Rekabet Kurumu düğmeye bastı, sıra beyaz ette!

Gıda fiyatlarında yaşanan artıştan en çok payını kırmızı ve beyaz et aldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Ocak ayında kümes hayvanı etlerinin fiyatı aylık yüzde 3.66 artarken yıllık yüzde 67 artış gösterdi. Göğüs etinden buduna kadar farklı satış fiyatları bulunan beyaz ette bütün tavuk kilogram fiyatı ortalama 75-80 TL'den satılıyor. Geçen yıl bunun fiyatı 40-45 TL arasında değişiyordu. Parçalanarak paketlenen but, incik, kanat göğüs ise geçen yıl 60 ila 100 TL arasında satılırken şimdi 120 ila 180 TL arasında değişiyor.

Ramazan ayına sayılı günler kala iftar sofraları için de harekete geçen Rekabet Kurulu kırmızı etteki fahiş fiyat artışlarının ardından beyaz et sektöründe de 4 koldan soruşturma yapıyor.

FİYATLARI ARTIRIYOLAR

Sabah gazetesinde yer alan habere göre; Ocak ayında açılan soruşturmaların ilki Abalıoğlu (Lezita), Aspiliç, Banvit, Beypiliç, CP, Erpiliç, Gedik, Hastavuk, Keskinoğlu ve Şenpiliç olmak üzere beyaz et üretimi ve satışı alanında faaliyet gösteren 10 şirket hakkında yürütülüyor. Soruşturulan şirketlerin ileri tarihli fiyat değişimleri, maliyetleri, üretim ve stok bilgileri gibi ticari sır niteliğindeki hassas ve gizli bilgilerini birbirleriyle paylaşmak suretiyle rekabeti kısıtlayıcı bir anlaşma içinde olup olmadıkları inceleniyor.

DEVLER DE RADARDA

Soruşturma kapsamında Abalıoğlu'nun (Lezita), Erpiliç'in ve Hastavuk'un bayileri arasındaki rekabeti kısıtlamaya yönelik uygulamaları ele alınıyor. Kurulun tespitlerinin ardından kendilerine ceza kesileceğini anlayan tavuk firmalarının bazılarının uzlaşmaya başvurduğu öğrenildi.

İLK CEZALARI DEĞİL

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, hâlihazırda hakkında soruşturma yürütülen şirketlerden bazılarının önceki soruşturmalarda da ceza aldıklarını ifade ederek, “Devam eden soruşturmalarda Kanun'u ihlal ettiği tespit edilen şirketler için gerektiği yerde ihlalin tekerrürü gerekçesiyle para cezası ağırlaştırılacaktır" dedi.

ÇALIŞANA DA CEZA VAR

Soruşturma sürecinde rekabeti ihlal etmeye devam eden teşebbüsler için de cezaların ağırlaştırılacağının altını çizen Başkan Küle, "Bu doğrultuda, Kanun'un verdiği yetkiler çerçevesinde, rekabete aykırı eylemlerde bulundukları tespit edilen şirketlere cirolarının yüzde 10'una kadar para cezası uygulanabilecektir. Ayrıca, bu şirketlerin rekabete aykırı eylemlerin hayata geçirilmesinde belirleyici rolü olduğu saptanan yöneticilerine ve çalışanlarına da şirkete uygulanan cezanın yüzde beşine kadar şahsi para cezasına hükmedilebilecektir" diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

Rekabet Kurumu, beyaz et sektörüne 2009 ve 2019 yıllarında olmak üzere iki ayrı soruşturma açmıştı. 2009 yılında tamamlanan soruşturmada rekabet ihlalinde bulunduğu tespit edilen dokuz şirkete ve ayrıca ihlalde belirleyici etkisi olduğu gerekçesiyle bu şirketlerden birinin yönetim kurulu üyesi ve aynı zamanda Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneğinin Başkanı olan bir gerçek kişiye toplamda 27.5 milyon TL idari para cezası uygulandı. 2019 yılında tamamlanan soruşturmada ise, rekabete aykırı eylemleri nedeniyle dokuz şirkete ve Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneğine toplamda yaklaşık 157 milyon TL para cezası veridi. Böylece sektöre Rekabet Kurumu tarafından bugüne kadar 184.5 milyon TL para cezası kesildi.