Gayrimenkulde devlet sahada
EMLAK Haberleri / HABER MERKEZİ
Gayrimenkul piyasasının rayına oturması; her türlü fiyat artışı ve fırsatçılığın önüne geçilmesi adına devlet dört koldan gereken mücadeleyi veriyor. Sektör, son bir yılda fahiş kira artışlarının önüne geçilmesinden kentsel dönüşüme, dar gelirlilerin ev sahibi olmasından yüksek site aidatlarına kadar her türlü denetim ve kampanya ile kontrol altında tutuluyor.
NECMİ ÇİÇEKÇİ'NİN HABERİ - Konut sektörü barınma ihtiyacının karşılanması ve ekonominin canlı kalması için hayati önem taşıyor. Ancak son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanma bu sektörü âdeta altüst etti. Satılık ve kiralık konut fiyatları tarihî zirveleri gördü. Ev sahipleri ve kiracılar arasında yaşanan anlaşmazlıklar ayyuka çıktı. Bankalar kredi musluklarını kapattı. Müteahhitlerin proje maliyetleri yüzde 200 arttı. Hâl böyle olunca piyasada proje arzı yavaşladı. Ev sahipliği oranı düştü. 260 alt sektöre dokunan gayrimenkul piyasası zor duruma girdi. Ancak devlet her zaman olduğu gibi fonksiyonunu gerçekleştirdi.
Son bir senede sektöre yönelik ardı ardına tedbir ve kampanyalar açıklandı. Kira artışlarına yüzde 25 zam sınırı getirildi, ara buluculuk sistemi devreye alındı, dar gelirliler için yeni kredi kampanyası hazırlandı, hazine arazilerinin imara açılması kararlaştırıldı, kentsel dönüşüme hız verildi, günlük kiralık evler ile ilgili düzenlemeye gidildi, piyasada hem konut hem de inşaat malzemeleri fırsatçılarına yönelik bir dizi tedbirler alındı… Kısacası devlet konut piyasasını kontrol altında tutmak için topyekûn mücadele etti. Bütün bunlar meyvelerini de verdi. Piyasada oluşan köpük fiyatlar erimeye başladı. Fırsatçılar ise ters köşe oldu.
DAR GELİRLİLERE KAMPANYA GÜNDEMDE
Hükûmet konut fiyatlarının yüksek olduğu İstanbul gibi şehirler başta olmak üzere vatandaşların ilk konutuna erişimini artırmak için harekete geçti. Hedef kitlesi dar ve orta gelir grubu aileler olan yeni kredi kampanyasıyla kira öder gibi ev sahibi olma imkânı sağlanacak. Yeni sosyal konut projeleri geliştirilerek dar gelirli vatandaşların konuta erişim imkânı artırılacak. Konu geçen ay kamuoyuna duyurulan Orta Vadeli Plan’da ele alındı. İlgili bakanlıklar konuyla ilgili çalışmalarını tamamladı. Alınan bilgiye göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yıl sonuna kadar kredi kampanyası açıklayacak. Kampanya ilk evini alcaklar için geçerli olacak.
YÜZDE 25 ZAM SINIRI DEVREYE ALINDI
Covid-19 salgını ile başlayıp pandemi ile devam eden süreç, bütün dünya ekonomilerini derinden etkiledi. Türkiye de bu krizden payına düşeni aldı. Piyasalar âdeta altüst oldu. Birçok sektör yara aldı. Bunların başında da gayrimenkul geldi. Satılık ve kiralık konutların fiyatlarında şiraze kaydı. Piyasada gerçek dışı bir köpük fiyatlama oluştu. Bu durum kiracıların sıkıntı yaşamasına kadar gitti. Birçok ev sahibi enflasyon rakamlarının çok üzerinde artış yaptı. Kiracı ve ev sahipleri arasında yaşanan meseleye devlet müdahale etti. 2022 yılının Temmuz ayında kira artışlarına yüzde 25 zam sınırı getirildi. Bu karar 2024’ün Temmuz ayına kadar uzatıldı. Alınan tedbirlere uymayanlara mahkeme yolu göründü.
GÜNLÜK KİRALIK EVLER DENETİMDE
Kira fiyatlarının artışını önlemek maksadıyla alınan tedbirler ev sahipleri tarafında memnuniyetsizliğe sebep oldu. Bazı ev sahipleri yılda yüzde 25 zam yapmak yerine evlerini günlük kiraya vermeye başladı. Piyasada yüzbinlerce günlük kiralık ev oluştu. Bu evler devletin vergi kaybına yol açarken, asayiş olaylarına karışması nedeniyle de risk taşır duruma geldi. Ayrıca işletme belgesi olmayan bu kaçak evler, turizme de darbe vurdu. Birçok turist otel yerine günlük kiralık evlere yöneldi. Hükümet bunun önüne geçmek için bu kaçak evleri mercek altına aldı. Turizm belgesi olmayanların günlük kiralanması yasaklandı. Belgesi olanların ise giriş çıkışlarında kimlik ibra etme zorunluluğu getirdi.
ARA BULUCULUK SİSTEMİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Son 2 yılda büyükşehirler başta olmak üzere Türkiye’nin her ilinde kira fiyatları ciddi manada yükseldi. Ev sahipleri kiracılarına enflasyonun da üstünde zam yapmak istedi. Kiracılar ise bu duruma karşı çıktı. Bu süreç kamuoyunda adım adım büyüdü. Hükûmet yaşanan probleme ‘ara buluculuk sistemi’ ile tedbir almak istedi. 1 Eylül tarihinde ara buluculuk sistemi devreye alındı. Bugüne dek 30 bin başvuru gerçekleşti. Yapılan başvuruların yüzde 55’i olumlu sonuçlandı. Bazı ev sahibi ve kiracılar yüzde 25 zam sınırında anlaşma sağlarken, bazıları ise enflasyon oranında zam yapılması kararı aldı. Genel olarak devreye alınan ara buluculuk sistemi mahkemelerin yoğunluğunu azaltırken, anlaşmazlıklara da çözüm oldu.
İLK EV SAHİPLERİNE ÖNCELİK TANINDI
Son üç yılda konut barınmadan ziyade yatırım için alınmaya başlandı. Yaşanan bu durum ihtiyaç sahibi olanların konuta ulaşımını zorlaştırdı. Bu durumu gören hükûmet, BDDK ile birlikte yeni bir düzenlemeye gitti. Yapılan açıklamada “Finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik koordineli makro-ihtiyati tedbirler kapsamında, ikinci ve sonrası konut alımında tüketicinin kendisinin, eşinin veya 18 yaş altındaki çocuklarının malik olduğu en az bir konutunun bulunması hâlinde konut kredisi değer oranı yüzde 75 daraltılacak. Karara göre 5 milyon TL değerindeki bir evi, ikinci tapulu evi olarak alacak olanlara evin değerinin yüzde 22,5’i kadar kredi kullandırılabilecek” denildi.
FIRSATÇILARA GEÇİT VERİLMEYECEK
Konut piyasasında fırsatçıların önüne geçmek için bir dizi önlem alındı. Bu doğrultuda ilgili bakanlıklar fırsatçı ev sahipleri ve emlakçılara yönelik denetimlere başladı. Ayrıca sahte ilanlarla piyasada fiyatların yukarı çekildiği anlaşıldı. Bu sebeple 1 Kasım’dan itibaren ilan sitelerine ‘sahte ilan’ girişi yasaklandı. Piyasada fahiş fiyat oluşumuna sebep olanlar hakkında kanuni işlem başlatılacağı ifade edildi. Ayrıca sahte ilan bulunan ilan sitelerine de cezai müeyyide uygulanacağı duyuruldu.
KENTSEL DÖNÜŞÜM BAŞKANLIĞI GELİYOR
6 şubat tarihinde yaşanan deprem felaketi sonrası İstanbul’da kentsel dönüşüme hız verildi. Ayrıca bakanlık Kentsel Dönüşüm Başkanlığı kurulacağını açıkladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Özhaseki “Kentsel Dönüşüm Kanunu’nu bütün Türkiye’ye şamil çıkarmaya gayret ediyoruz. Bunun için bir başkanlık kurmak istiyoruz. Başkanlığın altında üç tane genel müdürlük olacak. Birincisi sadece İstanbul’u takip edecek, ikincisi Türkiye’yi takip edecek, üçüncü genel müdürlük de kaynak oluşturacak. Devletin hazine arazileri var. Önce bunların planlanması lazım. Planlandıktan sonra fonksiyon yüklenmesi lazım ve bunların dışarıya halka açık bir şekilde arz edilmesi lazım. Bu satıldığında kaynak gelecek. Burada biriken bütçeyle siz kentsel dönüşümü takip edeceksiniz” diye konuştu.
HAZİNE ARAZİLERİ İMARA AÇILACAK
Bizim de sayfamızda sık sık gündeme getirdiğimiz hazine arazilerinin yatırımcı ve vatandaşa açılması’ konusu hükûmet tarafında karşılık buldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki yakın zamanda yaptığı açıklamada; vatandaşın konuta ulaşımını kolaylaştırmak için hazine arazilerinin imara açılacağını söyledi. Projelerde arsa maliyetlerinin yüzde 50’leri geçmesi sebebiyle hazine arazilerinin yeni projelere açılması büyük önem taşıyor. Arazilerin satış yöntemi ve ödeme şartlarıyla ilgili net bilgi yakın zamanda kamuoyu ile paylaşılacak.
FAHİŞ FİYAT ARTIRANLAR RADARA GİRDİ
Son yıllarda enflasyonun da etkisiyle inşaat maliyetleri hızla yükseliş gösterdi. Bunun yanına bir de fırsatçılar eklenince; demir, hazır beton, çimento gibi ürünlerin fiyatları bir yılda yüzde 250 arttı. Ticaret Bakanlığı bu sektöre yönelik bazı adımlar attı. Fiyatları denetleyen ekipler fırsatçılara cezai yaptırımlar uyguladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da geçen gün yaptığı açıklamada durumu özetledi. Erdoğan “Çimento ve demir fırsatçılarını ortaya çıkaracağız. Bilinçli olarak yapılan fiyat artışlarının önüne geçeceğiz. Bunları ifşa edeceğiz” açıklaması yaptı.
'da Takip Edin!
