsrail askeri karşılığında 1155 Filistinli ve Lübnanlı esir serbest kaldı.

1997'DE HAMAS'IN KURUCUSU SERBEST KALDI

Ürdün'de 1997'de dönemin Hamas Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal'e yönelik başarısız bir suikast girişiminin ardından 2 Mossad ajanının serbest bırakılmasına karşılık Hamas’ın kurucusu Şeyh Ahmed Yasin ve 2 arkadaşı salıverildi.

EKİM 2009

İsrail, 25 Haziran 2006'da Filistinli direniş grupları tarafından esir alınan İsrailli asker Gilad Şalit'i gösteren 2 dakikalık bir video klip karşılığında Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki 20 Filistinli esiri serbest bıraktı.

11 EKİM 2011

Hamas'ın “Özgürlüğe Sadakat”, Tel Aviv'in ise “Kapanış Zamanı” olarak adlandırdığı süreçte İsrail'in 1027 Filistinli esiri, Hamas'ın da asker Şalit'i serbest bırakmasıyla sonuçlanan büyük bir esir değişimi gerçekleşti.

İlgili Haberler

Silahlar sussun! 4 bin müzisyenden ateşkes çağrısı

Rehine takası başladı! Hamas'ın bıraktığı 13 İsrailliye karşı 39 Filistinli serbest kaldı